Хакас теле

Хакас теле
хак. Хакас тілі
Дәүләт	Россия
Барлыкка килү урыны	Алтай Республикасы, Алтай крае, Кемерово өлкәсе, Хакасия һәм Красноярск крае
Административ-территориаль берәмлек	Хакасия, Тыва һәм Красноярск крае
Тел типологиясе	SOV[d] һәм агглютинатив тел
Язу	хакас язуы[d]
Телне көйләүче	Хакас теле, әдәбияты һәм тарихы фәнни-тикшеренү институты[d]
Сөйләшүчеләр саны	42 604 кеше кеше
Телнең ЮНЕСКО статусы	начар хәлдә[d] һәм куркыныч астында[d]
Ethnologue каталогында телнең статусы	2 Provincial[d]
Нинди веб-биттә тасвирланган	turkic.elegantlexicon.com/lx.php?lx=khs
Wikimedia Incubator URL	incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/kjh
Викимедиа проектларында тел коды	kjh
Хакас теле Викиҗыентыкта

Хакас теле (үзатамасы Хакас тілі, элек Хakas tįlį, тадар тілі) — хакаслар сөйләшкән тел. Хакасия, Тува һәм Красноярск крае җирләрендә таралган. Хакас телендә сөйләшүчеләр саны — якынча 52 мең кеше.

Телнең дүрт диалекты аерыла: сагай, качин, кызыл һәм шор диалектлары. Әдәби тел нигезе булып сагай һәм качин диалектлары санала.

Язу

1924 елда кирил әлифбасы нигезендә язу булдырыла. 1929 елда ул латин әлифбасына, ә 1939 елда янә кириллицага күчерелә. Тел үзе XVIII гасырдан башлап өйрәнелә.

1939 елда кабул ителгән кириллица нигезендә әлифба
А а	Б б	В в	Г г	Ғ ғ	Д д	Е е	Ё ё
Ж ж	З з	И и	Й й	I i	К к	Л л	М м
Н н	Ң ң	О о	Ö ö	П п	Р р	С с	Т т
У у	Ӱ ӱ	Ф ф	Х х	Ц ц	Ч ч	Ӌ ӌ	Ш ш
Щ щ	Ъ ъ	Ы ы	Ь ь	Э э	Ю ю	Я я

Сылтамалар

Wikimedia Incubator

Wikimedia инкубаторында Википедиянең хакас телендә тест бүлеге бар.

• Ethnologue entry for Khakas (ингл.)
• Hakas People and Hakasia 2005 елның 18 декабрь көнендә архивланган. (ингл.)
• Учебники хакасского языка