Бөгелмә гербы

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Бөгелмә гербы latin yazuında])
Бөгелмә гербы
Нигезләнү датасы 8 июнь 1782
Сурәт
Дәүләт  Россия

«Бөгелмә» тарихи гербыРоссия Федерациясенең Бөгелмә районы административ үзәге гербы.

Герб һәм аның символикасы тасвирламасы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Бөгелмәнең гербы югары дәрәҗәдә 1782 елның 8 июнендә Екатерина II императрицасы тарафыннан Уфа наместниклыгының башка герблары (ПСЗРИ, 1781, 15427 номерлы Закон) белән берлектә раслана.[1]

Бөгелмә шәһәре гербының тасвирламасы болай:

«Зәңгәрсу күлдә күгелҗем таплар белән капланган көмеш балык, алар бу илдә бик мул».
Калканның өске өлешендә Уфа шәһәре гербы — югереп баручы сусар

Герб тарихы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Бөгелмә шәһәре 1736 елда Зур Бөгелмә бистәсе буларак төзелә. 1781 елның 23 декабрендә Екатерина II указы белән Уфа наместниклыгының өяз шәһәре статусын ала.

1782 елда Бөек Бөгелмәнең Гербы, герольдмейстер А. А. Волков җитәкчелегендә, Сенат каршындагы Герольдия департаментында төзелгән.

1796 елда Бөгелмә шәһәре Ырынбур губернасы составына керә.

Тышкы медиафайллар

А.В. Кудин, А.Л. Цеханович «Россия империясенең шәһәрләр, губернияләр, өлкәләре һәм утыртмалары Гербы. 1649-1917 еллар» белешмә китабыннан китергән мәгълүматлар буенча 1839 елның 30 декабрендә Бөгелмәнең яңа гербы раслана: «Гербының өске өлешендә Ырынбур губернасы гербы. Аскы өлештә, зәңгәр, көмеш балык»[2][3]

Тышкы медиафайллар
Бөгелмә районы гербы (2007 ел)

1850 елда Бөгелмә шәһәре һәм Бөгелмә өязе Самар губернасы составына керә.

1865 елда, Кёне геральдик реформасы чорында, Бөгелмә өяз шәһәренең яңа гербы проекты эшләнә (рәсми рәвештә расланмаган): «Зәңгәрсу калканда дулкынсыман көмеш каймалы, кара күзле, койрыклы һәм канатлы көмеш балык; гербның калган өлешендә Самара губернасы гербы; калканда таҗ башаклар белән уратып алынган чуарланган һәм Александров тасмасы белән бәйләнгән».

Совет чорында Бөгелмәнең тарихи гербы кулланылмаган.

Тышкы медиафайллар

1994 елда Бөгелмә гербының сувенир значогы чыгарыла. Проектның түбәндәгечә була: «Яшел кырда ике алтын баганага күтәрелә, шул баганалардан уңга һәм сулга таба өч кара агым чыга. Агым яртылаш башаклардан һәм шестенянан эшләнгән божраны кисеп чыга. Калканының ирекле өлешендә Татарстан Республикасы гербы». Бу проект совет чоры Бөгелмә эмблемасы рәсемен кабатлай.

Совет чорыннан соңгы чорда шәһәрнең тарихи гербын рәсми символы буларак торгызу яки торгызу турында карар кабул ителмәде.

2007 елның 21 февралендә Бөгелмә муниципаль районы Советы карары белән Бөгелмә районы гербы расланды.

Бөгелмә муниципаль районы гербы нигезенә Бөгелмәнең өяз шәһәре (1782 ел) тарихи гербы алына.

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. Высочайше утверждённый доклад Сената — Об утверждении гербов городам Уфимского наместничества. (Бугульминской) 8 июня 1782 года // Полное собрание законов Российской империи. — 1782. — Том 21. — Закон № 151427.
  2. Гербы городов и областей Российской империи / Сост. А.В. Кудин, А.Л. Цеханович. - М.: Институт сотовой связи, 2000. 160 с., ил.
  3. Бугульминский район. История и геральдика

Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Винклер П. П. Гербы городов, губерний, областей и посадов Российской империи, внесённые в Полное собрание законов с 1649 по 1900 г. — М., 1990.
  • Рево О. Гербы городов Уфимской и Оренбургской губерний // Наука и жизнь. — 1985 — № 12, стр. 90.

Сылтанмалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]