Гана

Сылтамалар өстәү
Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Гана latin yazuında])
Гана
Lua хатасы: expandTemplate: template "lang-dag" does not exist.
Байрак[d]Илтамга[d]
Flag of Ghana.svgCoat of arms of Ghana.svg
Сурәт
Нигезләнү датасы 1957
Рәсми исем Ghana, Ghana һәм la République du Ghana[1]
Кыскача исем 🇬🇭
Гомер озынлыгы 62,742 ел[2]
... хөрмәтенә аталган Гана империясе[d]
Демоним Ghanaian
Рәсми тел инглиз теле
Гимн God Bless Our Homeland Ghana[d]
Мәдәният Гана мәдәнияте[d]
Шигарь тексты Freedom and Justice
Дөнья кисәге Африка
Дәүләт Flag of Ghana.svg Гана
Башкала Аккра
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Атлантик океан
Табигый-георафик объект эчендә урнашкан Көнбатыш Африка
Иң көнчыгыш ноктасы 6°06′45″ т. к. 1°11′58″ кч. о.
Иң төньяк ноктасы 11°10′ т. к. 0°16′ кб. о.
Иң көньяк ноктасы 4°44′23″ т. к. 2°05′31″ кб. о.
Иң көнбатыш ноктасы 6°37′28″ т. к. 3°15′34″ кб. о.
Геомәгълүматлар Data:Ghana.map
Иң югары ноктасы Афаджато[d]
Иң түбән ноктасы Гвинея култыгы
Дәүләт башлыгы вазыйфасы Гана президенты[d]
Ил башлыгы Нана Акуфо-Аддо[d]
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы Гана президенты[d]
Хөкүмәт башлыгы Нана Акуфо-Аддо[d][3]
Башкарма хакимият Гана хөкүмәте[d]
Канунбирү органы Гана парламенты[d]
Үзәк банкы Гана Банкы[d]
Дипломатик мөнәсәбәтләр Алмания, Аустралия, Сербия, Кот-д’Ивуар, Нигерия, Буркина Фасо, Дания, Көньяк Африка Җөмһүрияте, Ямайка, Малайзия, Кытай Җөмһүрияте, Того, Америка Кушма Штатлары, Россия, Кытай, Баңладеш, Һиндстан, Гөрҗистан, Маҗарстан һәм Корея Халык Демократик Республикасы[4]
Әгъзалык Берләшкән Милләтләр Оешмасы, Милләтләр Дуслыгы[5], АБ, Бөтендөнья сәүдә оешмасы, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Инвестицион бәхәсләрне хәл итү буенча халыкара үзәк[d], Африка үсеш банкы[d], ЮНАМИД[d], Африка, Кариб диңгезе һәм Тын океан дәүләтләре[d], Интерпол[6][7], Химик коралларны тыю оешмасы[d][8][9], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[10], Group on Earth Observations[d], Бөтендөнья почта берлеге[11][12], Халыкара телекоммуникацияләр береге[d][13], Халыкара гражданнар иминлеген саклау оешмасы[d], Бөтендөнья метеорология оешмасы[14], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[15] һәм Көнбатыш Африка илләре икътисади җәмгыяте[d]
Халык саны 6 652 516 (1960)[16],
6 866 780 (1961)[16],
7 085 698 (1962)[16],
7 303 664 (1963)[16],
7 513 510 (1964)[16],
7 710 761 (1965)[16],
7 891 194 (1966)[16],
8 057 629 (1967)[16],
8 221 194 (1968)[16],
8 397 508 (1969)[16],
8 597 133 (1970)[16],
8 827 429 (1971)[16],
9 083 737 (1972)[16],
9 350 286 (1973)[16],
9 604 475 (1974)[16],
9 831 636 (1975)[16],
10 023 738 (1976)[16],
10 190 202 (1977)[16],
10 354 855 (1978)[16],
10 551 189 (1979)[16],
10 802 497 (1980)[16],
11 118 132 (1981)[16],
11 488 683 (1982)[16],
11 895 742 (1983)[16],
12 311 805 (1984)[16],
12 716 887 (1985)[16],
13 104 616 (1986)[16],
13 480 997 (1987)[16],
13 853 171 (1988)[16],
14 233 006 (1989)[16],
14 628 693 (1990)[16],
15 043 053 (1991)[16],
15 471 695 (1992)[16],
15 907 265 (1993)[16],
16 339 278 (1994)[16],
16 760 926 (1995)[16],
17 169 151 (1996)[16],
17 568 461 (1997)[16],
17 968 830 (1998)[16],
18 384 302 (1999)[16],
18 825 034 (2000)[16],
19 293 392 (2001)[16],
19 786 307 (2002)[16],
20 301 686 (2003)[16],
20 835 514 (2004)[16],
21 384 034 (2005)[16],
21 947 779 (2006)[16],
22 525 659 (2007)[16],
23 110 139 (2008)[16],
23 691 533 (2009)[16],
24 200 000 (2010)[17],
24 820 706 (2011)[16],
25 366 462 (2012)[16],
25 904 598 (2013)[16],
28 308 301 (2016)[18]
Административ бүленеше Ашанти[d], Бронг-Ахафо[d], Центральный регион[d], Восточная область[d], Большая Аккра[d], Северный регион[d], Верхний Восточный регион[d], Верхняя Западная область[d], Вольта[d] һәм Западный Регион[d]
Сәгать поясы UTC±00:00[d] һәм Africa/Accra[d][19]
Акча берәмлеге Гана седие[d]
Кеше потенциалы үсеше индексы 0,632[20]
Эшсезлек дәрәҗәсе 2 ± 1 процент[21]
Чиктәш дәүләтләр Буркина Фасо, Кот-д’Ивуар һәм Того
Кайда өйрәнелә Ghana studies[d]
Автомобил хәрәкәте ягы уң[d]
Челтәр көчәнеше 230 вольт[22]
Электр аергычы төре тип D[d][22] һәм BS 1363[d][22]
Алыштырган Гана[d] һәм Алтын яр буе[d]
Кулланылган тел инглиз теле[23], акан теле, дагбани[d], Bondoukou Kulango[d], Bimoba[d], Nkami[d], ганский пиджин английского[d], Buli[d], Дагари[d], Адангме[d], Дег[d], Chala[d], Chumburung[d], Delo[d], Chakali[d], Cherepon[d], Хауса теле, Ghanaian Sign Language[d], Kyode[d], Dwang[d], Фарефаре[d], Jwira-Pepesa[d], Hanga[d], Gua[d], Kamara[d], Касем[d], Lelemi[d], Krache[d], Кантоси[d], Kplang[d], Larteh[d], Nawuri[d], Кусаал[d], Конкомба[d], Konni[d], Nkonya[d], Логба[d], Мампрули[d], Gonja[d], Dompo[d], Santrokofi[d], Нтчам[d], Likpe[d], Nchumbulu[d], Siwu[d], Нзима[d], Sehwi[d], Vagla[d], Tampulma[d], Safaliba[d], Паасаал[d], Wali[d], Bowili[d], Нафаанра[d], Адаморобе жестовый язык[d], Адель (язык)[d], Anyin[d], биса[d], Эве теле, Га[d], Ligbi[d], Ануфо[d], Efutu[d], Animere[d], боно теле[d], Аватиме[d], Ahanta[d], Agotime[d], Western Sisaala[d], Tumulung Sisaala[d], Southern Birifor[d], Wasa[d], Tafi[d], Nyangbo[d] һәм Kposo[d]
Мәйдан 238 535 ± 1 км²
Рәсми веб-сайт ghana.gov.gh​(ингл.)
Һәштәге Ghana
Югары дәрәҗәле Интернет домены .gh
Харита сурәте
Тема җәгърафиясе Гана географиясе[d]
Ачык мәгълүматлар порталы Ghana Open Data Initiative[d]
Библиография Гана библиографиясе[d]
Феноменның икътисады Гана икътисады[d]
Феноменның демографиясе Гана демографиясе[d]
Мәктәптә укымаган балалар саны 1 615 385[24]
Джини коэффициенты 43,5[25]
Өстәлгән кыйммәт салымы күләме 15 процент
Тулаем туулар коэффициенты 4,168[26]
Демократия индексы 6,5[27]
BTI Governance Index 6,78[28], 6,72[28], 6,77[28], 6,76[28], 6,61[28], 6,41[28], 6,18[28], 6,26[28] һәм 6,23[29]
BTI Status Index 6,99[28], 7,3[28], 7,33[28], 7,39[28], 7,36[28], 6,88[28], 6,75[28], 6,71[28] һәм 6,79[29]
Илнең мобиль коды 620
Илнең телефон коды +233
Халыкара префикс 0
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны 9-9-9[d], 191[d][30], 192[d][30] һәм 193[d][30]
Илнең GS1 коды 603
Номер тамгасы коды GH
Диңгездәге идентификацияләү номеры 627
Монда җирләнгәннәр төркеме Төркем:Ганада җирләнгәннәре[d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме Төркем:Ганада төшерелгән фильмнар[d]
Commons-logo.svg Гана Викиҗыентыкта

Га́на (ингл. Ghana) яки Гана Җөмһүрияте (ингл. Republic of Ghana) — Көнбатыш Африкада урнашкан дәүләт. Милләтләр Дуслыгы оешмасына керә. Көнбатышта Кот-д’Ивуар, төньяк-көнбатышта һәм төньякта Буркина Фасо, көнчыгышта Того илләре белән чиктәш.

Гана шәһәрләре: Аккра, Кумаси, Тамале, Секонди-Такоради, Асайман, Тема, Тесие, Кейп-Кост, Кофоридуа, Ва, Элубо. Гана күпмилләтле дәүләт һәм анда якынча 27 миллион кеше яши, анда төрле этник, лингвистик һәм дини төркемнәр яши. Халыкның биш проценты традицион диннәрне тота, 71,2% христианлыкны тота һәм 17,6%-ы мөселман. Һинд динен тотучылар 12500 кеше дип санала. Аның төрле географиясе һәм экологиясе яр саванналарыннан тропик джунглига кадәр үзгәрә.

Дин[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Гана ― рәсми дине игълан ителмәгән дөньяви дәүләт. Ил халкының күпчелеге (70-75 % ы) ― христианнар (ш.и. православие динендәгеләр 3 мең кеше). Мөселманнар 17 ― 30 % дип исәпләнә. Һинд дине тарафдарлары ― 5 мең кеше. Бәһаи динендәгеләр ― 14 мең. 80 мең кеше бер дингә дә ышанмый яисә атеист.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  2. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  3. ↑ http://www.bbc.com/news/world-africa-38539751
  4. ↑ https://www.ncnk.org/sites/default/files/content/resources/publications/NCNK_Issue_Brief_DPRK_Diplomatic_Relations.pdf
  5. ↑ https://thecommonwealth.org/our-member-countries/ghana
  6. ↑ https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
  7. ↑ https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Africa/GHANA
  8. ↑ https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ — Химик коралларны тыю оешмасы.
  9. ↑ https://www.opcw.org/about-us/member-states/ghana
  10. ↑ http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp
  11. ↑ http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html
  12. ↑ https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=129
  13. ↑ https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8
  14. ↑ https://public.wmo.int/en/members/ghana
  15. ↑ https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/
  16. ↑ 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 16,10 16,11 16,12 16,13 16,14 16,15 16,16 16,17 16,18 16,19 16,20 16,21 16,22 16,23 16,24 16,25 16,26 16,27 16,28 16,29 16,30 16,31 16,32 16,33 16,34 16,35 16,36 16,37 16,38 16,39 16,40 16,41 16,42 16,43 16,44 16,45 16,46 16,47 16,48 16,49 16,50 16,51 16,52 база данных Всемирного банка — Бөтендөнья банкы.
  17. ↑ җанисәп
  18. ↑ http://www.statsghana.gov.gh/docfiles/2010phc/Projected%20population%20by%20sex%202010%20-%202016.pdf
  19. ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2020f/africa
  20. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  21. ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
  23. ↑ Crystal D. English as a Global Language — 2 — Cambridge University Press, 2012. — 224 p. — ISBN 978-1-107-61180-1, 978-0-511-07862-0, 978-0-521-82347-0, 978-0-521-53032-3
  24. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  25. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI
  26. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  27. ↑ 2021 Democracy Index — EIU, 2022.
  28. ↑ 28,00 28,01 28,02 28,03 28,04 28,05 28,06 28,07 28,08 28,09 28,10 28,11 28,12 28,13 28,14 28,15 https://www.bti-project.org
  29. ↑ 29,0 29,1 https://bti-project.org/en/reports/country-dashboard/GHA
  30. ↑ 30,0 30,1 30,2 International Numbering Resources Database: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value / мөхәррир Халыкара телекоммуникацияләр береге

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]


Wiki letter w.svg
 Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:
Чыганагы — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Гана&oldid=3627150