Мамадыш районы

Мамадыш районы
рус. Мамадышский район

Герб Байрак
Ил	Русия
Статус	Район
Җөмһүрият	Татарстан
Административ үзәк	Мамадыш
Нигезләү датасы	1930
Район башлыгы	Иванов Анатолий Пётр улы
Халык саны (2010)	45 005 кеше (1,2 %)
Мәйдан	2600.7 км² (3.8 %)
Сәгать поясы	MSK (UTC+3)
Автомобиль номерлар коды	16
http://mamadysh.tatar.ru/
һәм

Мамадыш районы – Татарстан Республикасының муниципаль районы.

Район үзәге: Мамадыш.

Тарих

1920 елга кадәр район җирләре Казан губернасының Мамадыш өязенә, 1920—1930 елларда — ТАССРның Мамадыш кантонына кергәннәр иде. Район 1930 елда төзелә.

1963 елда район составына юкка чыгарылган Тәкәнеш һәм Балык Бистәсе районнарының өлешләре кертелә.

Халык

1959	1970	1979	1989	2002	2010
53 741	71 993	61 672	50 685	48 075	45 005

Милли состав

Милләт	1970	1979	1989	2002	2010
татарлар	66,4%	70,0%	75,2%	72,7%	76,3%
урыслар	30,5%	26,6%	24,2%	20,8%	20,1%
чирмешләр	?	?	1,4%	1,4%	1,4%
арлар	?	?	1,3%	1,4%	1,3%

Район башлыклары

БК(б)Ф/СБКФ Мамадыш район кәмитите беренче сәркәтипләре
1.	Һарри Тикк	синтәбер 1930 – гыйнвар 1934
2.	Григори Маркин	гыйнвар 1934 – ноябер 1937
3.	Григори Вахрушев	ноябер 1937 – март 1940
4.	Пөтр Васильев	март 1940 – июнь 1943
5.	Прокопи Ямков	июль 1943 – февраль 1947
6.	Пөтр Сибирев	февраль 1947 – гыйнвар 1952
7.	Николай Демидов	гыйнвар 1952 – август 1956
8.	Виктор Мартынов	синтәбер 1956 – ноябер 1959
9.	Шәүкәт Нәфыйков	ноябер 1959 – дикәбер 1962 гыйнвар 1965 – дикәбер 1973
10.	Мөнир Каюмов	гыйнвар 1974 – үктәбер 1980
11.	Атлас Булатов	ноябер 1980 – ноябер 1984
12.	Фатыйх Сибәгатуллин	ноябер 1984 – март 1991
13.	Илдар Зиннәтуллин	март 1991 – июль 1991

Район җирендә туган күренекле кешеләр

• Кәшшаф Мохтаров (1896-1937) — ТАССР халык комиссарлары шурасы рәисе (1921-1924) (Тауиле авылы).
• Әхмәт Гадел (1942-2012) — танылган татар шагыйре, кинодраматург, публицист, СССР Язучылар берлеге әгъзасы (Акчишмә авылы).
• Миңгол Галиев (1941) — татар җырчысы, тенор, мөгаллим, Татарстан Республикасының атказанган артисты һәм Татарстанның халык артисты (Иске Комазан авылы).
• Рәис Даутов (1928-2007) – татар язучысы, тәрҗемәче, әдәбият белгече, мөхәррир, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре (Шәмәк авылы).
• Шәйхи Маннур — татар язучысы Тулбай авылы).
• Шаһинур Мостафин - шагыйрь, прозаик, публицист, журналист, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре (Арташ авылы).
• Ринат Мөхәммәдиев — татар язучысы, Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты, СССР Язучылар берлеге әгъзасы (Кече Кирмән авылы).
• Иван Егоров (1961, Җөри) — «Ак Барс» холдинг компаниясе» ААҖ җитәкчесе, Татарстан Республикасы керәшен иҗтимагый оешмасының идарә җитәкчесе.
• Нәҗип Хөсәенов (1885, Сәртек-1937) — Бохара коммунистлар фиркасе җитәкчесе (1919-1920).
• Әбүзәр Гаянов (1936, Акман) — ТР урман хуҗалыгы министры (1984-2001).
• Нәҗип Исмәгыйлев (Нәҗип Нәккаш) (30.07.1948, Үсәли), әдәбият галиме, хаттат, Тукай премиясе иясе (2016).
• Иван Максимов (1924, Албай-1987, Казан), Советлар Берлеге Каһарманы.
• Мулланур Мостафин (1932, Көек-Ерыкса-2007, Минзәлә), Минзәлә драма театры баш режиссеры, ТАССР атказанган сәнгать эшлеклесе.
• Нәзифә Кәримова (1947, Арташ), журналист, язучы, ТР атказанган мәдәният хезмәткәре (2000).

Идарә-җир төзелеше

1. Мамадыш шәһәре
2. Албай авыл җирлеге
3. Югары Ушма авыл җирлеге
4. Дегетле авыл җирлеге
5. Дүсмәт авыл җирлеге
6. Ишки авыл җирлеге
7. Катмыш авыл җирлеге
8. Көмешкүл авыл җирлеге
9. Келәүш авыл җирлеге
10. Красная Горка авыл җирлеге
11. Керәшен Пакшины авыл җирлеге
12. Көек-Ерыкса авыл җирлеге
13. Малмыж авыл җирлеге
14. Кече Кирмән авыл җирлеге
15. Түбән Ушма авыл җирлеге
16. Түбән Сон авыл җирлеге
17. Түбән Тәкәнеш авыл җирлеге
18. Түбән Шүләңгер авыл җирлеге
19. Никифорово авыл җирлеге
20. Олыяз авыл җирлеге
21. Омар авыл җирлеге
22. Отарка авыл җирлеге
23. Рагозино авыл җирлеге
24. Сикәнәс авыл җирлеге
25. Соколка авыл җирлеге
26. Урта Кирмән авыл җирлеге
27. Сон авыл җирлеге
28. Тауиле авыл җирлеге
29. Уразбахты авыл җирлеге
30. Урманчы авыл җирлеге
31. Усали авыл җирлеге
32. Шәдче авыл җирлеге
33. Шәмәк авыл җирлеге
34. Яке авыл җирлеге

Сәнәгать

• "Мамадышнефтепродукт" ҖЧҖ
• шәһәр электр челтәрләре
• "Мамадыш агач эшкәртү комбинаты" ААҖ
• "Мамадыш спирт заводы"
• "Мамадыш сыр-май комбинаты"
• "Мамадыш ашлык кабул итү предприятиесе" ААҖ
• "Мамадыш балык заводы" ААҖ
• Мамадыш урман хуҗалыгы

Авыл хуҗалыгы

бодай, арыш, арпа, солы, борчак, бәрәңге, җитен үстерелә. Терлекчелекнең төп юнәлешләре-сөтчелек, дуңгызчылык, җәнлекчелек.

Авыл хуҗалыгына хезмәт күрсәтүче предприятиеләр: "Агрохимсервис".

Матбугат

"Нократ" ("Вятка") матбугат-мәгълүмат дәүләт учреждениесе.

Сылтамалар

• http://www.tatmedia.com/tat/region/153
• 2010 елның 22 маендагы 24-ТРЗ № Татарстан Республикасы Законы