Уфа губернасы: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Уфа губернасы latin yazuında])
Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Marat-avgust (бәхәс | кертем)
79 055 үзгәртергә
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Marat-avgust (бәхәс | кертем)
79 055 үзгәртергә
Юл номеры - 118: Юл номеры - 118:
[[1865 ел]]да бердәм [[Ырынбур губернасы|Ырынбур губернасын]] Уфа һәм Оренбург губерналарына бүлү юлы белән пәйда була. Милли республикалар төзелү уңаеннан башлыча татарлар яши торган Минзәлә өязе җирләре [[Татарстан]]га күчә. [[Башкортлар]] яши торган бер өлеше яңа төзелгән Башкорт АССРына («Кече Башкортстан») күчә. Халык комиссарлары Шурасы рәисе [[Ленин|В.И. Ленин]] кул куйган [http://wikisource.org/wiki/%D0%90%D0%A2%D0%A1%D0%A1%D0%A0_%D0%BE%D0%B5%D1%88%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D1%8B_%D0%B4%D0%B8%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82 АТССР оештыру турындагы дикрит]тә ([[1920]]) [[Бәләбәй өязе|Бәләбәй]] һәм [[Бөре өязе|Бөре]] өязләренең Татарстанга кушылу-кушылмау мәсәләсе халыкның ачык демократик тавыш бирү юлы белән хәл ителергә тиеш булган. 1922 елда [[Иосиф Сталин]] боерыгы белән Уфа губернасы бетерелә, күпчелек татарлар яши торган төбәкләр [[Башкортстан]]га калдырыла.
[[1865 ел]]да бердәм [[Ырынбур губернасы|Ырынбур губернасын]] Уфа һәм Оренбург губерналарына бүлү юлы белән пәйда була. Милли республикалар төзелү уңаеннан башлыча татарлар яши торган Минзәлә өязе җирләре [[Татарстан]]га күчә. [[Башкортлар]] яши торган бер өлеше яңа төзелгән Башкорт АССРына («Кече Башкортстан») күчә. Халык комиссарлары Шурасы рәисе [[Ленин|В.И. Ленин]] кул куйган [http://wikisource.org/wiki/%D0%90%D0%A2%D0%A1%D0%A1%D0%A0_%D0%BE%D0%B5%D1%88%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D1%8B_%D0%B4%D0%B8%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82 АТССР оештыру турындагы дикрит]тә ([[1920]]) [[Бәләбәй өязе|Бәләбәй]] һәм [[Бөре өязе|Бөре]] өязләренең Татарстанга кушылу-кушылмау мәсәләсе халыкның ачык демократик тавыш бирү юлы белән хәл ителергә тиеш булган. 1922 елда [[Иосиф Сталин]] боерыгы белән Уфа губернасы бетерелә, күпчелек татарлар яши торган төбәкләр [[Башкортстан]]га калдырыла.
=== Уфа губернасына кергән өязләр (1879) ===
=== Уфа губернасына кергән өязләр (1879) ===

⚫
* [[Уфа өязе]]
{| class="wikitable"
⚫
* [[Минзәлә өязе]]
|-
⚫
* [[Бөре өязе]]
! №
⚫
* [[Златоуст өязе]]
! Өяз
⚫
* [[Стәрлетамак өязе]]
! Өяз шәһәре
⚫
* [[Бәләбәй өязе]]
! Мәйдан, чакрым<sup>2</sup>
! Халык саны, кеше
|-
| 1
⚫
| [[Бәләбәй өязе]]
| [[Бәләбәй]]
| 22 162
| 368 201
|-
| 2
⚫
| [[Бөре өязе]]
| [[Бөре]]
| 24 614,8
| 428 761
|-
| 3
⚫
| [[Златоуст өязе]]
| [[Златоуст]]
| 18 455,7
| 129 194
|-
| 4
⚫
| [[Минзәлә өязе]]
| [[Минзәлә]]
| 11 640,6
| 391 868
|-
| 5
⚫
| [[Стәрлетамак өязе]]
| [[Стәрлетамак]]
| 18 692,2
| 331 949
|-
| 6
⚫
| [[Уфа өязе]]
| [[Уфа]]
| 17 184
| 375 718
|}

==Халкы==
==Халкы==
1897 елгы җанисәп алу буенча туган телләр буенча бүленеш <ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1579 Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей]</ref>:
1897 елгы җанисәп алу буенча туган телләр буенча бүленеш <ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1579 Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей]</ref>:

6 мар 2012, 14:01 юрамасы

Казан губернасы
1865 — 1920


Герб
Башкала Уфа
Мәйдан 107 209,7 чакрым2 (122 005 км2)
Халык 2 170 665 кеше[1]
← Ырынбур губернасы
Башкорт АССР →

Уфа губернасы — Рәсәй империясенең административ берәмлеге.

1865 елда бердәм Ырынбур губернасын Уфа һәм Оренбург губерналарына бүлү юлы белән пәйда була. Милли республикалар төзелү уңаеннан башлыча татарлар яши торган Минзәлә өязе җирләре Татарстанга күчә. Башкортлар яши торган бер өлеше яңа төзелгән Башкорт АССРына («Кече Башкортстан») күчә. Халык комиссарлары Шурасы рәисе В.И. Ленин кул куйган АТССР оештыру турындагы дикриттә (1920) Бәләбәй һәм Бөре өязләренең Татарстанга кушылу-кушылмау мәсәләсе халыкның ачык демократик тавыш бирү юлы белән хәл ителергә тиеш булган. 1922 елда Иосиф Сталин боерыгы белән Уфа губернасы бетерелә, күпчелек татарлар яши торган төбәкләр Башкортстанга калдырыла.

Уфа губернасына кергән өязләр (1879)

№ Өяз Өяз шәһәре Мәйдан, чакрым2 Халык саны, кеше
1 Бәләбәй өязе Бәләбәй 22 162 368 201
2 Бөре өязе Бөре 24 614,8 428 761
3 Златоуст өязе Златоуст 18 455,7 129 194
4 Минзәлә өязе Минзәлә 11 640,6 391 868
5 Стәрлетамак өязе Стәрлетамак 18 692,2 331 949
6 Уфа өязе Уфа 17 184 375 718

Халкы

1897 елгы җанисәп алу буенча туган телләр буенча бүленеш [2]:

Александр II тарафынан (1878 елда расланган Уфа губернасы гербы)
Өяз башкортлар руслар татарлар марийлар чуашлар мишәрләр и
типтәрләр 		мордвалар удмуртлар
Губерна буенча 41,0 % 38,0 % 8,4 % 3,7 % 2,8 % 2,8 % 1,7 % 1,0 %
Бәләбәй 53,8 % 20,4 % 11,3 % 1,7 % 7,3 % 2,2 % 2,4 % …
Бөре 52,7 % 28,4 % … 13,3 % … … … 4,3 %
Златоуст 27,7 % 65,5 % 1,1 % … … 4,2 % 1,2 % …
Минзәлә 32,4 % 32,6 % 28,2 % … … 3,9 % 1,2 % …
Стәрлетамак 35,4 % 40,0 % 6,2 % … 7,3 % 4,9 % 4,9 % …
Уфа 30,7 % 61,2 % 1,2 % 1,1 % … 2,7 % 1,0 % …


Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:

Искәрмәләр

  1. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=10
  2. ↑ Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей


Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Уфа_губернасы&oldid=533527