Гайана
Байрак
| |
Шигарь | One People, One Nation, One Destiny ![]() |
---|---|
Башкала | Җорҗтаун |
Халык саны | 777 859 (2017) ![]() |
Нигезләнгән | 1966 ![]() |
Сәгать кушагы | UTC−04:00 |
Рәсми тел | инглиз теле |
География | |
Мәйдан | 214,970 км² |
Координатлар | 5.73333°N 59.31667°W ![]() |
Сәясәт | |
Дәүләт башлыгы | Али, Ирфаан |
Хөкүмәт башлыгы | Филлипс, Марк (политик) |
![]() | |
Икътисад | |
Акча берәмлеге | Гаяна дуллыры |
Эшсезлек дәрәҗәсе | 11% (2014)[1] |
Туу күрсәткече | 2.558 (2014)[2] |
КПҮИ | 0.714 (2021)[3] |
Яшәү озынлыгы | 66.65 ел (2016)[4] |
Джини коэффициенты | 45.1 (1998)[5] |
Башка мәгълүмат | |
Ярдәм телефоннары | |
Электр аергычы төре | NEMA 1-15,[7] NEMA 5-15,[7] тип D,[7] BS 1363[7] |
Автомобил хәрәкәте ягы | сул[8] |
Челтәр көчәнеше | 240 вольт |
Телефон коды | +592 |
ISO 3166-1 коды | GY |
ХОК коды | GUY |
Интернет домены | .gy |
Гайа́на (ингл. Guyana) – Көньяк Американың төньяк-көнчыгышын ярында урнашкан дәүләт. Төньяктан Атлантик океан сулары белән юыла, көнбатышта Венесуэла белән, көньякта Бразилия белән, көнчыгышта Суринам белән чиктәш.
Сәяси корылыш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Республика. Дәүләт башлыгы – президент. Парламент сайлауларында җиңеп чыккан партиянең лидеры президент була, президент сроклары саны чикләнмәгән. 1999 елдан башлап президент – Бхарат Джагдео.
Парламент – бер палаталы Дәүләт Мәҗлесе, биш елга сайланып куелучы 65 депутаттан тора.
Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Халык саны – 770 мең (2009 елның июль ае бәяләмәсе).
Халыкның 90 %ка якыны диңгез буе районнарында яши.
Еллык халык артуы – 0,2 %.
Туулар – 1000 кешегә 17,6.
Үлүләр – 1000 кешегә 8,3.
Эмиграция – 1000 кешегә 7,4.
Уртача гомер озынлыгы – 66,7 ел.
43,5 % – һиндстанлылар, 30,2 % – негрлар, 16,7 % – катнаш раса (метислар һәм мулатлар), 9,1 % – индеецлар, 0,4 % – башкалар (2002 елгы халык саны исәбе буенча).
Телләр: инглиз теле, индеец телләре, креол теле, кариб хиндустаниы (хинди диалекты), урду.
Диннәр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
2012 елда халыкның 63 % ы христианнар, 25 % ы Һинд дине тарафдарлары, 7 % ы мөселманнар булган[9].
Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Табигый ресурслар: бокситлар, алтын, алмазлар, агач, креветкалар, балык.
ТМП буенча Гайана Кариб диңгезе бассейны илләре арасында соңгы урында тора.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.
- ↑ http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
- ↑ https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI; Отчёт о развитии человечества; чыгару датасы: 2022.
- ↑ http://data.uis.unesco.org/Index.aspx?DataSetCode=DEMO_DS; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 "International Numbering Resources Database"; подзаголовок: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 8 июль 2016; мөхәррир: Халыкара телекоммуникацияләр береге.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 "World Plugs"; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе.
- ↑ http://chartsbin.com/view/edr.
- ↑ Wayback Machine. web.archive.org (2017-01-11). әлеге чыганактан 2017-01-11 архивланды. 2019-08-05 тикшерелгән.