1 март

1 март — Милади тәкъвимендә өченче айның беренче көне. Ел ахырына кадәр 305 көн кала.

Дөнья тарихында бу көн:

Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар

Беренче март хәрәкате һәйкәле.

"Ләгънәтләнгән гәскәриләрне" искә алу милли хәтер көне, 2011.

Кастл Браво (en) атом-төш водород бомба сынавының гөмбәсыман болыты, Бикини атоллы, 1954.

Чүп-чар җыючы, Гонконг.

Мартеница курчаклары

Изге Дэвид көне парады, Кардифф, 2008.

Гадәти Мэрцишор бүләге.

Халыкара

• БМО — Халыкара сыфыр (0) дискриминация көне (исп. Día Internacional para la Cero Discriminación).

Милли

• Босния һәм Герцеговина — Бәйсезлек көне (Калып:Lang-bs, Калып:Lang-sh, серб. Дан независности Босне и Херцеговине, инг. Independence Day (Bosnia and Herzegovina)), 1992 ел, Югославия социалист федератив республикасыннан (en).
• Испания — Балеар утрауларында (es) Балеар утраулары көне (исп. Día de las Islas Baleares, кат. Diada de les Illes Balears), яки Автономия көне (исп. Día de la Comunidad), 1983.
• Италия — Венециан яңа елы (Калып:Lang-vec, ит. Capodanno veneziano), Венециан республикасы (vec) заманыннан бирле искә алынучы җирле милли бәйрәм, күбесенчә бүгенге Венето регионында (vec).
• Көньяк Корея — Беренче март хәрәкате көне (кор. 3·1절, инг. March 1st Movement Day), 1919 елда / Япония империясе (ингл.)нең ябырылуына каршылык хәрәкате күтәрелгән көне.
• Маршалл Утраулары — Атом-төш коралларын сынау корбаннарын искә алу көне (инг. Remembrance Day (Marshall Islands)), 1954 елда Бикини атоллында (en) термотөш водород бомбасы сыналган көне.
• Панама — Конституция көне (инг. Constitution of Panama Day, исп. Día de la Constitución de la República de Panamá).
• Парагвай — Ватан каһарманнары көне (исп. Día de los Héroes de la Patria), 1864-1870 елгы Парагвай сугышы (es) тәмамлануы көне.
• Польша — "Ләгънәтләнгән гәскәриләрне" искә алу милли хәтер көне (пол. Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”), 1940-1950 елларда коммунист һәм советларның ябырылуына каршылык күрсәткән оешкан подполье вәкилләренең илнең бәйсезлеге өчен көрәшләренә багышланган чара.
• Япония — Милли тынычлык өчен көрәш көне - "Бикини көне" (рус. Национальный день борьбы за мир в Японии - "День Бикини").

Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

• / Бөтендөнья гражданлык оборонасы көне (пол. Światowy Dzień Obrony Cywilnej, инг. World Civil Defence Day).
• / Кешеләрнең үз-үзен яралау һәм тәннәренә башка физик зыян китерү (ru) вәзьгыятен искә алу көне (инг. Self-injury Awareness Day), бөтендөнья инициативасы.
• Бөтендөнья чүп-чарны чисталык һәм яңадан куллану максатлары өчен җыючылар көне (исп. Día Mundial del Reciclador de Base).
• АКШ:
  • Милли дуңгыз көне (инг. National Pig Day), чаралар 1972 елдан бирле балалар бакчаларында, мәктәпләрдә, зооботаник бакчаларында һәм спорт уеннарында оештырыла.
  • Милли ак тәнле булмаган хатын-кызлар көне (рус. Национальный день цветных женщин, инг. National Women of Color Day).
• Болгария — Марта әби көне (болг. Баба Марта деня, инг. Baba Marta Day) хакына Пижо һәм Пенда исемле хатын һәм ир курчак Мартеницалары (болг. Мартеница) бүләк ителә.
• Бөекбритания / Уэльс — Изге Дэвид көне (уэльс. Dydd Gŵyl Dewi), 2000 елгы региональ парламенты акты нәтиҗәсендә ял көне булмаган рәсми бәйрәм статусын ала.
• Исландия — Сыра көне (инг. Beer Day), 1989 елда көчле градуслы сыраларны ясау, сату һәм өчү яңадар рөхсәт ителгән көне.
• Русия Федерациясе:
  • БСО — Бөтендөнья иммунитет көне (рус. Всемирный день иммунитета).
  • мәчеләр көне (рус. День кошки).
  • Русия эчке эшләр министрлыгының криминалистика экспертлары көне (рус. День эксперта-криминалиста МВД России).
• Румыния, румын һәм арумыннар диаспораларда — Мэрцишор (рум. Mărțișor) яз бәйрәме.
• Төркия — Исәп-хисапчылар көне (төр. Muhasebeciler Günü).
• Швейцария / Невшатель кантоны (fr) — Республика көне (фр. Jour de la République), 1848 елгы декларация көне.
• Япония — Декопон көне (яп. シラヌヒ, инг. Dekopon Day), татлы төшсез цитрус җимеше.
• Халыкара йокы көне.
• Халыкара наркоманиягә һәм наркобизнеска каршы көрәш көне.

Вакыйгалар

• 1565 — Бразилиядә Португалия колониясе – Рио-де-Жанейро нигезләнә.
• 1803 — Огайо АКШга 17нче штат буларак керде.
• 1918 — Ырынбурда «Башкортстан» («Кызыл таң») гәзите чыга башлый.
• 1970 — Родезия Бөекбританиядән бәйсезлек игълан итте.

Туулар

Шулай ук карагыз: Төркем:1 март көнне туганнар

• 1810 (башка мәгүматлар буенча 22 февраль) — Фредерик Шопен (Fryderyk Franciszek Chopin), мәшһүр композитор һәм пианист.
• 1891 — Василий Горохов, педагогика фәннәре докторы, КДПИ профессоры.
• 1892 — Акутагава Рюноскэ, япон язучысы.
• 1913 — Фазыл Абделҗәлилов, нугай язучысы.
• 1923 — Хәким Гыйләҗев, мәгариф һәм матбугат эшлеклесе, башкорт язучысы.
• 1924 — Мәхмүт Рәфыйков, кинооператор.
• 1925 — Габдулла Байбурин, мәгариф һәм матбугат эшлеклесе, татар-башкорт язучысы, тәрҗемәчесе.
• 1928 — Саимә Ибраһимова, язучы һәм тәрҗемәче.
• 1937 — Абрек Абзгилдин, нәкышче, монументаль сәнгать рәссамы.
• 1941 — Нурислам Хәсәнов, татар язучысы, прозаик.
• 1941 — Наил Шәйхетдинов, театр актеры, Русиянең һәм Татарстанның халык артисты.
• 1943 — Рәфикъ Юныс, шагыйрь һәм журналист.
• 1943 — Рәшит Сюняев, астрофизик галим.
• 1950 — Тәлгать Нәҗмиев, татар язучысы, журналист.
• 1950 — Рашат Низамиев, татар язучысы, шагыйрь.
• 1957 — Рөстәм Миңнеханов, сәясәтче.
• 1994 — Джастин Бибер, җырчы

Вафатлар

Шулай ук карагыз: Төркем:1 март көнне вафатлар

• 1997 — Ямаш Игәнәй, татар шагыйре, журналист, публицист.
• 2001 — Гали Хөсәенов, театр һәм телевидение режиссёры.
• 2011 — Флера Зыятдинова, җәмәгать эшлеклесе, сәясәтче.
• 2016 — Роберт Заһретдинов, кубызчы.

Сынамышлар

• Әгәр беренче мартта тәрәзәләргә боз катса, бу елны кыяр уңар.,
• Беренче мартта буран булса, карабодай уңар.

Шулай ук карагыз

	Викиҗыентыкта? 1 март