Берләшкән Милләтләр Оешмасы: юрамалар арасында аерма
Marat-avgust (бәхәс | кертем) к Бот ярдәмендә мәгънәләр киңәйтелмәсе: Вена - Changed link(s) to Вена шәһәре |
Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 1: | Юл номеры - 1: | ||
{{redirect|БМО}}{{redirect|UN}} |
|||
{{coord|display=title|40|45|0|N|73|58|3|W|type:landmark_region:US}} |
{{coord|display=title|40|45|0|N|73|58|3|W|type:landmark_region:US}} |
||
{{Оешма |
{{Оешма |
23 апр 2018, 05:22 юрамасы
Берләшкән Милләтләр Оешмасы | |
United Nations الأمم المتحدة Organización de las Naciones Unidas 联合国 Организация Объединённых Наций Organisation des Nations unies | |
БМО байрагы | |
БМО әгъзалары булган дәүләтләр
| |
Штаб-фатир: |
Нью-Йорк
|
---|---|
Оешма төре: |
халыкара оешма |
Рәсми теле: | |
Җитәкчеләр | |
Генераль сәркатиб | |
Генераль Ассамблея рәисе | |
Иминлек шурасы рәисе | |
Нигезләү | |
БМО уставына кул кую | |
Уставның эшли башлавы | |
UN.org |
Берләшкән Милләтләр Оешмасы, БМО (ингл. United Nations, рус. Организация Объединённых Наций, гарәп. الأمم المتحدة) — үз максаты итеп дөньяда тынычлык һәм иминлекне саклау куйган халыкара оешма. Шулай ук дәүләтләр арасында элемтәләрне үстерүгә көч куя. БМО карарлары Берләшкән Милләтләр Оешмасы системасының күп санлы махсус максатчан агентлыклары, бәйле оешмалар, шуралар һәм әгъза илләренең структуралары аркылы үтәлә.
Тарих
- Төп мәкалә: БМО тарихы
Оешма эшчәнлеге һәм структурасы Икенче дөнья сугышы вакытында Һитлерга каршы коалиция илләре тарафыннан төзелгән. «Берләшкән Милләтләр» исеме беренче тапкыр 1942 елның 1 гыйнварында имзаланган Берләшкән Милләтләр Декларациясендә телгә алына.
БМО Низамы[2] 1945 елда Сан-Франциско конференциясендә раслана, шул ук елның 26 июнендә 51 дәүләт вәкиле тарафыннан имзалана. Уставның көчкә керү датасы (24 октябрь) Берләшкән Милләтләр Оешмасы көне дип билгеләнә.
Структура
- Генераль Ассамблея
- Генераль сәркатиб
- БМО Иминлек Шурасы
- Секретариат
- БМО Халыкара Мәхкәмәсе
- Махсус оешмалар
Генераль сәркатиб
- Төп мәкалә: БМО Генераль сәркатибе
№ | Исем | Фото | Ил | Эшкә керү вакыты | Эш бетү вакыты |
---|---|---|---|---|---|
– | Глэдвин Джебб (ингл. Gladwyn Jebb, 1st Baron Gladwyn}}) |
Бөекбритания (Көнбатыш Аурупа) |
24 октябрь 1945 ел | 1 февраль 1946 ел | |
1 | Трюгве Хальвдан Ли |
Норвегия (Көнбатыш Аурупа) |
2 февраль 1946 ел | 10 ноябрь 1952 ел | |
2 | Даг Хаммаршельд |
Швеция (Көнбатыш Аурупа) |
10 апрель 1953 ел | 18 сентябрь 1961 ел | |
3 | У Тан |
Бирма (Азия) |
30 ноябрь 1961 ел | 1 гыйнвар 1972 ел | |
4 | Курт Вальдхайм |
Австрия (Көнбатыш Аурупа) |
1 гыйнвар 1972 ел | 1 гыйнвар 1982 ел | |
5 | Хавьер Перес де Куэльяр (исп. Javier Pérez de Cuéllar Guerra) |
Перу (Көньяк Америка) |
1 гыйнвар 1982 ел | 1 гыйнвар 1992 ел | |
6 | Бутрос Бутрос-Гали |
Мисыр (Африка) |
1 гыйнвар 1992 ел | 1 гыйнвар 1997 ел | |
7 | Кофи Аннан |
Гана (Африка) |
1 гыйнвар 1997 ел | 1 гыйнвар 2007 ел | |
8 | Пан Ги Мун |
Көньяк Корея (Азия) |
1 гыйнвар 2007 ел | 1 гыйнвар 2017 ел | |
9 | Антониу Гутерреш |
Португалия (Аурупа) |
1 гыйнвар 2017 ел | Хәзер вазыйфалар башкара Беренче срок вакыты: 1 гыйнвар 2022 елда чыга |
Дәүләт-әгъзалар
Башта БМОга Уставны имзалаган 51 ил кергән. 1946—2006 елларда оешмага тагын 141 дәүләт кергән.
2011 елның 14 июль хәләтенә караганда, БМОга 193 дәүләт керә[3].
Телләр
- Төп мәкалә: БМО телләре
БМОда эшне оештыру өчен рәсми һәм эш телләре расланган. Шушы телләрне куллану һәр махсус оешма һәр орган өчен үзгә.
БМО рәсми телләрендә оешманың бөтен документлары чыга. БМО рәсми телләре:
- Гарәп теле — 18 декабрь
- Инглиз теле − 23 апрель
- Испан теле − 12 октябрь
- Кытай теле − 20 апрель
- Рус теле — 6 июнь
- Француз теле − 20 март
Интернет-радио программаларны әзерләүче БМО мультимедиа үзәге битләре: бангла • гарәпчәсе • инглизчәсе • испанчасы • кытайчасы • португальчасы • русчасы • суахили • урду • һинди • французчасы
Галерея
-
Нью-Йорктагы штаб-фатир
-
Генераль Ассамблея залы
-
Иминлек Шурасы залы
-
Икътисади һәм социаль шура залы
-
Терәк буенча шура залы
-
Женевада урнашкан БМО бинасы
-
Женевада урнашкан бина залы
-
Женевада урнашкан бина алдында байраклар
Шулай ук карагыз
Искәрмәләр
Сылтамалар
- Рәсми сайт (ингл.) (исп.) (рус.) (кыт.) (гар.) (фр.)
- Гомуми мәгълүмат (ингл.)
2001–2025 елларда Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреатлары |
|
---|---|
Кофи Аннан / БМО (2001) • Джимми Картер (2002) • Ширин Эбади (2003) • Вангари Маатаи (2004) • МАГАТЭ / Мөхәммәт әл-Барадеи (2005) • Гремин–Банк / Мөхәммәт Юныс (2006) • Альберт Гор (2007) • Мартти Ахтисаари (2008) • Барак Обама (2009) • Лю Сяобо (2010) • Эллен Серлиф, Лейма Гбоуэ, Тәвәккүл Карман (2011) • Аурупа берлеге (2012) • Химик коралны тыю буенча оешма (2013) • Кайлаш Сатьяртхи / Мәләлә Юсәфзәи (2014) • Тунис милли сөйләшү дүртлеге (2015) • Хуан Мануэль Сантос (2016) • Атом-төш коралын тыю өчен халыкара хәрәкәт (2017) • Дени Муквеге / Надия Мурад (2018) • Абий Әхмәт Али (2019) • БМО Бөтендөнья азык-төлек программасы (2020) • Мария Ресса / Дмитрий Моратов (2021) • | |
Тулы исемлек | (1901–1925) | (1926–1950) | (1951–1975) | (1976–2000) | (2001–2025) |
Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:
|
Башка телле бүлектә тулырак мәкалә бар: United Nations (ингл.) Сез тәрҗемә ярдәме белән бу мәкаләне язып бетереп проектка ярдәм итә аласыз.
|
Башка телле бүлектә тулырак мәкалә бар: Организация Объединённых Наций (рус.) Сез тәрҗемә ярдәме белән бу мәкаләне язып бетереп проектка ярдәм итә аласыз.
|