Эчтәлеккә күчү

Агыйдел (елга)

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Агыйдел (елга) latin yazuında])
(Агыйдел елгасы битеннән юнәлтелде)
Агыйдел
География
Моның өлеше Единая глубоководная система Европейской части Российской Федерации Edit this on Wikidata
АТБ Башкортстан, Татарстан
Ил Россия
ДДӨБ 58 метр Edit this on Wikidata
Координатлар 54°32'20.4"тн, 59°2'58.7"кнч, 55°53'14"тн, 53°36'14"кнч, 55°50'51.18"тн, 53°51'55.48"кнч
РДСР 10010200112111100016731
Нинди сулыкка коя Чулман Edit this on Wikidata
Бассейн мәйданы 142 000 км² Edit this on Wikidata
Озынлык 1430 километр Edit this on Wikidata
Су чыгымы 950 м³/с Edit this on Wikidata
Карта

Агыйдел (баш. Ағиҙел ) - Башкортостан һәм Татарстан территорияләреннән ага торган елга, Башкортстандагы иң зур елга һәм төп су юлы; Каманың сул кушылдыгы (Кама сусаклагычына коя). Уралтау якларында, Ирәмәлтау тирәсендә башлана.

Озынлыгы 1 420 км, елга бассейны майданы – 141 900 км².

уң яктан: Нөгеш, Караидел, Бөре, Тере Танып;

сул яктан: Ашказар, Өршәк, Дим, Кармасан, Чәрмәсән, Сөн.

Агыйдел елгасы буенда Белорет, Мәләвез, Салават, Ишембай, Стәрлетамак, , Благовещен, Бөре, Дүртөйле, Агыйдел шәһәрләре урнашкан.

Караидел аша күпер Караидел, Күгидел Агыйдел елгасына кушыла торган урын янында урнашкан. Казан ханлыгында Идел елгасы нәкъ шушы урында - торган урында башлана дип саналган.

Агыйдел мәдәнияттә һәм әдәбиятта

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Елга исеме татар һәм башкорт әдәбиятларында һәм мәдәниятларында еш очрый (Тала тала, Ай, былбылым, Шайморатов генерал, Гүзәл Өфем — баш калам).