Запорожье
Запорожье яки Запорижжя (укр. Запоріжжя, элек Александровск исемен йөрткән) — Украинаның көньяк өлешендә урнашкан шәһәр, Запорожье өлкәсенең административ үзәге.
Халык саны — 710 052
Шәһәрдә урнашкан күп сәнәгый ширкәтләр һаваны пычраталар.
География
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Запорожье Украинаның көньяк далалы өлешендә, Днепр елгасының ярларында, Киевтан 500 километр көньяк-көнчыгыштарак урнашкан.
Климат
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Запорожье климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
Абсолют максимум, °C | 12,2 | 16,2 | 23,4 | 31,4 | 35,9 | 36,5 | 39,0 | 40,2 | 35,0 | 35,0 | 20,9 | 15,0 | 40,2 |
Уртача максимум, °C | −0,4 | 0,4 | 6,4 | 15,3 | 21,9 | 25,7 | 28,3 | 27,9 | 21,8 | 14,3 | 5,9 | 0,8 | 14,0 |
Уртача температура, °C | −3,1 | −2,9 | 2,2 | 9,9 | 16,2 | 20,1 | 22,5 | 21,8 | 16,1 | 9,4 | 2,5 | −1,8 | 9,4 |
Уртача минимум, °C | −5,7 | −5,9 | −1,5 | 4,9 | 10,5 | 14,6 | 16,7 | 15,7 | 10,9 | 5,2 | −0,2 | −4,3 | 5,1 |
Абсолют минимум, °C | −29,3 | −26,1 | −25 | −8,2 | −2 | 5,0 | 8,2 | 3,9 | −3 | −8,9 | −18,6 | −26,2 | −29,3 |
Явым-төшем нормасы, мм | 42 | 35 | 36 | 36 | 43 | 62 | 46 | 39 | 36 | 35 | 44 | 44 | 498 |
Чыганак: Погода и климат |
Тарих
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1770 елда Александровская кирмәне буларак нигезләнгән. 1806 елда өяз шәһәре статусы бирелгән. 1920-1921 елларда губерна үзәге булып торган; 1921 елда шәһәргә Запорожье исеме кушылган.
1939 елдан Запорожье өлкәсе үзәге булып тора.
Бөек Ватан сугышы барышында (1941 елның 4 октябре) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына. 1943 елның 14 октябрендә азат ителгән.
Сәнәгать
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Запорожье Украинаның зур сәнәгый үзәге, шәһәрдә 280 артык ширкәт урнаша, шул исәптән авиация моторын җитештерү заводы «Мотор Сич», шул заводта җитештерелгән двигательләр Казан боралак заводында боралаклар җитештерү өчен кулланыла.
Халык
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1959[13] | 1970[14] | 1979[15] | 1989[16] | 2001[17] |
---|---|---|---|---|
434 638 | 657 890 | 780 745 | 883 909 | 815 256 |
Эчке бүленеш
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шәһәр 7 районга бүленә:
- Олександр районы
- Завод районы
- Коммуна районы
- Днепр районы
- Вознесенка районы
- Хортица районы
- Шевченко районы
Моны да карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ Про уточнення дати заснування м.Запоріжжя
- ↑ archINFORM — 1994.
- ↑ Александровск // Энциклопедический словарь / мөхәррир И. Е. Андреевский — СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890.
- ↑ Відбулась скликана депутатами позачергова сесія міської ради — Запорізька міська рада.
- ↑ https://web.archive.org/web/20240226003658/https://ubc.net/partner_cities/zaporizhzhia-associated/
- ↑ Государственная служба статистики Украины Чисельність наявного населення України на 1 січня 2022 року — Киев: Государственная служба статистики Украины.
- ↑ 7,0 7,1 http://www.meria.zp.ua/test/index.php?id=2162
- ↑ https://www.linz.at/politik/6308.php
- ↑ https://www.ashdodnet.com/article/49257
- ↑ http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/161819/%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B6%D1%8C%D0%B5
- ↑ https://zp.gov.ua/uk/page/pasport-mista
- ↑ Поштові індекси та відділення поштового зв’язку України
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php
- ↑ http://2001.ukrcensus.gov.ua/rus/results/total_population/structure_population/sel_1/?box=1.1W&k_t=14&rn=&id=&botton=cens_db
Бу — мәкалә төпчеге. Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп, Википедия проектына ярдәм итә аласыз. |