Төрекләр: юрамалар арасында аерма
к / using AWB Тамга: кире кагылган |
Тамга: кире кайтару |
||
Юл номеры - 4: | Юл номеры - 4: | ||
==Этник тарихы== |
==Этник тарихы== |
||
===Төрки кабиләләре күпләп күченгәнгә кадәр Кече Азия === |
===Төрки кабиләләре күпләп күченгәнгә кадәр Кече Азия === |
||
Кече Азиянең этник |
Кече Азиянең этник составы чуар була. Б. э. к. I мең еллыкта Көнбатыш Анатолия халкы өлешчә җирле халыктан, өлешчә греклардан тора. Греклар төбәкне б. э. к. IX гасырда үз колониясенә әйләндерә. Эллины чорына биредә яшәгән халыклар тулысынча диярлек греклары бөтен. Рим чорында да хәл шул көйе кала. Көнчыгыш Анатолиядә халыкның этник составы чыбыррак була: греклардан тыш, анда лазлар, грузиннар, әрмәннәр, курдлар, гарәпләр, ашшурлылар яши. Хәзерге Төркиянең көнчыгышында һәм көньягында Көнбатыш Әрмәнстан, Кече Әрмәнстан һәм Әрмән Киликия урнашкан була, аларның халкы нигездә этник әрмәннәрдән тора. |
||
Төрек милләте барлыкка килү барышына б. э. I бугатында Алтайда һәм Үзәк Азия далаларында хасил булган тереләрнең теле зур йогынты ясый. Төрки элементлары Кече Азиягә һәм Балканга һуннар килгәннән соң, IV гасыр соңыннан, үтеп ана башлый. Византияле тарихчысы Феофан Фракцияләр һәм Босфорда яшәгән һуннар турында яза. Ә В. А. |
Төрек милләте барлыкка килү барышына б. э. I бугатында Алтайда һәм Үзәк Азия далаларында хасил булган тереләрнең теле зур йогынты ясый. Төрки элементлары Кече Азиягә һәм Балканга һуннар килгәннән соң, IV гасыр соңыннан, үтеп ана башлый. Византияле тарихчысы Феофан Фракцияләр һәм Босфорда яшәгән һуннар турында яза. Ә В. А. Гордлевский төркиләрнең Кече Азиягә аяк басу мәлен VIII-X булатларга индерә, бу чорда биредә сала, карлук, каңлы, кыпчак төрки кабиләләре килгән дип фараз итә. |
||
530 елда Византияле Анатолиягә болгарларның бер өлешен индерә. 577 елда |
530 елда Византияле Анатолиягә болгарларның бер өлешен индерә. 577 елда император Юстиниан, 620 елда император Ираклий Византияле чикләрен фарсылардан саклар өчен Көнчыгыш Анатолиягә авар яугирләрен урынлаштыра. Габбәсиләр шушындый ук максатта Хөрәсән белән Урта Азиядан ислам динле төрки кабиләләрен кабул итә. |
||
Бу төрки урындагы халык арасында иреп юкка чыкса да, Анатолия белән Көнчыгыш Фракиянең төркиләшүендә нигез сала. |
Бу төрки урындагы халык арасында иреп юкка чыкса да, Анатолия белән Көнчыгыш Фракиянең төркиләшүендә нигез сала. |
||
Юл номеры - 21: | Юл номеры - 21: | ||
[[Төркем:Азәрбайҗан халыклары]] |
[[Төркем:Азәрбайҗан халыклары]] |
||
[[Төркем:Алмания халыклары]] |
[[Төркем:Алмания халыклары]] |
||
[[Төркем: |
[[Төркем:Болгария халыклары]] |
||
[[Төркем:Бөекбритания халыклары]] |
[[Төркем:Бөекбритания халыклары]] |
||
[[Төркем: |
[[Төркем:АКШ халыклары]] |
||
[[Төркем:Иран халыклары]] |
[[Төркем:Иран халыклары]] |
||
[[Төркем:Гыйрак халыклары]] |
[[Төркем:Гыйрак халыклары]] |
30 окт 2020, 05:18 өчен соңгы юрама
Төрекләр | |
төр. Türkler | |
Туган тел | төрек теле |
---|---|
Демоним | turc һәм turcă |
Дәүләт |
Төркия Алмания Сүрия Гыйрак Болгария Америка Кушма Штатлары Франция Бөекбритания Нидерланд Австрия Австралия Бельгия Канада Греция Швейцария Швеция Россия Казакъстан Төньяк Македония Дания Кыргызстан Румыния Италия Әзербайҗан Украина Төньяк Кипрның Төрек Җөмһүрияте |
Халык саны |
65 000 000[1], 81 000 000 |
Төрекләр Викиҗыентыкта |
Төрекләр (төр. Türkler, берлек сан Türk) – төрки халыкларга кергән, якынча 84 000 000 санлы халык.
Этник тарихы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Төрки кабиләләре күпләп күченгәнгә кадәр Кече Азия[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Кече Азиянең этник составы чуар була. Б. э. к. I мең еллыкта Көнбатыш Анатолия халкы өлешчә җирле халыктан, өлешчә греклардан тора. Греклар төбәкне б. э. к. IX гасырда үз колониясенә әйләндерә. Эллины чорына биредә яшәгән халыклар тулысынча диярлек греклары бөтен. Рим чорында да хәл шул көйе кала. Көнчыгыш Анатолиядә халыкның этник составы чыбыррак була: греклардан тыш, анда лазлар, грузиннар, әрмәннәр, курдлар, гарәпләр, ашшурлылар яши. Хәзерге Төркиянең көнчыгышында һәм көньягында Көнбатыш Әрмәнстан, Кече Әрмәнстан һәм Әрмән Киликия урнашкан була, аларның халкы нигездә этник әрмәннәрдән тора.
Төрек милләте барлыкка килү барышына б. э. I бугатында Алтайда һәм Үзәк Азия далаларында хасил булган тереләрнең теле зур йогынты ясый. Төрки элементлары Кече Азиягә һәм Балканга һуннар килгәннән соң, IV гасыр соңыннан, үтеп ана башлый. Византияле тарихчысы Феофан Фракцияләр һәм Босфорда яшәгән һуннар турында яза. Ә В. А. Гордлевский төркиләрнең Кече Азиягә аяк басу мәлен VIII-X булатларга индерә, бу чорда биредә сала, карлук, каңлы, кыпчак төрки кабиләләре килгән дип фараз итә.
530 елда Византияле Анатолиягә болгарларның бер өлешен индерә. 577 елда император Юстиниан, 620 елда император Ираклий Византияле чикләрен фарсылардан саклар өчен Көнчыгыш Анатолиягә авар яугирләрен урынлаштыра. Габбәсиләр шушындый ук максатта Хөрәсән белән Урта Азиядан ислам динле төрки кабиләләрен кабул итә.
Бу төрки урындагы халык арасында иреп юкка чыкса да, Анатолия белән Көнчыгыш Фракиянең төркиләшүендә нигез сала.