Мөҗәһит Әхмәтҗанов

Мөҗәһит Әхмәтҗанов
Тугач бирелгән исеме:	Мөҗәһит Заһит улы Әхмәтҗанов
Псевдонимнар:	Мөҗәһит
Туу датасы:	15 ноябрь 1950(1950-11-15) (73 яшь)
Туу урыны:	СССР, РСФСР, ТАССР, Мөслим районы, Түреш
Милләт:	татар
Ватандашлык:	СССР→ РФ
Эшчәнлек төре:	укытучы, язучы
Иҗат итү еллары:	1993—х. в.
Юнәлеш:	шигърият, публицистика
Жанр:	шигырь, табышмак, эпиграмма
Иҗат итү теле:	татар теле
Премияләр:	Саҗидә Сөләйманова премиясе (2012) Абдулла Алиш премиясе (2010) Шәүкәт Галиев премиясе (2021)
Бүләкләр:	, «Татар милләтенә күрсәткән олы хезмәтләр өчен» медале (2007),

Мөҗәһит Әхмәтҗанов, Мөҗәһит Заһит (Мирзаһит) улы Әхмәтҗанов (псевдонимы Мөҗәһит, 1950 елның 15 ноябре, СССР, РСФСР, ТАССР, Мөслим районы, Түреш) — балалар язучысы, шагыйрь, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы (1995 елдан). Татарстанның атказанган укытучысы (2001). «Татар милләтенә күрсәткән олы хезмәтләр өчен» медале (2007), А. Алиш (2010), С. Сөләйманова (2012), Ш. Галиев (2021) исемендәге премияләр лауреаты. Мөслим районының Мактаулы ватандашы. Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе (2021).

Тәрҗемәи хәле

1982―1995 елларда директоры булып эшләгән, үзе төзеткән Мөслим урта мәктәбе

1950 елның 15 ноябрендә Татарстан АССР Мөслим районы Түреш авылында туган. Башлангыч белемне туган авылында ала. Укуын Күбәк урта мәктәбенә йөреп дәвам итә. Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлеген тәмамлаган (1973). Ерак Көнчыгышта хәрби хезмәт үтә. Армиядән Мөслимгә кайта һәм Уразмәт авылы мәктәбендә директор урынбасары була, башлангыч хәрби әзерлек фәнен укыта. Район комсомол комитетына икенче сәркатип итеп сайлана. Комсомол, фирка органнарында 6 – 7 ел эшләгәннән соң, 1982 — 1995 елларда ― Мөслим урта мәктәбе директоры, аннан соң татар теле һәм әдәбияты укытучысы. Лаеклы ялга кадәр ул балалар укыту эше белән шөгыльләнә.

Мөҗәһит Әхмәтҗановның үз сайты (muzagit.ru) бар, ул анда төрле яңалыклар, Мөслим районының күренекле шәхесләре турында мәгълүмат туплап бара.

Иҗаты

Әдәби иҗатын балаларга багышлаган шагыйрь. Балалар өчен язган шигырьләре теленең авылчан гадилеге, ихласлыгы белән аерылып тора. 5 – 6 сыйныфларда «Яшь ленинчы» газетасы (хәзерге «Сабантуй»), «Ялкын» журналы белән языша башлый. Район газетасына авылдашларының тормышы турында даими язып тора. Түреш авылында шагыйрь Харрас Әюпов, Камал театры актеры Наил Әюповның булуы аңа илһам өсти.
Ике дистәдән артык китабы дөнья күргән.
Гарәп хәрефләрен өйрәнүчеләр өчен «Күңел нуры», «Гарәп графикасы нигезендә элекке татар язуы» исемле уку әсбаплары, туган авылы турында тарихи очерк һәм Мөслим төбәгеннән чыккан каләм ияләре турында биографик белешмә, Мөслим районындагы фольклор ансамбльләре турында «Мөслимем җәүһәрләре», Мөслим авылындагы мәчетләр, мәдрәсә, мәктәпләр тарихына багышланган «Кыңгыраулы мәктәп еллары» исемле китаплар авторы.

Китаплары

Китаплары

Мин санарга өйрәнәм: шигырьләр. К.: ТКН? 1993. Күңел нуры: гарәп графикасын өйрәнүчеләргә методик ярдәмлек. Яр Чаллы, 1994. Очты, очты: шигырләр, тел шомарткычлар, табышмаклар. К.: ТКН, 2000. Укытучы, шагыйрь Мөҗәһит Әхмәтҗановка 50 яшь: шагыйрь турында язмалар, котлаулар. Мөслим, 2000. Мәктәп хатирәләрем. Мөслим, 2001. Гарәп графикасы нигезендә элекке татар язуы. Мөслим, 2001. Түрешем. Мөслим, 2001. Мөслим энҗеләре. Мөслим, 2002. Әхмәтҗанов Мөҗәһит һәм Бания шәҗәрәсе. Мөслим, 2002. Якташ әдипәребез. Бал бабай: шигырьләр (коллектив). Яр Чаллы, 2002. Акыллыга сүз әйттем: табышмаклар. К.: «Мәгариф», 2003 — «Ел китабы – 2003» республика конкурсы лауреаты (2нче урын). Әнием канатлары: шигырьләр, әкиятләр. К.: ТКН, 2005. Укытучы-композитор Васил Әхмәтҗанов. Яр Чаллы, 2005. Мөслимем җәүһәрләре. Яр Чаллы, 2005; К.: «Сүз», 2005. Кыңгыраулы мәктәп еллары. К.: «Сүз», 2006. Бәйрәмнәр котлы булсын: котлаулар, багышлаулар, эпиграммалар. Мөслим, 2006. Авылым хатирәләре. К.: «Сүз», 2006. Күбәгем-туган төбәгем. К.: «Сүз», 2007. Балаларга бүләк. К.: «Рухият», 2007 — «Рухият» фонды үткәргән «Балаларга бүләк» конкурсы лауреаты (1нче урын). Багышлаулар, котлаулар. Мөслим, 2008. Флера Харрасова. Мин сөйләргә өйрәнәм. К.: «Сүз», 2008 (мөхәррире һәм хикәяләр авторы Мөҗәһит Әхмәтҗанов). Флера Харрасова. Дөрес сөйләшү серләре. К.: ТКН, 2009. (шигырьләр авторы Мөҗәһит Әхмәтҗанов). Булатка бүләк. Мөслим, 2008. Зирәк булу кирәк: табышмаклар. К.: «Рухият», 2008. Батыр буласым килә: шигырьләр. К.: ТКН, 2010. «Күчтәнәч» журналының 2011 ел июль саны М. Әхмәтҗанов иҗатына багышланган. Сүнмәс дәрт Сандугач оям минем Яшәү яме Бәхетле бул, Алинә! Тугрылык. Мөслим «Сельхозтехникасы» мәзәкләре Иман нуры Баллы җәй Зөлфәт мәктәпкә бара Зариф Мөэминов. Маҗара. К: «Сүз», 2015. (гарәп язуыннан М. Әхмәтҗанов күчермәсе). Мөдәмил Әхмәтов. Кайту. К.: «Ихлас», 2015. (төзүчесе М. Әхмәтҗанов). Татарстан районнары турында табышмаклар. «Көмеш кыңгырау», 21.11. 2015. Рәхмәт сиңа, Кыш бабай! Бәхет юлы. К.: ТКН. Сәнгатьтә сыналабыз. Безнең тамырлар. Мөслим, 2017. Тапкырлар тапмый калмас. К.: ТКН, 2018. Данлы Дусай. К.: «Иделпресс», 2018.

Аның шигырьләре мәктәп тормышыннан шаулап – гөрләп, чыңлап тора. Китап битләреннән Мөслим малайлары, Мөслим кызлары елмайган шикелле. Үзенең шигырьләрендә Мөҗәһит татар балалар поэзиясенең бай традицияләрен дәвам итә, үзенең элгәрләреннән иҗади өйрәнә. Роберт Миңнуллин, Татарстанның халык шагыйре

Гаиләсе

Сайтына чакыру шигыре:

Ишекләрем ачык һәр кешегә,
Минем йортка рәхим итегез!
Танышырсыз күңел дөньям белән,
Байлыгымны күреп китегез.
Мактануым түгел, күңлем ачык,
Рухи азыгым да җитәрлек.
Сандыгымда булган байлык белән
Сезне генә кунак итәрлек.
Туган җирем белән танышырсыз,
Нәсел шәҗәрәмне белерсез.
Үз кулларым белән иҗат иткән
Тугра, шәмаилләр күрерсез.
Уен коралларым, китапларым,
Тезелешеп, сезне көтәләр.
Бер төймәгә генә басу кирәк –
Рәхәтләнеп уйнап китәрләр.

Әтисе Мирзаһит (1918—1996), әнисе Җүәйрә. Бертуганнары Камил, Әлфия.
Хатыны Бания, укытучы.
Уллары Алмаз, «Агромастер» җәмгыятендә эшли; Азат, Мөслим район советы аппараты җитәкчесе; Айдар, Айдар Фәйзрахмановның фольклор ансамблендә баянчы.
Оныклары Булат, Зөлфәт, Алинә, Ләйсән, Ләйлә, Әминә

Бүләкләре, мактаулы исемнәре

Китабы. Казан, ТКН. 2018

• 2001 — Татарстанның атказанган укытучысы
• 2007 — «Татар милләтенә күрсәткән олы хезмәтләр өчен» медале
• 2010 — Абдулла Алиш премиясе
• 2012 — Саҗидә Сөләйманова премиясе
• Мөслим районының Мактаулы ватандашы
• 2021 — Шәүкәт Галиев премиясе
• 2021 — Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе ― татар әдәбиятын үстерүгә зур өлеш керткәне һәм нәтиҗәле иҗади эшчәнлеге өчен

Сылтамалар

• muzagit.ru Шәхси сайты
• Гөлинә Гыймадова. Язучы заманнан бер адым алда барырга тиеш (әңгәмә). 2018 елның 3 сентябрь көнендә архивланган. «Ватаным Татарстан», 11.04.2014
• Мөҗәһит Әхмәтҗанов. 2018 елның 22 август көнендә архивланган. Әхмәт Дусайлының шәхси порталы
• Мөҗәһит. 2018 елның 8 август көнендә архивланган. Татар электрон китапханәсе

Моны да карагыз

• Мөҗәһит Әхмәтҗанов «Түрешем» җырын башкара. YouTube (видео, 3:37)