Бакы: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к →География: clean up, replaced: Русия → Россия (4) using AWB |
Removing Heydər_məscidi_2016.05.30.jpg, it has been deleted from Commons by Explicit because: per c:Commons:Deletion requests/Files in Category:Heydar mosque, Baku. |
||
Юл номеры - 136: | Юл номеры - 136: | ||
Image:Inner city Baku.jpg|Иске шәһәр. Асаф Мехтиевның чүкелгән эше |
Image:Inner city Baku.jpg|Иске шәһәр. Асаф Мехтиевның чүкелгән эше |
||
Image:Iceri seher.jpg|Иске шәһәр |
Image:Iceri seher.jpg|Иске шәһәр |
||
|[[Һейдәр мәчете]] төнлә |
|||
</gallery> |
</gallery> |
||
6 мар 2021, 02:27 юрамасы
Бакы (әзери. Bakı, Бакы) — Азәрбайҗан Җөмһүриятенең башкаласы, фәнни-техник һәм сәнәгый үзәге, Каспий диңгезендә шактый зур порт һәм Кавказның иң зур шәһәре[1][2].
Шәһәр мәйданы 2 430 км²[3]. Бакы Апшерон ярымутравының көньяк ярында урнашкан. Шәһәр үзенең борынгылыгы, терриотория зурлыгы һәм халык саны буенча Көнчыгышның иң зур шәһәрләренең берсе булып санала[4]. Апшерон ярымутравы халкы белән бергә, агломерация халкы 2 545, 6 мең кеше тәшкил итә. 2009 елда Бакы БДБда сәяхәт итүче эшкуарлар өчен иң кыйммәт шәһәр булып танылган.
Халык
1897[5] | 1926[6] | 1939[7] | 1959[8] | 1970[9] | 1979[10] | 1989[11] | 2009[12] | 2012 | 2014 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
111 904 | ↗446 832 | ↗543 939 | ↗642 507 | ↗851 547 | ↗1 021 969 | ↗1 150 055 | ↗2 045 800 | ↗2 122 300 | ↗2 181 800 |
2018 | 2019[12] | 2020[13] | 1 гый 2021[14] | ||||||
↗2 262 600 | ↗2 293 100 | ↗2 293 700 | ↗2 300 500 |
География
Шәһәр Апшерон ярымутравының көньяк өлешендә, Каспий диңгезе ярында урнашкан.
Бакыдан эре шәһәрләр кадәр ераклыгы (автоюллар буенча) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Берлин ~ 3070 км Киев ~ 1870 км Тбилиси ~ 452 км Гәнҗә ~ 297 км |
Самар ~ 1417 км Әстерхан ~ 676 км Махачкала ~ 387 км Мәскәү ~ 1910 км |
Нурсолтан ~ 2042 км Атырау ~ 763 км |
|||||||
Евлах ~ 283 км Ирәван ~ 455 км Карс ~ 584 км |
Төркмәнбашы ~ 261 км Ташкәнт ~ 1626 км |
||||||||
Нахчыван ~ 413 км Бәгъдад ~ 930 км Иерусалим ~ 1620 км |
Тәһран ~ 545 км Манама ~ 1590 км Мәккә ~ 2310 км |
Кандаһар ~ 1735 км Карачи ~ 2362 км |
|||||||
Климат
Бакы климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
Уртача максимум, °C | 6,6 | 6,3 | 9,8 | 16,4 | 22,1 | 27,3 | 30,6 | 29,7 | 25,6 | 19,6 | 13,5 | 9,7 | 18,9 |
Уртача температура, °C | 4,2 | 4,0 | 6,3 | 12,3 | 18,0 | 22,8 | 26,4 | 25,6 | 21,8 | 16,0 | 10,8 | 6,6 | 14,5 |
Уртача минимум, °C | 2,1 | 2,0 | 4,2 | 9,4 | 14,9 | 19,7 | 22,2 | 22,9 | 19,4 | 13,6 | 8,8 | 4,8 | 12,0 |
Явым-төшем нормасы, мм | 21 | 20 | 21 | 18 | 18 | 8 | 2 | 6 | 15 | 25 | 30 | 26 | 210 |
Чыганак: [1] |
Галерея
-
Бакы манзарасы
-
Flame Towers төзелеп ятучы биналары
-
Бакы төнлә
-
Кызлар манарасы
-
Бакы кирмәне
-
Ширваншаһлар сарае
-
Низами һәйкәле
-
Иске шәһәргә капка
-
Иске шәһәр. Асаф Мехтиевның чүкелгән эше
-
Иске шәһәр
Шәхесләр
Азәрбайҗаннар
- Онегин Хаҗикасыймов (1937—2002), шагыйрь, 1985 елдан православие монахы.
- Сара Ашурбәйли (1906—2001), тарих фәннәре докторы (1966), профессор, Азәрбайҗан ССР дәүләт премиясе лауреаты (1970). Азәрбайҗан ССР атказанган фән эшлеклесе (1982).
- Өммелбану Әсәдуллаева (Банин, 1905—1992), азәрбайҗан милләтеннән Франция язучысы.
- Зөләйха Сәетмәммәдова (1919—1994), Бөек Ватан сугышында катнашкан хәрби очучы, 1951—1974 елларда Азәрбайҗан ССР социаль тәэминат министры.
- Вәҗиһә Сәмәдова (1924—1965), рәссам, Азәрбайҗан ССР атказанган сәнгать эшлеклесе (1965).
- Афаг Бәширкызы (1955), кино- һәм театр актрисасы, Азәрбайҗанның халык артисты (1993).
- Хөсәен Араблинский (1888—1919), трагик актер, режиссер. 1918 елда Әстерхан татар театрында эшли.
- Полад Бүлбүлоглу (1945), җырчы, актер, композитор, дипломат.
Татарлар
- Рафаил Ильясов, ТРның Азәрбайҗандагы даими вәкиле.
- Ирадә Әюпова (1971), ТР мәдәният министры.
- Земфира Мифтахетдинова (1963), спортчы (стендлы ату), 2000 елның җәйге Олимпия уеннары чемпионы, 2004 елның җәйге Олимпия уеннары бронза призеры, дөнья чемпионы (1995, 2001), Аурупа чемпионы (1986, 1987, 1988).
Моны да карагыз
Сылтамалар
- Викиҗыентыкта [[Commons:Category: Baku Викиҗыентыкта|Бакы]] темасына медиафайллар бар
- Бакы. Мәгълүмати портал.
- Бакы. Фотосурәтләр.
Искәрмәләр
- ↑ Визит Дмитрия Медведев в Азербайджан. Кстати, столица Азербайджана Баку – самый большой город на Кавказе и крупнейший порт на Каспийском море (рус.)
- ↑ Азербайджан (рус.)
- ↑ Чыганакка җибәрү хатасы: Неверный тег
<ref>
; для сносокDENSITY
не указан текст - ↑ Чыганакка җибәрү хатасы: Неверный тег
<ref>
; для сносокAGGLOMERATION
не указан текст - ↑ Рәсәй империясе җанисәбе (1897)
- ↑ СССР җанисәбе (1926)
- ↑ СССР җанисәбе (1939)
- ↑ СССР җанисәбе (1959)
- ↑ СССР җанисәбе (1970)
- ↑ ССҖБ җанисәбе (1979)
- ↑ СССР җанисәбе (1989)
- ↑ 12,0 12,1 https://www.stat.gov.az/source/demoqraphy/ap/az/2_4.xls
- ↑ https://www.stat.gov.az/source/demoqraphy/?lang=en
- ↑ http://www.baku.azstat.org/section/demography/001.xls
Бу — Азия географиясе буенча мәкалә төпчеге. Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп, Википедия проектына ярдәм итә аласыз. Мөмкинлек булса, бу искәрмәне төгәлрәккә алыштырырга кирәк.
|