Яшел Үзән: юрамалар арасында аерма

Яшел Үзән
Яшел Үзән
Ил	Русия
Муниципаль район	Яшел Үзән районы
Координатлар	55°51'тн, 48°31'кнч
Мэр	Александр Тыгин
Нигезләнгән	1865
Рәсми тел	[[рус теле, татар теле]]
Халык саны	97 651 кеше
Телефон коды	+7 84371
почта индекслары	422540-422551
Рәсми сайт	zelendol.ru/
Кардәш шәһәрләр	Кронштадт, Дзержинск һәм Северодвинск
	Аудио, фото һәм видео Викиҗыентыкта

Тарихны интерактив карап чыгу

← Алдагы төзәтмә Киләсе төзәтмә →

Контент бетерелгән Контент өстәлгән

КүрсәтмәлеВики-текст

Кертелгән

18 ноя 2013, 09:22 юрамасы

Яшел Үзән (лат. тат. Yäşel Üzän, рус. Зеленодольск, рәсми исем Зеленодольск) — Татарстан Республикасының төньяк-көнбатышындагы Иделнең сул ярында урнашкан шәһәр.

Эре тимер юл үзәге булып тора (Казан, Мәскәү, Сембер, Йошкар-Ола, Волжск шәһәрләрен бәйли). Яшел Үзән аша Казан – Түбән Новгород автомагистрале үтә. Яшел Үзән белән Казан арасы 38 км. Мәйданы – 26,6 км². Халык саны – 97 651 кеше (2010).^[4]

География

Климат

Елның урта температурасы — +4,4 °C
Елның урта җил тизлеге — 3,2 м/с
Елның урта һава дымлылыгы — 69,9%

Яшел Үзән климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Уртача температура, °C	−10,5	−10,6	−5,5	4,9	13,5	18,5	20,4	17,9	12,2	4,5	−4,4	−9,7	4,4

Тарих

XIX гасырда ул Кабачище авылы дип беленгән, аннары аның исеме Паратск затоны булып торган
1928 елдан бирле – Яшел Үзән елга порты
1932 елда шәһәр статусы бирелде
1938 елдан башлап Яшел Үзән районы үзәге

Халык

1897^[5]	1939^[6]	1959^[7]	1970^[8]	1979^[9]	1989^[10]	2002^[11]	2010^[4]
1 090	~30 200	60 472	76 961	84 504	94 079	100 139	97 651

Төп милләтләр:

1989 елгы җанисәп буенча: татарлар — 29,1%, руслар — 67,0%, чуашлар — 1,3%.
2002 елгы җанисәп буенча: татарлар — 32,6%, руслар — 64,5%, чуашлар — 0,9%.

Сәнәгать

А.М. Горький исемендәге кораб төзү заводы
"Серго исемендәге Завод"
Фанер-җиһаз комбинаты
Фанера заводы
Шпаллар сеңдерү заводы
Җиһаз фабрикасы
Трикотаж фабрикасы
Тегү фабрикаласы
Сөт комбинаты
Икмәк комбинаты

Мәгариф

Механика техникумы
Кораб төзелеше техникумы
Медицина училищесы

Искәрмәләр

Сылтамалар

[1] ttp://www.zelenodolsk.ru/article/11658

[_081ee27abc86ccb0-2] ttp://admdzr.ru/ru/informaciya/gorod/o-gorode/goroda-pobratimyi.html

[_68676d9942ec7d20-3] ttps://www.severodvinsk.info/?idmenu=237

[гкс-4] 4,0 ^4,1 http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls

[5] Населенныя мѣста Россійской Имперіи въ 500 и болѣе жителей. Санктъ-Петербургъ, 1905.

[6] ttp://www.mojgorod.ru/r_tatarstan/mendeleevsk/index.html

[7] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php

[8] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.php

[9] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.php

[10] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php

[11] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg2.php

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

@@ Юл номеры - 166: / Юл номеры - 166: @@
 == Сылтамалар ==
 * [http://www.zelenodolsk.ru/ Шәһәр сайты]
+* [http://maps.yandex.ru/?text=%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%8F%2C%20%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%20%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%2C%20%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA&sll=48.501021%2C55.846659&ll=48.492719%2C55.845978&spn=0.020170%2C0.003260&z=16&l=map%2Cstv&ol=stv&oll=48.491561000000004%2C55.847094&ost=dir%3A98.71406323779502%2C0~spn%3A89.99999987427145%2C58.55331916503442 {{PAGENAME}} Яндекс.Панорамаларда]