Бөркет

Бөркет
Фәнни классификация
аралык ранглары Домен:  Эукариотлар Патшалык:  Хайваннар Аспатшалык:  Чын күпкүзәнәклеләр Рангсыз:  Икеяксимметриялеләр Рангсыз:  Икенчелавызлылар Тип:  Хордалылар Астип:  Умырткалылар Инфратип:  Башсөяклеләр Өссыйныф:  Дүртаяклылар Сыйныф:  Кошлар Ассыйныф:  Яңааңкаулылар Отряд:  Карчыгасыманнар Гаиләлек:  Карчыгалылар Асгаиләлек:  Елак карчыгалар Ыруг:  Каракошлар Төр:  Бөркет
Халыкара фәнни атамасы
Aquila chrysaetos (Linnaeus, 1758)
Яшәү урыны
Утрак популяциләр      Күчмә популяциләр      Оялау сезонында гына очрыйлар
Саклану статусы
Югалуы күренми IUCN 3.1 Least Concern : 22696060
Викитөрләрдәге систематика Викиҗыентыкта Сурәт ITIS   175407 NCBI   8962 EOL   10985575

Бөрке́т (лат. Aquila chrysaetos) — карчыга кошлар гаиләлегеннән эре ерткыч кош. Төньяк ярымшарның барлык урыннарында диярлек таралган. ТР территориясендә 20 йөзгә кадәр гадәти төр булып саналган, 1990 еллар ахырында 10 лап пар оя кора. Апрель аеннан октябрь аена кадәр очрый.

Гәүдәсенең озынлыгы 90 см га кадәр, канат җәеме 2 м га җитә, авырлыгы 6,5 кг га кадәр. Ана кошлар ата кошларга караганда шактый зуррак. Куе көрән, корсак тирәсе ачыграк төстә. Башы һәм муены алтынсыман җирәнрәк. Койрыгы озын, түгәрәк, яшьләренеке - ак. Аяклары нык, бармакларына кадәр төкле, каты тырнаклы. Биек карт агач башларында оялый. Көрән тимгелле 1-2 аксыл йомырка сала. Тоткынлыкта үрчи ала. Имезүчеләр (куяннар, йомраннар, кайвакыт төлке һәм этләр), үләксә, сирәк кенә кошлар белән туена. Кимерүчеләрне юк итүе белән файда китерә.

ТРның Кызыл китабына кертелгән.

Чыганаклар

• ТР Фәннәр академиясенең Татар энциклопедиясе институты
• Татар энциклопедиясе. — Казан, 2008.