Баш бит

Википедиягә рәхим итегез!

Бу күптелле, эченә һәркем яза алган энциклопедия.

Татар телендә 87 338 мәкалә бар.

Ничек язарга? · Мәкалә язу · Ярдәм · Безнең турында матбугатта · Мобиль юрама

Latin yazuı · Wikiquote проекты · Embassy · Эчтәлек

Сайланган мәкалә

Стоиклык, яки стоицизм – Рим һәм грек дөньясында безнең эраның 3 гасырына кадәр чәчәк аткан эллинистик фәлсәфә мәктәбе. Стоиклыкка безнең чорга кадәр 3 гасыр башында Афиналарда Китийлы Зенон нигез сала, аңа Сократның аерым өйрәтмәләре җитди йогынты ясый. Стоик физикасы исә Һераклитның өйрәтмәсенә нигезләнә. Стоицизм барыннан да бигрәк, үзенең мантыйк системасы һәм табигый дөньяга карашларыннан формалашкан шәхси этика фәлсәфәсе булып тора. Аның өйрәтмәсенә караганда, иҗтимагый затлар – кешеләрнең – бәхеткә таба юллары шушы мизгелне хәзерге вакыт итеп кабул итүгә, ләззәткә омтылыш яки авыртудан курку кебек хисләргә үзеңне контрольдә тотарга ирек бирмәүгә, әйләнә-тирә дөньяны һәм табигать сөрешендә безнең өлешебезне аңлар өчен акылыбызны куллануга һәм бергәләп хезмәт куюга, башкаларга гаделлек белән карауга нигезләнә.

↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Яхшы мәкалә

Санскрит (संस्कृतम् saṃskṛtam [sə̃skɹ̩t̪əm], элегрәк संस्कृता वाक् saṃskṛtā vāk, "сафландырылган сөйләм") — тарихи Һинд-Ари теле, һәм Һиндуизм һәм Буддизмның беренче дини теле. Бүгенге көндә бу тел Һиндстанның 22 рәсми телнең берсе, һәм Уттараханд штатының рәсми теле булып тора.

Классик санскрит якынча безнең эрага кадәр 4-нче гасырда Панини грамматикасында күрсәтелгән. Зур Һиндстан мәдәниятләрендә бу телнең позициясе Аурупадагы грек һәм латин телләренә охшаш. Бу тел Һинд субконтинентының күп хәзерге телләренә, бигрәк тә Һиндстан, Пакистан һәм Непал телләренә, зур йогынты ясаган.

Санскритның пре-классик формасы Ведик Санскрит дип атала, шул вакытта Ригведа иң борынгы һәм архаик сакланган стадиясе, иң борынгы чыганак безнең эрага кадәр 1500 елга карый. Бу Ригведик Санскритның тарихта теркәлгән Һинд-Иран телләренең иң борынгысы, һәм инглиз һәм күпчелек Аурупа телләрен керткән Һинд-Аурупа телләренең иң элек теркәлгән әгъзасы булуын күрсәтә.

Санскрит әдәбияты шигърият, драма белән бер рәттән фәнни, техник, философик һәм һиндуизм дини текстларын эченә кертә. Санскрит һиндуизм дини йолаларында мантра һәм гимн формасында церемониаль тел буларак киң кулланыла. Сөйләм санскрит Һиндстанның кайбер традицион оешмаларында кулланыла һәм бу телне торгызырга көч куела. ↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сез беләсезме?

Индонезия, Тайланд һәм Алтай Республикасы гербларында Гаруда кошы сурәтләнгән.
Хәтерендә 1000 нән артык җыр, бәет, әкият саклаган сукыр җырчы-музыкант сугыш вакытында һәм сугыштан соңгы авыр елларда поездларда һәм ярминкәләрдә чыгышлар ясап уңыш казана.
Татарстанның башка төбәк музейларыннан аермалы буларак, Әтнә туган якны өйрәнү музее тарихи бинада урнашкан.
1909 елда 40 еллык эшчәнлеге уңаеннан татар газеталары нашир И.Н. Харитоновка мактау мәкаләләре багышлыйлар, «Татар Гутенбергы» дип атыйлар.
Бакый Урманченың киң билгеле «Бикбулатов портреты»нда Татарларны гыйльми өйрәнү җәмгыятенең археографик комиссиясе рәисе Сөнгатулла Бикбулат сурәтләнгән.
Салих Сәйдәшевнең «Совет Армиясе маршы» Казанда беренче мәртәбә 1929 елда, Мәскәүдә 1934 елда яңгырый. Кызыл мәйданда узган хәрби парадтан соң нарком К. Е. Ворошилов композиторга алтын сәгать бүләк итә.
Ерак Көнчыгышта хезмәт иткән хәрби төзүче Җиһаншин утырган көймәне давыл океанга алып китә, шулай итеп аның җир шары тирәли сәяхәте башлана.
Татарстан җитәкчелегенең үзенчәлекле менталитетын беренче булып Тәлгать Миңнебаев сурәтләп чыга.
Риваятьләр буенча Чаллыдагы Ватан-ана һәйкәленең авторы халык нәфрәтеннән качып йөрергә мәҗбүр була.

Архив • Яңа чыгарылыш әзерләү • Үзгәртү

Сайланган исемлекләр һәм порталлар

Сайланган cоңгы портал:		Татарлар тарихы
Сайланган cоңгы исемлек:		Татарлар — Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеге

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сайланган рәсем

Көннең cайланган рәсемe

(рәсем язмасыны өстәү)

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Бу көнне ... (13 октябрь)

Әфганстан — Җөмһүрият милли ассамблеясе нигезләнгән көн.
Виргин утраулары — Дуслык көне.

Вакыйгалар

1884 — Гринвич нульле меридиан буларак расланган.
1923 — Төркия башкаласы Истанбулдан Әнкарага күчерелгән.

Туулар

1901 — Фәхри Әсгать, татар язучысы.
1945 — Җәүдәт Дәрзаман, татар шагыйре, прозаик.
1925 — Маргарет Тэтчер, Бөекбритания премьер-министры.
1932 — Азат Әхмәдуллин, татар әдәбиятчысы.
1946 — Мөдәррис Әгъләмов, татар шагыйре (рәсемдә).

Вафатлар

1937 — Бәкер Чобан-задә, кырымтатар шагыйре.
1966 — Гали Хуҗи, татар шагыйре.

Башка вакыйгалар • Үзгәртү • Проект • Яңартырга

Сайланган мультимедиа

Көннең сайланган мультимедиасы
Медияфайл уйнату
(мультимедиа язмасыны өстәү)

Өмә

Бу атнада өмә арабыздан киткән олуг җырчы Илһам Шакировка (1935–2019) багышлана.

Соңгы өмәләр:
1 атна элек: {{Сәйяр (1907–1918) труппасы}}
2 атна элек: Татарлар — Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеген мәкаләләр белән тулыландыру
3 атна элек: Медицина турында мәкаләләр язу һәм яхшырту

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Башка бүлекләр

Ярдәм бүлеге — Википедияны үзгәртү эшендә ярдәм итү бүлеге.
Җәмгыять үзәге — Яңалыклар, проектлар һ.б.
Бәхәслек — Татар Википедиясе форумы.

Тугандаш проектлар

Wikipedia проекты табышсыз Wikimedia Фонды тарафыннан оештырылды. Wikimedia шулай ук ирекле эчтәлек белән күптелле булган башка wiki проектларны да алып бара:


Meta-Wiki Вики-проектлары	Викисүзлек Күптелле сүзлек	Викикитап Ирекле дәреслек	Викихәбәрләр Ирекле яңалыклар	Викиөзек Өзекләр җыентыгы	Викиханә Ирекле китапханә	Викисәфәр Юл күрсәткече