Шуширмә
| Шуширмә | |
| Дәүләт |
 Россия |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмлек | Борындык авылы җирлеге, Кайбыч районы, Зөя кантоны һәм Әҗәле вулысы |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 124 метр |
| Почта индексы | 422322 |
| Җирле телефон коды | 84370 |
 | |
 Шуширмә Викиҗыентыкта | |
Шуширмә - Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. Район үзәге Олы Кайбыч авылыннан 13 км ераклыкта урнашкан. Борындык авыл җирлеге составына керә.
Шуширмәдә туган билгеле шәхесләр: Тимерша Саллави - татар язучысы, журналист һәм җәмәгать эшлеклесе; Нәҗметдинов Тимерша Гарәфетдин улы - 1941-1945 еллардагы Бөек Ватан сугышында катнашкан, Дан орденының тулы кавалеры; Фуат Таһиров - ТАССРда Дәүләт интернациональ курчак театрын оештыручыларның берсе.
Этимология[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Тарихчы Гарәфетдинов Р.А. әйткәнчә, «Шуширмә» ойконимы чуаш теленнән кергән «Шывçирма» атамасыннан килеп чыккан. Моны «су, елга» дип тәрҗемә итәргә мөмкин.
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Ихтимал, авыл Идел буе Болгары яшәгән чорда ук нигезләнгәндер. Татар энциклопедик сүзлегендә әлеге торак пунктның Казан ханлыгы чорыннан бирле билгеле булуы күрсәтелә. Бу авыл Иске Шуширмә(Старая Шушерьма) буларак 1645-1652 еллардагы рус язма чыгынагында теркәлгән. Шушы документның тулы исеме - «Список перечневой Свияжска[го] уезду свияжских мурз и сл[ужи]лых татар и недорослеи поме[стным] землям с книг писма и меры д[ум]ного дворянина Ивана Михаиловичка Аничкова с товарыщи 155-го и 156-го и 157-го и 158-го и 159-го [и 160-го] году». XVIII-XIX гасырларда рус рәсми документларында «Шушерма, Шебазово» дигән ике исем белән аталган.
Халык саны[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| Еллар | 1782 | 1859 | 1897 | 1908 | 1920 | 1926 | 1938 | 1949 | 1958 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002 | 2010 |
| Халык саны | 156
(ирләр исәбе генә) |
601 | 1141 | 1540 | 1236 | 867 | 671 | 435 | 440 | 490 | 423 | 318 | 274 | 254 |
Милли составы (2010): татарлар — 100%.
Мәгариф[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| Тәүлек буена һаваның уртача температурасы | ||||||||||||
| Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| -10.5 °C | -10.6 °C | -5.5 °C | 4.9 °C | 13.5 °C | 18.4 °C | 20.4 °C | 17.9 °C | 12.2 °C | 4.5 °C | -4.4 °C | -9.7 °C | 4.3 °C |
Климат уртача континенталь. Кёппен-Гейгер климатлар классификациясе буенча климатның коды: Dfb[1]. Уртача еллык һава температурасы 4.3 °C.[2]
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Татарская энциклопедия, Институт Татарской энциклопедии (ИТЭ) Академии наук РТ.
.png)