14 июль
14 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның ундүртенче көне. Ел ахырына кадәр 170 көн кала.
| ← июль → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
| 2022 ел | ||||||
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Халыкара[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Милли[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Гыйрак — Республика көне (гарәп. ذكرى ثورة 14 تموز, ингл. Republic Day).[1]
Франция — Бастилияне алу көне (фр. Fête nationale française, рус. День взятия Бастилии).
Швеция — Тәхет варисы шаһзадәбикә Виктория көне (швед. Kronprinsessan Victorias födelsedag, рус. День рождения Кронпринцессы Виктории).[2]
Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Көньяк Осетия — Тынычлык саклаучылар көне (рус. День миротворца).[3]
Һондурас — Һондураслы милли кемлеге көне / Милли байрак көне (исп. Día de la Hondureñidad/Día de la Bandera Nacional, ингл. Honduran's Day).[4][5]
Вакыйгалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- 1867 — Альфред Нобель беренче тапкыр динамит кулланылышын күрсәтә.
- 1897 — Русиядә якшәмбе рәсми ял көне итеп игълан ителә.
- 1905 — Оклахома индеецлары Секуах штатын төзү турында игълан итәләр, ләкин АКШ Конгрессы аны танымый.
- 1917 — Финляндия автономиясен игълан итү.
- 1967 — Бөтендөнья интеллектуаль милек оешмасын булдыручы Конвенция имзалана.
- 1969 — Сальвадор һәм Һондурас арасында футбол сугышы башлана.
- 1993 — Татарстан дәүләт гимны раслана.
Туулар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шулай ук карагыз: Төркем:14 июль көнне туганнар
- 1645 — Алексей I,
- 1743 — Гавриил Державин, шагыйрь.
- 1831 — Илья Ульянов, Сембер мәгърифәтчесе, В.И. Ленинның атасы.
- 1800 — Жан Дюма, органик химиягә нигез салучы.
- 1831 — Илья Ульянов,
- 1844 — Павел Бычков,
- 1894 — Тәкыйулла Галиев,
- 1896 — Кәшшаф Мохтаров, 1921-24 елларда ТАССР хөкүмәте башлыгы.
- 1899 — Дмитрий Мейснер,
- 1901 — Пётр Шумилов,
- 1910 — Сергей Кузьмин,
- 1912 — Николай Куприц,
- 1913 — Җералд Форд,
- 1918 — Ингмар Бергман, Швеция кинорежиссеры.
- 1920 — Рәшит Насретдин,
- 1921 — Җеффри Вилкинсон,
- 1924 — Петр Полушкин,
- 1932 — Нәсимә Абзалова,
- 1933 — Марс Шабаев, татар шагыйре.
- 1935 — Эйичи Негиши,
- 1939 — Валентина Бродская,
- 1939 — Уткир Солтанов,
- 1940 — Илгиз Абдуллин,
- 1950 — Валерий Халиков,
- 1978 — Дмитрий Григоренко,
- 1986 — Асылъяр, татар җырчысы.
- 1986 — Лениза Вәлиева, шагыйрә, прозаик, драматург, телләр белгече, тел белеме фәне юнәлешендә гыйльми тикшеренүләр алып баручы. Татарстан язучылар берлеге әгъзасы (2014 елдан), Саҗидә Сөләйманова премиясе лауреаты (2016).
- 1988 — Дмитрий Головин,
- 1991 — Максим Канунников,
Вафатлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шулай ук карагыз: Төркем:14 июль көнне вафатлар
- 1223 — Филипп II, Франция патшасы.
- 1847 — Павел Пезаровиус,
- 1902 — Андрей Бекетов,
- 1908 — Фёдор Зеленогорский,
- 1927 — Леонид Лахтин,
- 1930 — Сабит Яхшыбаев, беренче татар сәхнә рәссамы.
- 1943 — Владимир Карпов,
- 1944 — Исхак Закиров, татар шагыйре.
- 1945 — Галим Акчурин, Милләт Мәҗлесе сәркатибе, Тукай әсәрләрен урысчага беренче тәрҗемә итүчеләрдән.
- 1982 — Аркадий Трусов,
- 1983 — Евгений Бикбов,
- 1989 — Нина Мурахтина,
- 1999 — Игорь Бойчев,
- 1999 — Үмәр Мәүлиханов, кылыччы, ике тапкыр (1964, 1968) Олимпия чемпионы.
- 2000 — Мирбат Хәстиев,
- 2003 — Ева Яниковски,
- 2008 — Ринат Садыйков,
- 2012 — Булат Баишев,
- 2013 — Хәләф Низамов, Татарстанның хуҗалык һәм дәүләт эшлеклесе.
- 2017 — Камил Гобәйдуллин,
Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Исем бәйрәмнәре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ (исп.) Fiesta nacional: 14 de julio, Día de la República (1958)
- ↑ (швед.) Kronprinsessan Victorias födelsedagsfirande 2015 елның 14 июль көнендә архивланган.
- ↑ (рус.) День миротворца в Южной Осетии — 14 июля.
- ↑ (исп.) Significado del Día de la Hondureñidad
- ↑ (исп.) CONMEMORACIÓN A DÍA DE LA BANDERA NACIONAL