13 гыйнвар
13 гыйнвар — Милади тәкъвимендә беренче айның унөченче көне. Ел ахырына кадәр 352 көн кала.
| ← гыйнвар → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
| 2024 ел | ||||||
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Кабо-Верде – демократия көне.[1][2][3][4]
Литва – ирекне саклау көне.[2][5]
Того – ирекле булу көне (1967).[1][2][6][7][8][9]
.svg){kind=small}
- Халыкара дини һәм гомосексуаль җәмгыятьләр вәкилләре арасында диалог көне (итал. Giornata mondiale per il dialogo tra religioni e omosessualità, рус. День, посвящённый диалогу между гомосексуалами и представителями религий, ингл. Day for dialogue between religions and homosexuality).[10][11]
- Халыкара арсланнар клубы (Lions Club International) — нигез салучы Мелвин Джонз көне (1879)[3][12]
Россия Федерациясе, 
Белорусия, 
Гөрҗистан, 
Украина, 
Сербия, 
Монтенегро, 
Босния һәм Герцеговинаның 
Република Српска һәм рус телле җәмгыятьләр — Иске яңа ел (14 гыйнвар алды төн).[1][2][3][13]- Сидераль кышкы кояш торгынлыгы көне алды кичкә бәйле бәйрәмнәр:[1]
Һиндстан штатларында:
- Андра Прадеш һәм
Тамил Наду — Бхоги (en) бәйрәме.[14][15][16] 
Ассам — Урука (en) төне.[17]
Пунджаб, Харьяна, Химачал-Прадеш — Лоһри (en)[18]
- Андра Прадеш һәм
АКШ:
Португалия муниципалитетлар бәйрәмнәре:[3]
Вила-Нова-ди-Пояриш (Сентраль (мәркәзи) регионы Пинхаль Интериор Норте субрегионы 
Коимбра районы),[22]
Кадавал (Сентраль (мәркәзи) регионы, Оэсте субрегионы 
Лиссабон районы),[23]
Виана-ду-Алентежу (Алентейо регионы, Алентейо Сентрал субрегионы 
Эвора районы)[24] һәм
Санта-Марта-ду-Панагуаньо (Норте регионы Доуро субрегионы 
Вила Реаль районы).[25]
- Россия:
Швеция һәм 
Финляндия– Раштуадан соң 20нче көн, изге Кнут көне. Чыршылар өйләрдән чыгарыла, балалар өчен бәйрәм ясала.[1][2][28],[29]- Чегәннәр – Банго Васил, яңа ел.
.svg){kind=small}
.png){kind=small}
- 1919 — Семочки-Пашат фаҗигасе.
Нижгар губернасы, Пашат белән Семочки авылларында ЧК отряды 53 кешене атып үтерә.[30] - 1986 –
Индонезия һәм ЛИПИ физика фәнни эзләнүләр мәркәзен булдыра.
Шулай ук карагыз: Төркем:13 гыйнвар көнне туганнар
- 1800 — Иван Грацинский,
- 1827 — Николай Бекетов,
- 1839 — Иван Краснопёров,
- 1839 — Эрнест Ватсон,
- 1854 — Пётр Александров,
- 1861 — Дмитрий Бекарюков,
- 1863 — Габриель Шершеневич,
- 1863 — Виктор Несмелов, фәлсәфәче, илаһиятчы, профессор.
- 1864 — Вильгельм Вин, Алмания галиме, физика өлкәсендә Нобель премиясе иясе.
- 1866 — Георгий Гурджиев,
- 1883 — Валериан Васильев, чирмеш теле филологиясе галиме, мари этнограф.
- 1886 — Василий Молодцов, коми тел белгече, мәгариф һәм мәдәният эшлеклесе.
- 1894 — Нина Пигулевская,
- 1895 — Борис Завадовский,
- 1898 — Фәтхи Бурнаш, татар шагыйре, драматург, публицист, әдәбият тәнкыйтьчесе, тәрҗемәче.
- 1899 — Антонина Голубева,
- 1908 — Елена Вечтомова,
- 1909 — Мансур Мирзаәхмәтов, үзбәк совет фирка-дәүләт эшлеклесе.
- 1911 — Лев Бараг, фольклорчы, әдәбият белгече, профессор.
- 1913 — Газинур Гафиятуллин, Бөек Ватан сугышы чоры Советлар Берлеге каһарманы (матросовчы), сержант.
- 1913 — Гайфетдин Гыйльметдинов, Бөек Ватан сугышы чоры Советлар Берлеге каһарманы, уксибәрче.
- 1917 — Валентин Бернадский,
- 1918 — Василий Ашанин,
- 1920 —
Владимир Иовлев, Советлар Берлеге каһарманы, танкист. - 1923 — Пётр Никоноров,
- 1925 — Мидхәт Габитов,
- 1925 — Мидхәт Фәйзуллин,
- 1927 — Сидни Бреннер,
- 1928 — Гөлшат Зәйнашева, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Җөмһүриятнең Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты, шагыйрә.
- 1928 — Ирина Кузьмина,
- 1929 — Анатолий Шакшин,
- 1935 — Рәис Беляев, Татарстан дәүләт эшлеклесе.
- 1935 — Җәмит Рәхимов (1935-1996), төбәк язучысы, чәчмә әсәрләр остасы, тарихчы.
- 1936 — Наил Әюпов, татар актеры, танылгын сәхнә остасы.
- 1936 — Рәисә Кадыйрова,
- 1938 — Зиннур Зиннәтуллин,
- 1941 — Хәнәфи Бәдигый, татар шагыйре, мөгәллим.
- 1950 — Владимир Федотов, баянчы, Тукай премиясе лауреаты (2010).
- 1957 — Сергей Шашурин,
- 1960 — Ольга Васильева, РФ фән һәм мәгариф министры (2016).
- 1960 — Эрик Бетциг,
- 1961 — Рөстәм Әхмәдиев,
- 1967 — Зөлфия Зарипова,
- 1976 — Карина Абдуллина, Россия һәм Казакъстанның эстрада җырчысы.
- 1979 — Андрей Никитенко,
- 1985 — Ринәл Галиев,
- 1986 — Кирилл Лямин,
- 1988 — Артур Исламов, татар опера җырчысы, көйязар.
- 1989 — Трийну Кивилаан,
- 1990 — Евгений Ерёменко,
- 1993 — Аделина Заһидуллина,
Шулай ук карагыз: Төркем:13 гыйнвар көнне вафатлар
- 1954 — Авраам Мельников,
- 1871 — Даниил,
- 1915 — Николай Бунге,
- 1921 — Николай Писарев,
- 1938 — Евгений Перепёлкин,
- 1941 — Джеймс Джойс, ирланд шагыйре.
- 1944 — Михаил Зевахин,
- 1949 — Айно Аалто,
- 1949 — Александр Переманов,
- 1950 — Галимҗан Шәрәф, милләт хадиме.
- 1953 — Борис Климов,
- 1969 — Василий Илисавский,
- 1974 — Иосиф Жинович,
- 1980 — Пётр Малкин,
- 1989 — Артур Моро,
- 1995 — Игорь Акбашев,
- 1996 — Константин Поспелов,
- 2009 — Хәмзә Госманов,
- 2012 — Рәүф Денкташ,
Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Ортодокс яңа ел, 13нчедән 14 гыйнварга төнендә, иске юлиан тәкъвиме буенча Россия, Белорусия, Украина һәм рус телле Сербия, Монтенегро, Република Српска, Македония илләрендәге җәмгыятьләрендә бәйрәм ителә.
Көнбатыш Христианнарда
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Абдалла] († 852 ел), яки Аллага тапшырылганы(Алла колы), изге Гумесинде (Гомез) белән бергә Испания иленең Кордоба шәһәрендә хәлакъ төшүче.
- Агрицио, Тревири епископы
- Амедео, Клермонт монахы
- Андреа, Триер епископы, хәлакъ төшүче
- Бернон, Бургундиядагы Клуни монастырен оештыручы аббат
- Вероника Негрони, († 1497 ел) Милан шәһәре буендагы Бинаско яклы гыйффәтле кыз хатын
- Вивенцио, епископ
- Глафира, (IV гасыр) гыйффәтле кыз хатын
- Гоффредо, Каппенберг якларында монах
- Гумезиндо һәм Сервидио, хәлакъ төшүчеләр
- Джордж Фокс, кваккер хәрәкатен оештыручысы, Англикан чиркәвендә аеруча ихтыйрам ителә
- Джулиано Госпитальер, хәлакъ төшүче, Фалерия яклары яклаучы изгесе булып санала
- Доменико һәм Джузеппе Фам Троң Хам, һәм Лука Тин, хәлакъ төшүчеләр
- Дэзиньято, Маастрихт епископы
- Иветта (Йутта), † 1228 ел) Хоэй җирлегеннән, шатлыклы тол хатыны
- Ида, († 1226 ел) Аргенсоллес яклы
- (Х)ильдемаро, († 1097 ел) Арруэз аббаты
- Кнут IV, Дания патшасы
- Кентингерно, яки Мунго, Глазго шәһәре епископы һәм аббат
- Леогизиль (Лонгис), аббат
- Леонцио, † 337 ел) борынгы Каппадокияның Цезарея шәһәре епископы
- Маттео, Лана шәһәреннән mercedario
- Одоне, Новарра якларыннан certosino
- Палладий, монах
- Пиетро, Капитолиас якларында хәлакъ төшүче
- Потито, martire
- Ремигио, († ~ 536 ел) Реймс епископы
- Секондо (Секондино), Энон һәм Квирион, хәлакъ төшүчеләр
- Стефан, († 1061 ел) Бурж шәһәре епископы
- Теодор, Сенс шәһәре епископы
- Эногатус, Гвик-Алет шәһәре епископы (Сент-Мало)
- Эрбино
Көнчыгыш христианнарда
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү].svg){kind=small}
- Автаназий, хәлакъ төшүче
- Иринарх, (1616 ел) Ростов шәһәреннән
- Максим, (1320 ел) Атос тавының Капсокаливия скитыннан
- Пахомий, Греция илендә хәлакъ төшүче
- Петер, Анум якларыннан, Херополис шәһәрендә хәлакъ төшүче
- Элеазар, (1656 ел), Анзерск утравында Соловки монастырендә
- Якоб, (~338 ел)Нисибис яклары епископы,
Бердәм Католик һәм Православ изгеләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Хермил һәм Стратоник, (315 ел), Белград шәһәрендә хәлакъ төшүчеләр
- Хилари, Пуатье епископы, (367 ел), Парма шәһәрен яклаучы изге дип санала
- Элиан, (VI гасыр) Англияның Корнуэлл якларында миссионер
Исем бәйрәмнәре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Аллан Бернон Вузирис Вусирис Гавденций Гаий Галасий Геласий Годфрой Джеффри Жофре Иветта Ивонна Ириней Ириний Йона Мартина Мелания Нема Олимпиодора Петр Риний Саламин Хиларион Хилария Хилэр Чели Эрвана Эрванез
Башка диннәр/ышанулар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Румның борынгы дины һәм илаһларын искә төшерү йолалары:
Шулай ук карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Календарь событий Calend.ru
- Православ исемнәре һәм көн бәйрәмнәре
- Portal Sao Francisco (Бразилия)
- Бөтендөнья Католикларның очрашу порталы, испан телендәге көн изгеләре бүлеге
- Франсыз телле дөнья көннәре порталы
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 (ингл.) Holidays and observances
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 (фр.) Célébrations
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 (порт.) Feriados e eventos cíclicos
- ↑ (ингл.) January 13: Cape Verde marks 21 years of multi-party democracy(үле сылтама)
- ↑ 5,0 5,1 (рус.) Праздники
- ↑ (италь.) Feste e ricorrenze
- ↑ (пол.) Święta
- ↑ (фр.) AIS-ASECNA.org: PDF 2008 елның 15 ноябрь көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Togo Marks Liberation Day,Opposition Seeks Inquiry(үле сылтама)
- ↑ 13 gennaio, la Giornata mondiale del dialogo tra religioni e omosessualità(үле сылтама) (италь.)
- ↑ Giornata mondiale per il dialogo tra religioni e omosessualità (италь.)
- ↑ (ингл.) Jan.13: Melvin Jones Birthday 2013 елның 26 декабрь көнендә архивланган.
- ↑ (рус.) Старый Новый год — история и традиции праздника
- ↑ (ингл.) BHOGI CELEBRATED IN ANDHRA WITH GAIETY(үле сылтама)
- ↑ (ингл.) Bhogi Pandigai Date 2014
- ↑ (ингл.) The Holiday India: Pongal Festival 2014 елның 26 гыйнвар көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Magh Bihu uruka today 2020 елның 25 ноябрь көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Festivals of India: Lohri 2014 — January 13 (Monday)
- ↑ (ингл.) "Korean American Day Cultural Celebration"
- ↑ (ингл.) Korean Day Cultural Celebration Monday Jan 13 at SCC
- ↑ (ингл.)Korean Economic Institute of America: Korean American Day
- ↑ (порт.) 13 de Janeiro – Feriado Municipal
- ↑ (порт.) “13 de Janeiro” celebrado com exposição alusiva e apresentação musical
- ↑ (порт.) Feriado Municipal: Janeiro 13 — Restauração do Concelho(үле сылтама)
- ↑ (порт.) Feriado Municipal 2016 елның 4 март көнендә архивланган.
- ↑ (рус.) День российской печати 2009 елның 13 февраль көнендә архивланган.
- ↑ (рус.) Календарь праздников
- ↑ Калып:Ref-se St. Knut's Day
- ↑ (ингл.) St.Knut's Day
- ↑ Пашат-Семочки фаҗигасенә 100 ел