|
1 | 2 | 3 | 4 |
5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31
Musa Aqyeget (03.12.1864, Çanbar öyäzeneñ Qaybıl awılı,  Penza gubernası,  / Rusiä İmperiäse - 24.09.1923, İstanbul,  Törkiä) — tatar ğälime, iqtisatçı, yazuçı.
Penzadağı rus gimnaziäsen 1884 yılda yaxşı däräcä belän tämamlağan yäş yeget, Mäskäw, bulmasa Qazan universitetı na uqırğa kerergä teli. Ğärizaları qabul itelmägäç, nätiçädä 1891 yılda İstanbulda yuğarı belemen alıp, iqtisad häm rus tele uqıtuçısı, şulay uq tamojnya cawaplı xezmätkäre bularaq eş itä.
1886 yılda Qazanda bastırılğan “Xisametdin menla” poveste tatar ädäbiäteneñ formalaşuında berençe yul kürsätüçe äsär dip sanala.
Üzgärtü
|
Ülmäsqol Şakirov (10.12.1922, Böre öyäze Asaw awılı,  Başqort ASSR,  RSFSR,  / SSRB - 20.08.1998, Baltaç rayonı Asaw awılı,  Başqortstan, Rusiä Federatsiäse) — Sovetlar Berlege qaharmanı, udmurt.
Böyek Watan suğışı başlanuğa 18 yäştä Qızıl Ğäskär saflarına alına. 1944 yılda Belarusiäne azat itü öçen bäreleşlärdä qılğan batırlıqları säbäple büläklänä.
7 sıynıf betergän kileş, demobilizatsiädän soñ kolxoz başlığı, mäktäptä fizkultura uqıtuçısı bularaq eşli.
Üzgärtü
|
Andrey Makareviç (рус. Андрей Вадимович Макаревич) (11 dekäbr 1953, Mäskäw) - Sovet häm Räsäy cırçısı, muzıkantı, şağire, rässame, prodüsere, rok-törkeme "Maşina Vremeni" citäkçese, Atqazanğan Räsäy artistı (1991), Xalıq Räsäy artıstı (1999)
A. Makareviç 11 dekäbrendä 1953 yılda Mäskäwdä tuğan. Ätise Vadim Makareviç (belorus-polyak milläte) - Böyek Watan suğışınıñ veteranı, suğış ğäribe, Karel frontında qatnaşuçı, suğıştan soñ näqeşçe häm uqıtuçı bulıp eşlägän. Änise Ninä Makarevıç (Şuylovıç, yähüd milläte) - tabibä (ftiziätr) bulıp eşlägän.
Üzgärtü
|
Morad Rämzi (25.12.1855, Minzälä öyäze Älmät awılı,  Irınbur gubernası, / Rusiä İmperiäse - 2.04.1934, İli Qazax ölkäseneñ Çöçäk qalası,  / Könçığış Törkistan yäki Şeñcan,  Qıtay Cömhüriäte) — möselman törki mäğrifätçese.
Qor'än xäfizı — Qazan, Cayıq, Taşkent häm Mädinädä belem ala; Taşkent, Mäkkä häm Çöçäktä uqıta.
Sufiçılıq belän qızıqsına, tärcemälär yasıy, tatar tarixı buyınça arxiv materiallarnı tuplıy.
Üzgärtü
|
Näbilä Wälitova (28.12.1928, Başqort ASSRnıñ Bäläbäy kantonı Sıyırışbaş awılı, RSFSR, / SSRB - 11.10.2006,  Voronej ölkäse başqalası  Voronej şähäre, Rusiä Federatsiäse) — balet artistı, möğällim, baletmeyster.
Leningrad xoreografiä uquxanäsen tämamlağaç, Başqort opera häm balet teatrında solist bularaq eşli başlıy.
Voronej opera häm balet teatrına küçkäç, cirle kölliätendä uqıta başlıy. Teatr baş baletmeysterı, soñraq balet sänğät citäkçese bulıp eşli.
Üzgärtü
|
|
1 | 2 | 3 | 4 |
5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31
Stepan Andrey ulı Bandera (ukrainça Степан Андрійович Бандера, 1909-1959) - Ukraina säyäsi eşleklese, ukrain millätçelegeneñ nigezläwçese häm ideologı, faşist Almaniä belän xezmättäşlek itüçe, suğış cinäyätçese, anıñ citäkçelegendä 5 million Könbatış Ukrainada torğan watandaşlar üterelgän Könbatış Ukrainada (Galitsiä) ukrain milli xäräkäteneñ citäkçeläreneñ berse, Ukrainanın bäysezlege öçen sovet häm bäysez Ukrain däwlätenen bar başqa doşmannarına qarşı köräşkän Ukrain millätçeläre oyışmasınıñ (Організація українських націоналістів (ОУН)) başlığı. Ukrainnarnı vengrlaştıru, poläkläşterü häm ruslaştıruğa, şulay uq kommunist ideologiäsenä qarşı köräşkän, küp qarşılıq tudırğan şäxes.
Avstro-Vengriä imperiäsenä kergän Galitsiä häm Lodomeriä patşalığın Kaluş rayonındağı Uxrınıv Strın (Uxrynyv Stryn ) isemle awılda (bügenge könge Ukraina) tua. Ätise Andriy Bandera, cirle ukrain grek-katolik çirkäwenen ber ruxanie, änise Miroslava şul uq awılındağı başqa ruxaninen qızı. Stepan balaçağın Uxrıniv Starıi awılında ätiläre-babaları yortında ütkärä. 1922 yılnın yazında änise ülä. 1927 yılda mäktäpne betergäç Çexoslovakiäneñ Podebradı şähärendäge Ukrain iqtisad häm texnologiä kölliätenä kerä, tik Poläk xökümäte ana ildän çığu öçen kiräkle käğäzlärne birmi. 1928 yılda Ukrain milläte şäxeslärenä açıq bulğan çikle uqu programmalar isemlegennän saylap, Bandera Lviv politexnik institutınıñ agronomiä programmasın buyınça uqırğa kerä.
Mäktäp häm yuğarı uqu yortında törle millätçe törkemnärdä aktiv qatnaşa. Polşa xökümätlärenen ukrainnarnı poläklaştıruğa, iqtisadi yaqtan poläk monopolialarğa qarşı köräşe däwamında terroristlıq aktların qullanuları öçen 1934 yılda qulğa alına. 1936-1939 yılda Polşa törmälärendä utıra. Stepan Bandera 1941 yılnın 30 iyün Lviv şähärendä yasalğan Bäysez Ukrain däwlätenen iğlan itelüe öçen cawaplı. Proklamatsiädän çigenergä telämägän Bandera 1941 yılnın 6 iyüldä qulğa alına häm 1944 yılnın sentäber ayına qädär Zaksenhauzen kontslagerendä utıra. 1959 yılda KGB agentı Bogdan Staşinskiy tarafınnan üterelä.
Üzgärtü
|
Kuzebay Gerd (02.01.1898, Malmıj öyäze Zur Dokya awılı,  Noqrat gubernası, / Rusiä İmperiäse - 1.11.1937, Sandarmox,  / Karel ASSR, RSFSR, / SSRB) — udmurt şağire.
Seminariäne beterügä, awıl uqıtuçısı bularaq eşli.
Malmıj tarix cämğiätendä aktiv qatnaşa, udmurt folklorın häm etnografiäsen, şulay uq mari xalqınıñ riwäyätlären tuplaw belän dä şöğellänä.
1920 yılda ul udmurt telendä «Muş» («Bal qortı») dip ataluçı balalar öçen berençe jurnal çığara başlıy.
Üzgärtü
|
Sergey Eyzenşteyn (10.01.1898,  Riga, / Rusiä İmperiäse - 11.02.1948, Mäskäw, / SSRB) — rejissör, rässam, stsenarist, sänğät teoretiğı, uqıtuçı.
"Potemkin bronälı köymäse" filmı arqasında tanıla.
VGİK professorı, kino teoriäsenä bağışlanğan kitaplar avtorı.
RSFSRnıñ atqazanğan sänğät eşleklese, ike tapqır Stalin premiäse iäse.
.
Üzgärtü
|
|
}
|
Төп мәкаләләр: 
.png){kind=small}
.png){kind=small}
.svg){kind=small}
.png){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.png){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.png){kind=small}
_(2004).png){kind=small}
_by_Don_English.png)
.svg){kind=small}
.png){kind=small}
.png){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.jpg)
.svg){kind=small}
.jpg)
.svg){kind=small}
_COA.svg){kind=small}
_(1808).png){kind=small}
.svg){kind=small}
