Биектау

Биектау
Биектау
Ил	Россия
Республика	Татарстан
Муниципаль район	Биектау районы
Координатлар	55°54'46"тн, 49°18'6"кнч, 55°54'46.01"тн, 49°18'6.01"кнч
Нигезләнгән	XVI гасыр
Климат	dfb — дымлы континенталь
Халык саны	9589 кеше
Сәгать кушагы	UTC+3
Почта индексы	422701
Автомобиль коды	16, 116
	Аудио, фото һәм видео Викиҗыентыкта

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Биектау (мәгънәләр) битенә күчегез.

Биектау рус. Высокая Гора — Татарстан Республикасының Биектау районындагы авыл.

Халык саны — 9589 тирәсендә (2010).^[1] Почта индексы — 422701.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Биектау тимер юл станциясеннән 2 км көньяктарак, Казан—Пермь автомобиль юлы буенда.

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Тәүлек буена һаваның уртача температурасы
-10.8 °C	-10.8 °C	-5.7 °C	4.6 °C	13.5 °C	18.4 °C	20.4 °C	17.8 °C	12.2 °C	4.5 °C	-4.6 °C	-10 °C	4.1 °C

Климат уртача континенталь. Кёппен-Гейгер климатлар классификациясе буенча климатның коды: Dfb^[2]. Уртача еллык һава температурасы 4.1 °C.^[3]

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

XVI гасырда 2 нче яртысында Казан ханлыгы чорындагы Байгыш авылы урынында нигез салына.

Революциягә кадәрге чыганакларда Рождественский исеме белән дә билгеле. Халкы башта Казан Дөньядан күчү Елантавы монастырена карый, 1764 тә экономик разрядка күчерелә, соңрак дәүләт крәстияннәре катлавына керә; игенчелек һәм терлек үрчетүдән тыш, умартачылык, тимерчелек, пыяла кую, итек тегү, киез итек басу белән шөгыльләнә. 20 йөз башында волость идарәсе урнаша, этап йорты була. Раштуа-Богородица чиркәве (1881-86 да төзелә; архитектура истәлеге), земство мәктәбе (1870 тә ачыла), җил тегермәне, 8 тимерчелек, сыраханә, 1 шәраб һәм 8 бакалея кибете эшли. Бу чорда авыл җәмәгатенең имана җире 2084,2 дисәтинә тәшкил итә.

1920 елга кадәр Казан губернасының Казан өязе Сабакай волостена керә. 1920дән - ТАССРның Арча кантонында. 1930 елның 10 августыннан - Казан авыл районында, 1935 нең 10 февраленнән Биектау районында. 1963 нең 1 февраленнән - Питрәч районында, 1965 нең 12 гыйнварыннан - яңадан Биектау районында.

Демография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Халык саны
1646	1859	1897	1908	1920	1926	1938	1949	1958	1970	1989	2002	2010
142	979	950	1043	1032	1227	1219	1025	1154	1728	6446	7768	9589

Төп милләтләр (1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 53%, татарлар — 43%.

Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Халкының төп шөгыле - кырчылык, терлекчелек. «Казан авыл хуҗалыгы техникасы», «Биектау машина-трактор станциясе» акционерлык җәмгыятьләре.

Шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ләйсән Закирова (Большова, 1998), драма актрисасы, Кариев театры артисты (2018 елдан), «Тантана» премиясе лауреаты (2019).

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2012-08-04, retrieved 2013-05-24
↑ World Map of the Köppen-Geiger climate classification, Institute for Veterinary Public Health, University of Veterinary Medicine Vienna
↑ NASA Surface meteorology and Solar Energy Data Set, RETScreen International

Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Татарская энциклопедия, Институт Татарской энциклопедии (ИТЭ) Академии наук РТ.
http://tatarile.org/maglumat/%D0%BC%D3%99%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D3%99/%D0%B1%D0%B8%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%83-3(үле сылтама)

[1] архив күчермәсе, archived from the original on 2012-08-04, retrieved 2013-05-24

[2] World Map of the Köppen-Geiger climate classification, Institute for Veterinary Public Health, University of Veterinary Medicine Vienna

[3] NASA Surface meteorology and Solar Energy Data Set, RETScreen International

[B1-4] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 бу торак пунктта яшәүче татарлар саны ясалма рәвештә киметелгән булырга мөмкин

[1]

[2]

[3]

[1]

к б ү Татарлар саны буенча Русия торак пунктлары
> 100 мең кеше	Казан • Уфа^[1] • Яр Чаллы • Мәскәү • Түбән Кама
> 50 мең кеше	Әлмәт • Стәрлетамак^[1] • Сембер • Ижау • Чиләбе
> 25 мең кеше	Екатиринбур • Октябрьски^[1] • Ырынбур • Нефтекама^[1] • Самар • Яшел Үзән • Пирем • Азнакай • Салават^[1] • Туймазы^[1] • Петербург • Төмән • Әстерхан • Алабуга • Бөгелмә • Тольятти • Лениногорски
> 10 мең кеше	Түбән Варта • Зәй • Чистай • Магнитогорски • Омск • Дүртөйле^[1] • Норлат • Арча • Соргыт • Тубыл • Баулы Саранск • Мәләкәс • Буа • Сарытау • Бәләбәй^[1] • Кукмара • Нижгар • Нефтеюганск • Чишмә^[1] • Пенза • Җәлил • Менделеевск • Әгерҗе • Зылатаус • Мамадыш
> 5 мең кеше	Йошкар-Ола • Волгоград • Новосибирск • Ишембай^[1] • Красноярск • Мәләвез^[1] • Актаныш • Урта Әләзән • Орски • Сызран • Сарапул • Минзәлә • Күзнәй • Яңавыл^[1] • Тум • Первоуральск • Күмертау^[1] • Учалы^[1] • Агыйдел • Байлар Сабасы • Чакмагыш^[1] • Ноябрьск • Прокопьевск • Түбән Мактама • Волжск • Балтач • Копейск • Бөре^[1] • Можга • Сарман • Мөслим • Бүздәк • Кама Аланы • Кемерово • Раевский^[1] • Түбән Тагил • Нократ Аланы • Урыссу • Дзержинск • Толбазы^[1] • Бакалы^[1] • Чаткы • Белорет • Актүбә • Биектау • Өркет • Троицк • Иске Кулаткы • Шыгырдан • Когалым • Приютово^[1] • Балык Бистәсе • Шәмәрдән • Яңа Уренгой • Ростов-на-Дону • Благовещен^[1] • Васильево • Югары Пышма • Богырыслан
Моны да карагыз: Татарлар саны буенча Балтыйк буе илләре, Украина, Казакъстан торак пунктлары ↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 бу торак пунктта яшәүче татарлар саны ясалма рәвештә киметелгән булырга мөмкин