Эчтәлеккә күчү

Һоң Коң

Сылтамалар өстәү
Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Һоң Коң latin yazuında])
(Гонконг битеннән юнәлтелде)

22°17′ т. к. 114°08′ кч. о.HGЯO

Һоң Коң
кыт. 香港
Байрак[d]
Нигезләнү датасы 1 июль 1997[1]
Логотип
Сурәт
Рәсми исем 中華人民共和國香港特別行政區, Hong Kong Special Administrative Region of the People's Republic of China, 香港 һәм Hong Kong
Кыскача исем 🇭🇰, HKSAR, HK һәм 香港
Кана белән язылган исем ホンコン
Гомер озынлыгы 85 ел[2]
Демоним Hongkonger, Hong Kong people, 香港人, Hong Kong, hongkonghese, hongkonghesi, hongkongi, hongkonés, Hongkongais[3], Hongkongaise[3], Hongkongaises, ḥongkonés, ḥongkonesa, Honkongano, hongkonesa, hongkonguès, hongkonguesa[4], 香港人, 香港人, 香港人, 香港人, 香港人, 香港人, 香港人, hongkongilainen, 香港人, 港人, honconguesa, honconguês, honconguesas һәм honcongueses
Рәсми тел стандарт кытай теле (путуңхуа)[d]
Гимн Кытай гимны
Мәдәният культура Гонконга[d]
Дөнья кисәге Азия
Дәүләт  Кытай[5]
Административ-территориаль берәмлек Кытай
Сәгать поясы UTC+08:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Shing Mun River[d] һәм Көньяк Кытай диңгезе
Геомәгълүматлар Data:Hong Kong.map
Иң югары ноктасы Tai Mo Shan[d]
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы глава администрации Гонконга[d]
Хөкүмәт башлыгы Джон Ли[d]
Башкарма хакимият правительство Гонконга[d]
Канунбирү органы Законодательное собрание Гонконга[d][5]
Югары мәхкәмә органы Court of Final Appeal[d]
Үзәк банкы Управление денежного обращения Гонконга[d]
Дипломатик мөнәсәбәтләр Канада, Австралия, Макао[d], Сингапур, Кытай Җөмһүрияте, Таиланд, Филипин, Америка Кушма Штатлары, Корея Халык Демократик Җөмһүрияте, Һиндстан һәм Бөекбритания
Әгъзалык Бөтендөнья сәүдә оешмасы[6], Азия-Тын океан икътисади хезмәттәшлеге, Азия үсеш банкы[d], Бөтендөнья метеорология оешмасы[7], ICANN[d], Группа разработки финансовых мер борьбы с отмыванием денег[d][8], Группа «Эгмонт»[d][9], Халыкара түләүләр банкы[d][10], Интерпол[11], Бөтендөнья туристик шәһәрләр федерациясе[d][12] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][13]
Рәсми бәйрәм Яңа ел көне[d], кытайлы Яңа ел[d], Цинмин[d], Изге Җомга[d], Великая суббота[d], Пасха дүшәмбесе[d], Беренче май, Будда туган көне[d], Праздник драконьих лодок[d], Hong Kong Special Administrative Region Establishment Day[d], День образования КНР[d], Chinese Mid-Autumn Festival[d], Праздник двойной девятки[d], Раштуа һәм Бүләкләр көне[d]
Ризалык яше 16 яшь[14]
Балигълык яше 18 яшь
Никахка керү яше 21 яшь
Мәҗбүри белем алуның минималь яше 6 яшь
Мәҗбүри белем алуның максималь яше 17 яшь
Халык саны 7 413 070 (2021)[15]
Ир-ат халкы 3 382 300[16]
Хатын-кыз халкы 4 030 800[16]
Административ бүленеше Айлендс[d], Кхуайчхин[d], Северный округ Гонконга[d], Сайкун[d], Сатхинь[d], Тайпоу[d], Чхюньвань[d], Тхюньмунь[d], Юньлон[d], Коулун-Сити[d], Куньтхон[d], Самсёйпоу[d], Вонтайсинь[d], Яучиммон[d], Центральный и Западный округ Гонконга[d], Восточный округ Гонконга[d], Южный округ Гонконга[d] һәм Ваньчай[d]
Су өслеге өлеше 59,7 процент
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 7 ± 1 метр
Акча берәмлеге Һоңкоң дуллыры[d][5]
Номиналь тулаем эчке продукт 368 911 387 845 $[17] һәм 359 838 598 806 $[17]
Кеше потенциалы үсеше индексы 0,952[18]
Inequality-adjusted Human Development Index 0,828[19]
Эшсезлек дәрәҗәсе 3,4 процент[20], 2,8 процент[21], 2,9 процент[21], 5,8 процент[21], 5,2 процент[21], 4,3 процент[21], 3,3 процент[21], 3,4 процент[21], 3,3 процент[21], 3,3 процент[21], 3,4 процент[21] һәм 3,1 процент[21]
Медиан керем 35 443 $
Кардәш шәһәр Дөбәй
Нәрсә белән чиктәш Гуандун[d], Шэньчжэнь[d] һәм Чжухай[d]
Нигезсалгыч текст Q18894160?
Автомобил хәрәкәте ягы сул[d]
Челтәр көчәнеше 220 вольт[22]
Электр аергычы төре BS 1363[d][22]
Әүвәлгесе Британ Һоңкоңы[d]
Кулланылган тел инглиз теле[23], инглиз теле[23], кантон теле, стандарт кытай теле (путуңхуа)[d], юе теле, Гонконгский жестовый язык[d] һәм Мандарин кытай теле
Телгә алынган хезмәтләр Civilization V[d]
Мәйдан 1105,69 км² (2016)[24],
1649,34 км² (2016)[24],
2755,03 км² (2016)[24]
Рәсми веб-сайт Lua хатасы: expandTemplate: template "ref-hi" does not exist.
Нинди веб-биттә тасвирланган 68k.news/index.php?section=nation&loc=HK
Мультимедиа агымы URL-ы skylinewebcams.com/en/webcam/china/hong-kong/hong-kong/china-hong-kong.html
Һәштәге Hong_Kong һәм 香港
Югары дәрәҗәле Интернет домены .hk
Тәртипне билгеләүче төп текст Основной закон Гонконга[d]
Харита сурәте
Позиционная карта
Подробная карта
Тамганың тасвирламасы Герб Гонконга[d]
Эмблема/тамгасы сурәте
Топографик карта Atlas of Hong Kong[d]
Төнге күренеше
Панорамный вид
Изображение знака с названием места или объекта
Тематик география География Гонконга[d]
Ачык мәгълүматлар порталы data.gov.hk[d]
Феноменның икътисады экономика Гонконга[d]
Феноменның демографиясе Население Гонконга[d]
Һавадан күренеш
Спутниковый снимок
Мәктәптә укымаган балалар саны 35 980[25]
Тулаем туулар коэффициенты 1,234[26]
Демократия индексы 5,6[27]
Социаль медиаларда күзәтүчеләре 654 408
Happy Planet Index score 33,9[28]
Илнең телефон коды +852
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны 9-9-9[d]
Илнең GS1 коды 489
Диңгездәге идентификацияләү номеры 477
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме [d]
Бу объекттан ясалган медиасурәтләр төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Һоң Коң Викиҗыентыкта

Һоң Коң яки Һоңкоң, Һонг Коң, Гонконг [29] (кытайча 香港特別行政區 — хуш ис таратучы һаван) — Коулуң ярымутравында урнашкан, көнбатыштан, көньяктан һәм көнчыгыштан Көньяк Кытай диңгезе белән юылган Кытайның махсус административ районы. Азия һәм дөнья иң зур финанс үзәкләренең берсе. Шәһәрдә капиталлаштыру дәрәҗәсе буенча дөнья 7-нче фонд биржасы урнашкан.

Көньякта Һоң Коң Гуаңдуң провинциясе эченә кергән Шеньҗень махсус икътисади зонасы белән чиктәш. Гонконг өч өлешкә бүленә: Һоң Коң утравы, Коулуң һәм Яңа Территорияләр утраулары. Һоң Коң үзе Җудзян елгасының бассейнына керә һәм аның сул ягында урнаша.

Һоң Коң атамасы - хуш ис таратучы һаван дигән сүз.

Тарих

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1842 елда Һоң Коң Бөекбритания тарафыннан яулап алына һәм аның җитәкчелегендә 1997 елга кадәр тора. Бу вакытта Кытай әлеге җирләр өстеннән суверенитет ала. Үзара төзелгән кытай-британ декларациясе һәм Һоң Коңның Төп кануны нигезендә, территориягә җәелгән автономия 2047 елга кадәр бирелә, бу суверенитет бирелгәннән соң 50 ел дигән сүз. Мондагы карар нигезендә КХРда «бер ил — ике система» яңа юнәлеш барлыкка килә. Һоң Коңка бирелгән автономия нигезендә ул хөкүмәтне, пүлисәне, акча системасын, ясак түләү системасын һәм башка суверен илгә хас функцияләрне башкара. Ә Кытай бары тик бу территорияләрнең иминлеген генә саклый.

Халкы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Британия гаскәрләре Гонконгны рәсми рәвештә яулап алганнан соң, аның халкы 7 541 кеше булган. 1850 елларда Гонконгка Тайпин восстаниесе аркасында күп санлы кытайлар күчеп килә. Су басу, тайфун һәм ачлык кебек табигый бәла-казалар күп кенә кешеләрнең Гонконгка күчүенә китергән. Халык саны 1916 елда 530 000 нән 1925 елда 725 000 гә кадәр һәм 1941 елда 1,6 миллионга кадәр үскән. 1950 елда Гонконг халкы 2,2 миллион кеше тәшкил итә. 2001 елда ул 6,7 миллион кешегә кадәр арткан. 2020 елда Гонконг халкы 7 млн 496 мең кеше.

Гонконгта кантон теле (рәсми тел), инглиз теле (рәсми тел), мандарин теле (рәсми тел), башка Кытай диалектлары кулланыла.

Гонконг халкының 93,6 % ы — этник кытайлар. Гонконгта Көньяк Азиядән чыккан, шул исәптән Һиндстан, Непал һәм Пакистан ватандашлары, шулай ук Вьетнам качаклары яши. Шәһәрдә шулай күп кенә канадалылар, британиялеләр, америкалылар, кореялеләр һәм японнар эшли. Филипин һәм Индонезиядән килгән 250 мең хезмәткәр исәпләнә.

Дин

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Гонконгта төп диннәргә буддизм, даосизм һәм конфуцийчылык керә. Христианнар халыкның 11 % ын тәшкил итә, аларның күбесе протестантлар[30]. Гонконг халкының 4,10 % ы (300 мең кеше ) — мөселманнар.

Искәртмәләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. ↑ Immanuel C.Y. Hsü The Rise of Modern China — 6 — USA: OUP, 2000. — 1136 p. — ISBN 978-0-19-512504-7
  2. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  3. ↑ 3,0 3,1 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  4. ↑ http://esadir.cat/entrades/fitxa/node/hongkongues
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 中華人民共和國香港特別行政區基本法, Basic Law of the Hong Kong Special Administrative Region of the People's Republic of China, 中华人民共和国香港特别行政区基本法 — 1990.
  6. ↑ http://www.wto.org/english/thewto_e/countries_e/hong_kong_china_e.htm — Бөтендөнья сәүдә оешмасы.
  7. ↑ https://public.wmo.int/en/members/hong-kong-china
  8. ↑ http://www.fatf-gafi.org/countries/
  9. ↑ https://egmontgroup.org/en/membership/list
  10. ↑ https://www.bis.org/about/member_cb.htm
  11. ↑ https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
  12. ↑ https://cn.wtcf.org.cn/citys/3390-2.html
  13. ↑ https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf
  14. ↑ CAP 200 Section 124
  15. ↑ https://www.censtatd.gov.hk/en/scode600.html
  16. ↑ 16,0 16,1 https://www.censtatd.gov.hk/en/data/stat_report/product/B1130303/att/B11303032022AN22B0100.pdf
  17. ↑ 17,0 17,1 https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD — Бөтендөнья банкы.
  18. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  19. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  20. ↑ http://www.censtatd.gov.hk/hkstat/sub/sp200.jsp?tableID=006&ID=0&productType=8
  21. ↑ 21,00 21,01 21,02 21,03 21,04 21,05 21,06 21,07 21,08 21,09 21,10 https://www.censtatd.gov.hk/en/web_table.html?id=210-06101
  22. ↑ 22,0 22,1 World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
  23. ↑ 23,0 23,1 Crystal D. English as a Global Language — 2 — Cambridge University Press, 2012. — 224 p. — ISBN 978-1-107-61180-1, 978-0-511-07862-0, 978-0-521-82347-0, 978-0-521-53032-3
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 http://www.landsd.gov.hk/mapping/en/publications/hk_geographic_data_sheet.pdf
  25. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  26. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  27. ↑ 2021 Democracy Index — EIU, 2022.
  28. ↑ https://happyplanetindex.org/countries/?c=HKG
  29. ↑ Азатлык радиосы сәхифәсе: Дөньяның мөһим калалары Көнчыгышка күчә
  30. ↑ Hong Kong Religion, Economy and Politics(ингл.)
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Һоң_Коң&oldid=2872996