Казан химия мәктәбе музее

Казан химия
мәктәбе музее
Казан химия; мәктәбе музее
	; Музей КФУ ишегалдындагы бинада урнашкан
Нигезләү датасы	1863
Урын	Казан, Кирмән урамы, 18.
Директор	Лиана Алтынова
Сайт	muzej-kazanskoj-himicheskoj-shkoly

Викибирелмәләрнең буш элементы

Мәдәният порталы

Казан химия мәктәбе музее (рус. Музей Казанской химической школы) — Казанда 1840-1845 елларда нигез салынган, 1863 елда рәсмиләштерелгән музей. Дөньяда бердәнбер тулы бер фәнни мәктәпнең мемориаль химия музее булып тора.
Координатлары 55.790865, 49.121933.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Музейга 1840-1845 елларда химик һәм рәссам, Петербург ФА мөхбир-әгъзасы К. К. Клаус (1796—1864) нигез салган. 1863 елда Александр Бутлеров (1828—1886) музейга беренче караучы (җитәкче) итеп фармацевт А. И. Ломанны билгеләгән. Ул музей белән 20 ел җитәкчелек иткән. Музей университет ишегалдындагы университет белән бер ансамбль төзүче бинада урнашкан. Бинаны архитектор М. П. Коринфский 1837 елда төзеп бетергән. Беренче катында — химия, икенче катында — физика лабораторияләре урнашкан булган. 1844-1848 елларда химия һәм технология лабораториясендә лаборант булып Модест Киттары (1825—1880) хезмәт итә.

Күргәзмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Күргәзмәләр Казан химия мәктәбенең XIX гасыр урталарыннан безнең көнгә кадәр үсеше тарихын яктырта. Музей составына иң беренче булган кыяфәтендә Бутлеровның кабинеты (шәхси китапханәсе белән бергә), аеруча кыйммәтле экспонатларны саклау бүлмәсе, химия лабораториясе, борынгы химия китаплары булган китапханә, Бутлеров аудиториясе керә.

Музейның экспонатлары булып К. К. Клаус, Николай Зинин (1812—1880), А. М. Бутлеров, В. В. Марковников (1837—1902), А. М. Зайцев (1841—1910) һ. б. атаклы Казан химиклары тапкан матдәләр, Казан химикларының бюстлары һәм портретлары, аларның гыйльми хезмәтләре, шәхси әйберләре, XIX гасырның оригиналь химия җиһазлары һәм савыт-сабасы, химия лабораториясенең 1857-1900 еллардагы документлары һ. б. тора.

Атнаның шимбә, якшәмбедән башка көннәрендә 10-16 сәгатьләрдә ачык. Төркемнәргә керү түләүле. Телефоны: +7(960) 031-01-30.

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

М. М. Шарипов. Познавательный путеводитель по Казани. К.: «Скрипта», 2015. ISBN 978-5-99008-642-5

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Казанның истәлекле урыннары

к б ү Татарстан Республикасының шәһәр округлары һәм муниципаль районнарындагы музейлар (төркем)
Казан (исемлек • төркем)	• Казан кирмәне: Ислам мәдәнияте • ханнар мавзолее • милли сәнгать галереясы • Эрмитаж-Казан • Спас манарасы • Казан университеты / музейлары: актлар залы • археология • геология • зоология • Николай Лобачевский • педагогик белем бирү тарихы • университет тарихы • химия мәктәбе • этнография • башка урыннар: А. М. Горький һәм Ф. И. Шаляпин • Арбузовлар • Аксёнов • Бакый Урманче • В.И. Ленин • Евгений Боратынский • Каюм Насыйри • Константин Васильев • Муса Җәлил • Нәҗип Җиһанов • Салих Сәйдәшев • Софья Гобәйдуллина • татар әдәбияты тарихы һәм Шәриф Камал • Татарстан милли музее • Татарстан сынлы сәнгать музее • Лев Толстой • Габдулла Тукай • чәк-чәк • элемтә тарихы • Әмир Мәҗитов
Чаллы (төркем)	картиналар галереясы • тарих-туган якны өйрәнү
Азнакай районы (төркем)	• Азнакай: туган якны өйрәнү • башка ТПлар:
Аксубай районы (төркем)	• Аксубай: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: Газиз Кашапов (Яңа Үзи) • Хәсән Туфан (Иске Кармәт)
Актаныш районы (төркем)	• Актаныш: туган як • башка ТПлар: Шәрип Шәймиев (Әнәк)
Алабуга районы (төркем)	• Алабуга: В.М. Бехтерев / өяз медицинасы • И.И. Шишкин • М.И. Цветаева • Н.А. Дурова • тарихи-архитектура һәм сәнгать тыюлыгы • башка ТПлар: авыл тарихын өйрәнү (Морты)
Алексеевск районы (төркем)	• Алексеевское: сугыш даны • туган як • Биләр: А.Е. Арбузов • Биләр тыюлыгы • башка ТПлар: туган як (Зур Тигәнәле)
Апас районы (төркем)	• Апас: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: Сара Садыйкова (Тутай) • Фәхри Насретдинов һәм Бану Вәлиева (Шәмбалыкчы)
Арча районы (төркем)	• Арча: әдәбият һәм сәнгать • әлифба • Казан арты • башка ТПлар: Габдулла Тукай (Яңа Кырлай) • Гани Сафиуллин (Иске Кишет) • Мөхәммәт Мәһдиев (Гөберчәк) • Тукаевлар (Кушлавыч) • урман хуҗалыгы (Үрнәк)
Әгерҗе районы (төркем)	• Әгерҗе: мәдәни мирас һәм тарих • Таҗи Гыйззәт • башка ТПлар: авылы тарихы (Иж-Бубый)
Әлки районы (төркем)	• Базарлы Матак: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: Педер Хузангай (Сихтермә)
Әлмәт районы (төркем)	• Әлмәт: картиналар галереясы • туган якны өйрәнү • башка ТПлар: авыл тарихы (Түбән Абдул) • Ризаэтдин Фәхретдин (Кичүчат) • туган якны өйрәнү (Түбән Мактама) • Фатих Кәрими (Миңнебай) • туган якны өйрәнү (Габдрахман)
Әтнә районы (төркем)	• Олы Әтнә: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: Сибгат Хәким (Күлле Киме) • Шиһабетдин Мәрҗани (Комыргуҗа)
Балтач районы (төркем)	• Балтач: • башка ТПлар: Мирхәйдәр Фәйзи (Шода) • Себер тракты тарихы һәм Муса Җәлил (Карадуган) • туган як тарихы (Чепья)
Балык Бистәсе районы (төркем)	• Балык Бистәсе: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: авыл тарихы (Котлы Бөкәш) • авыл тарихы (Олы Елга)
Баулы районы (төркем)	• Баулы: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: Фәнис Яруллин (Кызылъяр)
Биектау районы (төркем)	• Биектау тимер юл станциясе бистәсе: төбәкне өйрәнү • башка ТПлар: Иске Казан тыюлыгы (Камай) • Салих Сәйдәшев (Өбрә)
Бөгелмә районы (төркем)	• Бөгелмә: татар тарихы һәм мәдәнияте • туган якны өйрәнү • Ярослав Һашек • башка ТПлар:
Буа районы (төркем)	• Буа: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: авыл тарихы (Татар Буасы) • Бакый Урманче (Күл Черкене)
Зәй районы (төркем)	• Зәй: туган як тарихы • башка ТПлар:
Кайбыч районы (төркем)	• Олы Кайбыч: Галия Кайбицкая • Кайбыч ягы • башка ТПлар: Икмәк игү һәм көндәлек авыл тормышы (Олы Подберезье) • Иске Тәрбит мәктәбе (Иске Тәрбит) • Тау иле керәшен татарлары (Хуҗа Хәсән)
Кама Тамагы районы (төркем)	• Кама Тамагы: туган якны өйрәнү • Туфан Миңнуллин • башка ТПлар: Максим Горький (Красновидово)
Кукмара районы (төркем)	• Кукмара: туган якны өйрәнү • башка ТПлар:
Лаеш районы (төркем)	• Лаеш: Г. Р. Державин һәм туган якны өйрәнү • башка ТПлар:
Лениногорск районы (төркем)	• Лениногорск: • башка ТПлар:
Мамадыш районы (төркем)	• Мамадыш: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: туган якны өйрәнү (Түбән Тәкәнеш) • Фәрит Яруллин (Кече Сон) • Шәйхи Маннур (Тулбай)
Менделеевск районы (төркем)	• Менделеевск: туган якны өйрәнү • башка ТПлар:
Минзәлә районы (төркем)	• Минзәлә: Муса Җәлил • туган якны өйрәнү • башка ТПлар:
Мөслим районы (төркем)	• Мөслим: туган якны өйрәнү • башка ТПлар:
Норлат районы (төркем)	• Норлат: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: Габдулла Кариев (Күлбай Мораса)
Питрәч районы (төркем)	• Питрәч: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: Петр Гаврилов (Әлбәдән) • тарихи-мәдәни музей-тыюлыгы (Апакай) • туган якны өйрәнү (Керәшен Сәрдәсе)
Саба районы (төркем)	• Байлар Сабасы: • башка ТПлар: урман хуҗалыгы тарихы (Лесхоз бистәсе) • сынлы сәнгать (Миңгәр)
Сарман районы (төркем)	• Сарман: Бөек Ватан сугышы һәм туган якны өйрәнү • башка ТПлар:
Спас районы (төркем)	• Болгар: икмәк • тарихи-архитектура тыюлыгы • башка ТПлар: тарих-туган якны өйрәнү (Иске Рәҗәп)
Теләче районы (төркем)	• Теләче: туган якны өйрәнү • башка ТПлар:
Тукай районы (төркем)	Һиндукуш (Иске Абдул)
Түбән Кама районы (төркем)	• Түбән Кама: Әхсән Фәтхетдинов • тарих, туган як һәм заманча инфраструктураны өйрәнү • башка ТПлар:
Тәтеш районы (төркем)	• Тәтеш: балык тоту тарихы • төбәк тарихы • башка ТПлар: Иван Яковлев (Күшки - Яңа Тимбай)
Чирмешән районы (төркем)	• Чирмешән: туган як тарихы • башка ТПлар:
Чистай районы (төркем)	• Чистай: 2 гимназиянең шәһәр һәм тирә як тарихы • Борис Пастернак • тарихи-архитектура һәм әдәби тыюлыгы • Чистай өязе • башка ТПлар: Гаяз Исхакый (Яуширмә)
Чүпрәле районы (төркем)	• Иске Чүпрәле: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: Ә. Ш. Әбдриев, татар һәм чуаш мәдәнияте (Иске Шәйморза) • Петр Дементьев (Үби)
Югары Ослан районы (төркем)	• Югары Ослан: төбәкне өйрәнү • башка ТПлар: Янка Купала (Печище)
Ютазы районы (төркем)	• Ютазы: • башка ТПлар: туган як тарихын өйрәнү (Кәрәкәшле)
Яшел Үзән районы (төркем)	• Яшел Үзән: 10 гимназиянең Каюм Насыйри һәм этнография музее • сәнгать галереясы • тарихи-мәдәни мирасы • башка ТПлар: Афзал Шамов (Татар Танае) • утрау-шәһәрчеге тыюлыгы (Зөя) • Каюм Насыйри, архитектура-этнография комплексы (Олы Ачасыр) • Константин Васильев (Васильево)
Яңа Чишмә районы (төркем)	• Яңа Чишмә: туган якны өйрәнү • башка ТПлар: буыннар мирасы (Акбүре) • Фәйзуллиннар, Мирхәйдәр Фәйзи һәм авыл тарихы (Шахмай) • халык иҗаты һәм көнкүреше (Зирекле)
Татарстан Республикасы Мәдәният министрлыгы Татарстан Республикасы Дәүләт Советының Мәгариф, мәдәният, фән һәм милли мәсьәләләр комитеты Россия Федерациясе мәдәният министрлыгы РФ Федераль Җыелышының Дәүләт Думасындагы Мәдәният комитеты РФ Федераль Җыелышының Федерация Советындагы Фән, мәгариф һәм мәдәният комитеты Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы