Судан

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Судан latin yazuında])
Судан
Flag of Sudan.svg
Байрак
Emblem of Sudan.svg
Илтамга
Шигарь النصر لنا Edit this on Wikidata
Башкала Хартум
Халык саны 40 533 330 (2017) Edit this on Wikidata
Нигезләнгән 1 гыйнвар 1956 Edit this on Wikidata
Сәгать кушагы UTC+02:00
Рәсми тел гарәп теле, инглиз теле
География
Мәйдан 1,886,068 км²
Координатлар 15°N 32°E Edit this on Wikidata
Сәясәт
Дәүләт башлыгы Абдель Фаттах аль-Бурхан
Хөкүмәт башлыгы Хамдук, Абдалла
Карта
Икътисад
Акча берәмлеге Судан фунты
Эшсезлек дәрәҗәсе 15% (2014)[1]
Туу күрсәткече 4.353 (2014)[2]
КПҮИ 0.508 (2021)[3]
Яшәү озынлыгы 64.486 ел (2016)[4]
Джини коэффициенты 34.2 (2014)[5]
Башка мәгълүмат
Ярдәм телефоннары
  • 9-9-9
  • Электр аергычы төре Europlug,[6] тип D[7]
    Автомобил хәрәкәте ягы уң[8]
    Челтәр көчәнеше 230 вольт[6]
    Телефон коды +249
    ISO 3166-1 коды SD
    ХОК коды SUD
    Интернет домены .sd


    Суда́н (гарәпчә السودان‎‎, ингл. Sudan), тулы исем — Судан Җөмһүрияте (гарәпчә جمهورية السودان‎‎ (Җөмһүриййат ас-Судан), ингл. Republic of Sudan) — Төньяк-көнчыгыш Африкада урнашкан Африканың иң зур дәүләте. Төньякта Мисыр белән, төньяк-көнбатышта Ливия белән, көнбатышта Чад белән, көньяк-көнбатышта Үзәк Африка Җөмһүрияте һәм Демократик Конго Җөмһүрияте белән, көньякта һәм көньяк-көнчыгышта Уганда һәм Кения белән, көнчыгышта исә Эритрея һәм Хәбәшстан белән чиктәш. Төньяк-көнчыгышта Кызыл диңгез сулары белән юыла. Башкаласы — Хартум шәһәре.

    Диннәр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    2020 елның сентябрендә Судан конституциясе динне дәүләттән аера, илне дөньяви дип игълан итә. Ил халкының (44,9 млн кеше, 2021 елга) 97 % ы ― Мәлики мәзһәбе сөнни мөселманнары, аз санда шигый мөселманнар бар. 3 % ы ― җирле диннәргә ышанучылар, христианнар[9]. Суданда суфичылык тарикатьләренең (Әнсар, Хәтмия һ. б.) йогынтысы зур[10].

    Хартум белән Кәримә арасындагы оазистагы мәчет

    Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

    1. http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.
    2. http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
    3. https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI; Отчёт о развитии человечества; чыгару датасы: 2022.
    4. http://data.uis.unesco.org/Index.aspx?DataSetCode=DEMO_DS; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
    5. https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
    6. 6,0 6,1 "World Plugs"; архивлау датасы: 6 февраль 2018; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе; архив URL: https://web.archive.org/web/20180206033008/http://www.iec.ch/worldplugs/list_bylocation.htm.
    7. "World Plugs"; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе.
    8. http://chartsbin.com/view/edr.
    9. Emile Nakhleh. . — ISBN 1400829984.
    10. Hamid Eltgani Ali. . — ISBN 9781317964643.