Сарапул районы

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Сарапул районы latin yazuında])
Сарапул районы
удм. Сарапул ёрос
БайракИлтамга
Нигезләнү датасы 4 гыйнвар 1924
Сурәт
Дәүләт  Россия[1]
Башкала Сигаево
Административ-территориаль берәмлек Удмуртия
Сәгать поясы SAMT[d] һәм UTC+04:00
Халык саны 24 260 (1 гыйнвар 2018)[2]
Мәйдан 1877,63 км²[3]
Харита сурәте
Рәсми веб-сайт sarapulrayon.udmurt.ru
Җирле телефон коды 34147
Карта
 Сарапул районы Викиҗыентыкта

Сарапул районы (рус. Сарапульский район, удм. Сарапул ёрос) — Удмуртиянең көньяк-көнчыгышта муниципаль район.

Административ үзәгеШыгай авылы.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Чиктәшлек[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Як Район яки регион
Төньяк-көнбатыш
Көнчыгыш
Пермь крае (Чайковский районы)
Төньяк-көнчыгыш Завьялово районы
Көнчыгыш Кече Пурга районы, Кыяс районы
Төньяк-көнбатыш Татарстан
Көньяк Каракүл районы
Көнчыгыш Камбарка районы

Районны Чулман елгасы кисеп үтә, районның көнбатыш өлеше Сарапул калкулыкта ,ә көнбатыш өлеше Чулман-Агыйдел түбәнлегендә урнаша.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Моны да карагыз: Сарапул өязе

Район Урал өлкәсе составынд 1924 елның 4 гынварында барлыкка килгән. 1934 елның 20 гыйнварында Урал өлкәсе исемен Свердловск өлкәсенә алыштыра. 1934 елның 7 декабрендә Киров край составына керә.[4] 1937 елда Удмуртия ссоставына керә. 1939 елда район кечәрәю өчен Камабарка районы барлыкка килә.

1962 елда Сарапул авыл районы барлыкка килә. 1965 елда Сарапул авыл районы Сарапул районына әйләндерде. 1991 елда районның административ үзәге Сарапулдан Шыгай авылына күчә.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1970[5] 1979[6] 1989[7] 2002[8] 2010[9]
25 990 22 646 25 842 23 502 24 621

Милли состав: удмуртлар - 10 %, руслар — 79,4 %, татарлар — 6,3 %

Административ бүленеше[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Девятово авыл җирлеге
  • Дулесово авыл җирлеге
  • Кигбай авыл җирлеге
  • Мазунино авыл җирлеге
  • Мостовое авыл җирлеге
  • Нечкино авыл җирлеге
  • Октябрьское авыл җирлеге
  • Оленье Болото авыл җирлеге
  • Северный авыл җирлеге
  • Соколовка авыл җирлеге
  • Тарасово авыл җирлеге
  • Уральский авыл җирлеге
  • Усть-Сарапулка авыл җирлеге
  • Шадрино авыл җирлеге
  • Шевырялово авыл җирлеге
  • Шыгай авыл җирлеге
  • Юрино авыл җирлеге

Социаль инфраструктура[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

23 мәктәп (10 урта мәктәп), 16 балалар бакчасы, музыкаль мәктәп; 1 хастаханә, 19 фельдшер-акушерлык пункты. Шулай ук 31 мәдәният йорты, 28 китапханә эшли.

Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сәнәгать: нефть чыгару предприятиеләре.

Авыл хуҗалыгында төп тармаклар: сөт, ит җитештерү.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]