21 сентябрь
21 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның егерме беренче көне. Ел ахырына кадәр 101 көн кала.
| ← сентябрь → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
| 2023 ел | ||||||
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Халыкара[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Халыкара тынычлык көне[1].- Альцгеймер авыруы турында мәгълүмат тарату Халыкара көне [2][3].
Милли[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Аргентина — Укучылар һәм студентлар көне (ингл.), шулай ук Яз көне дип билгеле.
Әрмәнстан — Бәйсезлек көне (русча).
Белиз — бәйсезлек көне (ингл.), 1981, 
Бөекбританиядән.
Бразилия — Агачлар утырту көне.
Гана — Дәүләткә нигез салучы көне (ингл.), илнең беренче президенты Кваме Нкрума (русча) туган көне.
Мальта — бәйсезлек көне (ингл.), 1964, Бөекбританиядән.
Уругвай — Яз көне (ингл.)
Мордовия республикасы көне.
Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Өлкә һәм җирле[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Бразилияның:
Петролина шәһәре (русча) нигезләнү көне — 1893, 
Пернамбуку штаты (русча).
Корумба шәһәре (русча) нигезләнү көне — 1778, 
Мату-Гросу-ду-Сул штаты (русча).
Сан-Матеус-ду-Сул шәһәре (русча) нигезләнү көне — 1908, 
Парана штаты (русча).
Сан-Матеус шәһәре (русча) нигезләнү көне — 1764, 
Эспириту-Санту штаты (русча).- Ребосас шәһәре (русча) нигезләнү көне — 1930, Парана штаты (русча).
Испанияның 
Монсон шәһәре көне — 
Арагон автоном җәмгыяте (русча), 
Уэска провинциясе (русча).
Португалияның:
Визеу шәһәре һәм муниципалитеты (русча) бәйрәме көне — 1123.
Север-ду-Вога штп һәм муниципалитеты (русча) бәйрәме көне — 1514.
Сори штп һәм муниципалитеты (русча) бәйрәме көне — 1111.
.svg){kind=small}
Вакыйгалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- 1921 —
Людвигсхафендагы шартлау нәтиҗәсендә 600 кеше һәлак була. - 1937 — Джон Толкинның «Хоббит, яки бару һәм кайту» романы чыга.
- 1991 — референдумда Әрмәнстан бәйсезлеген 99 % халык хуплаган.
Туулар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шулай ук карагыз: Төркем:21 сентябрь көнне туганнар
- 1760 — Иван Дмитриев, рус шагыйре, министр.
- 1814 — Иннокентий Бессонов,
- 1818 — Николай Второв,
- 1827 — Константин Романов,
- 1827 — Эмма Шенсон,
- 1842 — Габделхәмит II, Госман империясе солтаны.
- 1845 — Елизавета Литвинова,
- 1853 — Һейке Камерлинг Оннес,
- 1866 — Герберт Уэллс, инглиз язучысы, фантаст.
- 1866 — Шарль Николь,
- 1867 — Һенри Льюис Стимсон,
- 1882 — Владимир Максимов,
- 1894 — Борһан Шаһиди, Кытайның татар милләтле сәясәт һәм дәүләт эшлеклесе.
- 1894 — Сәйфи Кудаш, татар шагыйре.
- 1897 — Зәйнетдин Әхмәтҗанов, Кызыл Гаскәр ефрейторы, Советлар Берлеге каһарманы.
- 1903 — Леонид Любарский, миколог, урман фитопатологы.
- 1909 — Кваме Нкрума, Ганалы фәлсәфәче, сәяси эшлеклесе.
- 1916 — Матвей Пинский,
- 1926 — Дональд Артур Глейзер,
- 1932 — Надежда Петина,
- 1932 — Юрий Дудорин,
- 1934 — Дейвид Таулесс,
- 1936 — Айрат Гафаров, татар галиме.
- 1936 — Юрий Лужков, Россия сәяси эшлеклесе.
- 1937 — Алик Бикчурин,
- 1937 — Җофар Шәйфетдинов,
- 1941 — Вардван Варжапетян,
- 1943 — Тасин Җәмил,
- 1947 — Ольга Остроумова, РФ халык артисты.
- 1948 — Валентина Савостьянова,
- 1948 — Рәфгать Алтынбаев,
- 1951 — Аслан Масхадов,
- 1954 — Владимир Юлдашев,
- 1955 — Рифхәт Сәхәбетдинов,
- 1961 — Гөлназ Сотникова,
- 1963 — Әлфия Зыятдинова,
- 1966 — Ринат Әхмәтов, татар эшкуары, сәнәгатьче.
- 1974 — Фәнис Кәлимуллин,
- 1976 — Гүзәл Гайнуллина, Татарстан Республикасының атказанган артисты (2018).
- 1977 — Наталья Гаврилица,
- 1982 — Марат Измайлов, футболчы, Россия чемпионы.
- 1986 — Тәбрис Яруллин,
- 1987 — Станислав Егоршев,
- 1992 — Айзил Фазлыев, Әтнә дәүләт драма театры артисты.
- 1999 — Дамир Гыйлемханов,
Вафатлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шулай ук карагыз: Төркем:21 сентябрь көнне вафатлар
- БЭК 19 — Вергилий, Борынгы Рим шагыйре.
- 687 — Конон, Рим папасы.
- 1832 — Вальтер Скотт, шотланд язучысы.
- 1860 — Артур Шопенһауэр, алман фәлсәфәчесе.
- 1935 — Юлия Бек,
- 1937 — Бернат Мункачи, венгр тел белгече, этнограф, әдәбият белгече һәм фольклорчы..
- 1965 — Алексей Амальрик,
- 1969 — Николай Каротамм,
- 1973 — Павел Дельвин,
- 1973 — Полина Петрищева,
- 1974 — Борис Кротов,
- 1977 — Иван Артоболевский,
- 1977 — Юрий Карпилов,
- 1978 — Хәсән Сарьян, татар язучысы.
- 1981 — Габдулла Шамуков, татар артисты, тәрҗемәче, ТАССР һәм ССРБның халык артисты.
- 1997 — Борис Фузеев,
- 2000 — Сәет Меняльщиков, кинофильмнарны куючы рәссам.
- 2005 — Вагыйз Фәтхуллин, техник фәннәр кандидаты, профессор, татар телендә техник белем бирү оештыручыларының берсе.
- 2005 — Мостай Кәрим, башкорт язучысы, шагыйрь, драматург.
- 2007 — Петар Стамболич,
- 2010 — Степан Константинов,
- 2014 — Мирзагалим Ибраһимов,
- 2014 — Никита Ларионов,
- 2015 — Галия Әхмәтова,
- 2020 — Артур Әшкин,
Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Исем бәйрәмнәре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Халыкара тынычлык көне БМОның A/RES/36/67 һәм A/RES/55/282 резолюцияләре нигезендә кабул ителде
- ↑ 21 cентябрь - Халыкара Альцгеймер чире турында мәгълүмат тарату көне (ингл.), Fisher Center for Alzheimer's Research Foundation сәхифәсе
- ↑ 21 cентябрь - Халыкара Альцгеймер чире турында мәгълүмат тарату көне (ингл.), Америка хөкүмәтенең чирләрне контролдә тоту һәм таралуын алдан туктату үзәге сәхифәсе