Нугай теле: юрамалар арасында аерма
Төзәтмә аңлатмасы юк |
Рашат Якупов (бәхәс | кертем) Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
| Юл номеры - 32: | Юл номеры - 32: | ||
== Әлифба == |
== Әлифба == |
||
[[1928 ел]]га кадәр кулланылышта [[гарәп әлифбасы]] була, соңрак [[латин әлифбасы]], [[1938 ел]]дан – [[кириллица]]. |
[[1928 ел]]га кадәр кулланылышта [[гарәп әлифбасы]] була, соңрак [[латин әлифбасы]], [[1938 ел]]дан – [[кириллица]]. |
||
== Мәгълүмат чаралары == |
|||
Нугай телендә «Шоьл тавысы» һәм «Ногай давысы» исемле газеталар басылып килә. |
|||
[[Төркия авазы — Татарча]] радиосында атна саен [http://www.trt.net.tr/tatarca/nu%C4%9Fay%C3%A7a-n%C3%A4six%C3%A4tl%C3%A4r «Нугайча нәсихәтләр»] тапшыруы чыгып килә. |
|||
== Шулай ук карагыз == |
== Шулай ук карагыз == |
||
30 гый 2016, 16:07 юрамасы
| Нугай теле | |
| Үзисем: |
Ногай тили |
|---|---|
| Илләр: | |
| Төбәкләр: | |
| Рәсми халәт: | |
| Сөйләшүчеләр саны: |
90 000 кеше |
| Классификация | |
| Төркем: |
??? |
| Язу: | |
| Тел кодлары | |
| ГОСТ 7.75–97: |
ног 505 |
| ISO 639-1: |
— |
| ISO 639-2: | |
| ISO 639-3: | |
Нуга́й теле — нигездә Ставрополь крае, Дагстан, Карачай-Чиркәсия, Әстерхан өлкәсендә яшәүче нугайларның теле. Нугай теле төрки телләрнең кыпчак төркеменә керә, ләкин лексик-фонетик яктан үзләре яшәгән урыннардагы халыклар телләренә бәйле Сөйләшүчеләр саны якынча 90 000 кеше. Төрки телләрнең кыпчак төркеменә керә. Ногай телендә «Шоьл тавысы» һәм «Ногай давысы» гәзитләре чыга.
Аларның телләреннән алынмалар күп, хәтта алар теленә күчү дә бар.
Әйтик, Әстерхан нугайларының әдәби теле — татар теле, Дагъстаннын Хәсәу-Йорт, Баба-Йорт районнарында яшәүчеләрнең әдәби теле — комыкныкы.
Гомумән алганда, нугай теле кыпчак төркеменә кергән башка телләрдән лексик, грамматик яктан әллә ни аерылмый, шулай да фонетик яктан төрек һәм үзбәк, каракалпак телләренә якын: акыкат—хакыйкать, умер—гомер, таала—тәгалә, саат—сәгать.
Диалектлары
Нугай сөйләш теле өч диалектка бүленә: үзнугай (Ставрополь нугайлары), каранугай (Дагьстан нугайлары), акнугай (карачай нугайлары).
Алар бер-берсеннән кайбер фонетик үзенчәлекләр белән генә аерыла.
Әлифба
1928 елга кадәр кулланылышта гарәп әлифбасы була, соңрак латин әлифбасы, 1938 елдан – кириллица.
Мәгълүмат чаралары
Нугай телендә «Шоьл тавысы» һәм «Ногай давысы» исемле газеталар басылып килә.
Төркия авазы — Татарча радиосында атна саен «Нугайча нәсихәтләр» тапшыруы чыгып килә.
Шулай ук карагыз
| Русия Федерациясенең дәүләт теле |  | |
|---|---|---|
| Федерация субъектларының дәүләт телләре | абазин • авар • агул • адыгэ • әзери • башкорт • бурят • даргин • ингуш • кабарда-чиркәс • калмык • карачай-балкар • коми • комык • көньяк алтай • кырымтатар • лак • лезгин • мукшы • нугай • осетин • рутул • табасаран • тат • татар • тыва • удмурт • украин • хакас • цахур • чечен • чирмеш • чуаш • эрзә • якут | |
| Рәсми хәләтенә ия телләр | ||