Кот-д’Ивуар

{{{Татарча исем}}}

Файл:Cote dIvoire coa2001.png [[{{{Дәүләт исеме}}} байрагы|Байрак]] [[{{{Дәүләт исеме}}} гербы|Илтамга]]
[[{{{Дәүләт исеме}}} һимны|{{{Дәүләт исеме}}} милли һимны]]
Бәйсезлек көне	1960 елның 7 августы
Рәсми телләр	француз теле
Башкала	Ямусукро
Идарә итү формасы	президент җөмһүрияте
{{{Җитәкчеләр вазифалары}}}	Алассан Уаттара Жанно Ауссу-Куадио
Мәйдан • Барлыгы	322 460 км² км²
Халык саны • Бәя • Халык тыгызлыгы	24 294 750 (2017)
ТЭП (номинал)   • Барлыгы   • Кеше башына	71 811 075 955 $ һәм 70 018 715 017 $ $
КПҮИ	0,55
Акча берәмлеге	КФА франкы
Интернет-домен	.ci
ISO коды	CI
ХОК коды	CIV
Телефон коды	+225
Сәгать кушаклары	UTC±00:00[d] һәм Африка/Абиджан[d]
Җини коэффициенты	37,2
Балигъ булу яше	21 яшь

Кот-д’Ивуар республикасы (фр. République de Côte d'Ivoire [ʁepyˈblik də kot diˈvwaʀ] ; 1986 елга кадәр рәсми рәвештә Фил Сөяге Яры Республикасы дип тәрҗемә ителгән)- Көнбатыш Африкадагы дәүләт. Либерия, Гвинея, Мали, Буркина-Фасо һәм Гана кебек илләр белән чиктәш. Көньяктан Атлантик океан сулары белән юыла. Франциянең элеккеге колониясе.

Илдә 60 тан артык этник группа санала. Башкаласы - Ямусукро, илнең төп шәһәре - Абиджан. Рәсми тел - француз теле, калган җирле телләр - бауле, дьюла, бете. Төп милли бәйрәм - Азатлык игълан иткән көн (1960 елның 7 августы).

Табигый шартлар

Кот-д’Ивуар картасы

Кот-д’Ивуарда күбесенчә тигез рельеф өстенлек итә, көньякта - дымлы тропик урманнар белән, төньякта озын үләнле саванналар белән капланган. Климат — экваториаль һәм субэкваториаль. Уртача температура— + 26° - + 28°. Еллык явым-төшем күләме— 1100 мм-5000 мм.

Табигый ресурслар — нефть, газ, алмаз, марганец, тимер рудалары, кобальт, боксит, бакыр,алтын, никель, тантал. Төп елгалар — Сасандра, Бандама һәм Комоэ.

Кот-д’Ивуарда шакаллар, гиеналар, пантералар,филләр, шимпанзе, крокодиллар яши.

Дәүләт төзелеше

Кот-д’Ивуар - президент республикасы. Президент турыдан-туры сайлау ярдәмендә 5 елга бер сайланыла.

Халкы

Халык саны - 21,1 млн.

Еллык үсеш - 2,1%.

Туу күрсәткече - 32 гә 1000.

Үлем күрсәткече - 11 гә 1000.

Уртача гомер озынлыгы - ирләрнеке 55 ел һәм хатын-кызларныкы - 57 ел.

Шәһәр халкы - 49%.

Этник состав — аканнар 42 %, гурлар 17 %, төньяк манде 16 %, кру 11 %, көньяк манде 10 % һәм башкалар. Дин тотучылар — мөселманнар 39 %, христианнар 33 %, абориген культы 11 %, атеистлар 17 %.

Экономика

Төп өстенлекләре: авыл хуҗалыгы яхшы үсеш алган, какао(беренче урын)һәм кофе (3 урын) җитештерелә. Нефть һәм газ сәнәгате үсеп килә. начар яклары: стабильность булмау һәм кофе-какаога бәйлелек.

Экспорт — 8,7 млрд долл. 2009 елда — какао, кофе, урман, нефть, мамык, банан, ананас, балык.

Төп сатып алучылар — Нидерландлар 13,9 %, Франция 10,8 %, АКШ 7,8 %, Германия 7,2 %, Нигерия 7 %, Гана 5,6 %.

Импорт — 6,5 млрд долл. в 2009 елда — нефть продуктлары, сәнәгать товарлары, азык-төлек.

Сылтамалар

• Официальный сайт президента Кот-д’Ивуара (фр.)