Мисыр: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Мисыр latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
HiW-Bot (бәхәс | кертем)
к r2.7.2) (робот өстәде: kl:Egypt
Thijs!bot (бәхәс | кертем)
к r2.7.2) (робот өстәде: map-bms:Mesir
Юл номеры - 201: Юл номеры - 201:
[[lt:Egiptas]]
[[lt:Egiptas]]
[[lv:Ēģipte]]
[[lv:Ēģipte]]
[[map-bms:Mesir]]
[[mdf:Египет]]
[[mdf:Египет]]
[[mg:Ejipta]]
[[mg:Ejipta]]

3 апр 2012, 08:59 юрамасы


{{{Татарча исем}}}
[[{{{Дәүләт исеме}}} байрагы|Байрак]] [[{{{Дәүләт исеме}}} гербы|Илтамга]]
[[{{{Дәүләт исеме}}} һимны|{{{Дәүләт исеме}}} милли һимны]]
Бәйсезлек көне 1922 елның 28 феврале
Рәсми тел Гарәп теле
Башкала Каһирә
Идарә итү формасы Президент республикасы
{{{Җитәкчеләр вазифалары}}} Мөхәммәт Тантави
Эссам Шәрәф
Мәйдан
• Барлыгы

1 001 570 км²
Халык саны
• Бәя
Халык тыгызлыгы

94 798 827 (28 март 2017)[1]
ТЭП (номинал)
  • Барлыгы
  • Кеше башына

424 671 765 456 $[2] һәм 476 747 720 365 $[2] $
КПҮИ  0,731[3] 
Акча берәмлеге Мисыр фунты
Интернет-домен .eg
ISO коды EG
ХОК коды EGY
Телефон коды +20
Сәгать кушаклары UTC+02:00 һәм UTC+03:00[4]
Җини коэффициенты 31,5[5]
Балигъ булу яше 21 яшь

Мисы́р (гарәп. مصر‎‎‎ – Миср, мәсри مصرМаср), рәсми атама Гарә́б Мисы́р Җөмһүрияте́ (гарәп. جمهورية مصر العربية‎‎‎ – Җүмһүрийәт Миср әл-Гарәбиййә, мәсри جمهورية مصر العربية – Гумхурийет Маср эль-Арабийя) – төньяк-көнчыгыш Африкада һәм Синай ярымутравында урнашкан дәүләт. Израиль, Фәлистыйн, Судан һәм Ливия белән чиктәш. Төньякта Урта диңгез белән, ә көнчыгышта Кызыл диңгез белән юыла.

Географик мәгълүмат

Иярчен фотосурәте

Мисырның мәйданы — 1 001 450 км². Ләкин илнең климатик корылыгы аркасында, халык күбесенчә Нил елгасы буенча яши. Ягъни Мисыр халкының 99 проценты җирнең якынча 5,5 процентын гына куллана.

Мысыр көнбатышта — Ливия, көньякта — Судан, төньяк-көнчыгышта Фәлестыйн һәм Израиль илләре белән чиктәш. Төньяктан ул Урта диңгез, көнчыгыштан — Кызыл диңгез сулары белән юыла. Согуд Гарәбстаны һәм Иордания белән Мысыр диңгез аша чиктәш.

Мысыр урнашкан урын әһәмиятле геополитик роль уйный, чөнки ул Синай ярымутравы аша Африка һәм Азия күпере булып тора. Шулай ук Суэц каналы да Урта диңгез белән Һинд океанын тоташтыра.

Мисырның бөтен җирләре аша дөньяның иң зур елгаларының берсе — Нил ага.

Тарих

Халык

Төп мәкалә: Мисыр халкы
Мисыр демографиясе

2011 ел фаразларына күрә Мисырда 80 миллион 800 меңнән артык кеше яши. Бу күрсәткеч белән ил дөньяда 16 нчы урында тора. Ел саен халык саны 2 %-ка арта.

Уртача гомер озынлыгына килгәндә, ир кешеләрдә бу күрсәткеч — 69,8 ел, хатын-кызларда — 75,1 ел.

Милли состав: гарәпләр — 98 %, калган халыкны нубиялеләр, бәрбәрләр һ. б. халыклар тәшкил итә.

Халыкның 90 % — мөселманнар (сөнниләр), 9 % — христианнар (коптлар).

2005 ел мәгълүматларына караганда ирләрнең 83 %-ы белемле булса, хатын-кызларның 59 %-ы — белемле.

Халыкның 43 %-ы шәһәрләрдә яши. Иң зур шәһәрләр — Каһирә, Александрия, Гиза, Шубра әл-Һәйма, Порт-Сәид, Суэц.

Шулай ук кара

Сылтамалар

Калып:Link FA ak:Igyipt

  1. 1,0 1,1 https://www.citypopulation.de/Egypt-Cities.html
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CDБөтендөнья банкы.
  3. 3,0 3,1 Отчёт о развитии человечестваПрограмма развития ООН, 2022.
  4. 4,0 4,1 4,2 https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/africa
  5. 5,0 5,1 https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI