Яшел Үзән: юрамалар арасында аерма

Яшел Үзән
	Яшел Үзән
Байрак	Илтамга
Нигезләнү датасы	1865
Рәсми тел	татар теле һәм рус теле
Дәүләт	Россия
Нәрсәнең башкаласы	Яшел Үзән районы
Административ-территориаль берәмлек	Яшел Үзән районы
Сәгать поясы	UTC+03:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Идел
Халык саны	100 009 (1 гыйнвар 2021)
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	90 метр
Кардәш шәһәр	Кронштадт, Дзержинск һәм Северодвинск
Мәйдан	38 км²
Почта индексы	422540–422551
Рәсми веб-сайт	zelenodolsk.tatarstan.ru(рус.)(тат.)
Җирле телефон коды	84371
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
	Яшел Үзән Викиҗыентыкта

Тарихны интерактив карап чыгу

← Алдагы төзәтмә Киләсе төзәтмә →

Контент бетерелгән Контент өстәлгән

КүрсәтмәлеВики-текст

Кертелгән

1 июн 2016, 14:38 юрамасы

Яшел Үзән (лат. тат. Yäşel Üzän, рус. Зеленодольск, рәсми исем Зеленодольск) — Татарстан Республикасының төньяк-көнбатышындагы Иделнең сул ярында урнашкан шәһәр.

Эре тимер юл үзәге булып тора (Казан, Мәскәү, Сембер, Йошкар-Ола, Волжск шәһәрләрен бәйли). Яшел Үзән аша Казан – Түбән Новгород автомагистрале үтә. Яшел Үзән белән Казан арасы 38 км. Мәйданы – 26,6 км². Халык саны – 97 651 кеше (2010).^[4]

География

Климат

Уртача еллык температура — +3,4 °C
Уртача еллык җил тизлеге — 3,2 м/с
Уртача еллык һава дымлылыгы — 69,9%

Яшел Үзән климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Уртача температура, °C	−10,5	−10,6	−5,5	4,9	13,5	18,5	20,4	17,9	12,2	4,5	−4,4	−9,7	4,4

Тарих

XIX гасырда ул Кабачище авылы дип беленгән, аннары аның исеме Паратск затоны булып торган
1928 елдан бирле – Яшел Үзән елга порты
1932 елда шәһәр статусы бирелде
1938 елдан башлап Яшел Үзән районы үзәге

Шәһәрдә туган танылган шәхесләр

Фәрит Газизуллин (1946), РФ элекке министры, «Газпром» ААҖ директорлар шурасы әгъзасы.
Рәшит Кәлимуллин (1957), РФ композиторлар берлеге рәисе (2015 елның декабреннән).

Халык

1897^[5]	1939^[6]	1959^[7]	1970^[8]	1979^[9]	1989^[10]	2002^[11]	2010^[4]
1 090	~30 200	60 472	76 961	84 504	94 079	100 139	97 651

Милли состав

Милләт	1939^[12]	1970^[13]	1979^[13]	1989^[13]	2002^[14]	2010^[15]
руслар	74,9%	69,7%	69,2%	67,0%	64,5%	61,6%
татарлар	21,5%	26,5%	27,1%	29,1%	32,6%	35,4%
чуашлар	0,9%	?%	?%	1,3%	0,9%	0,9%

Сәнәгать

А.М. Горький исемендәге кораб төзү заводы
"Серго исемендәге Завод"
Фанер-җиһаз комбинаты
Фанера заводы
Шпаллар сеңдерү заводы
Җиһаз фабрикасы
Трикотаж фабрикасы
Тегү фабрикаласы
Сөт комбинаты
Икмәк комбинаты

Мәгариф

Механика техникумы
Кораб төзелеше техникумы
Медицина училищесы

Искәрмәләр

Сылтамалар

[_0b06f55bd2168824-1] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года — Федераль дәүләт статистикасы хезмәте.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680

[_081ee27abc86ccb0-2] ttp://admdzr.ru/ru/informaciya/gorod/o-gorode/goroda-pobratimyi.html

[_68676d9942ec7d20-3] ttps://www.severodvinsk.info/?idmenu=237

[гкс-4] 4,0 ^4,1 http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls

[5] Населенныя мѣста Россійской Имперіи въ 500 и болѣе жителей. Санктъ-Петербургъ, 1905.

[6] ttp://www.mojgorod.ru/r_tatarstan/mendeleevsk/index.html

[7] 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[8] 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[9] 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[10] 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[11] 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[12] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39_ra.php?reg=2381

[ВОТ-13] 13,0 ^13,1 ^13,2 Мустафин М.Р, Хузеев Р.Г. Всё о Татарстане (Экономико-географический справочник). — Казань, 1994

[14] 2002 ел сан алу базасы

[15] 2010 ел сан алу базасы

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

@@ Юл номеры - 61: / Юл номеры - 61: @@
  |сайт теле 4     =
  |сайт теле 5     =
- |add1n           =
+ | add1n                   = Кардәш шәһәрләр
- |add1            =
+ | add1                    = {{wikidata|p190}}
  |add2n           =
  |add2            =