Екатеринбург

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Екатеринбург latin yazuında])
(Свердловск битеннән юнәлтелде)
Навигациягә күчү Эзләүгә күчү
Екатеринбург
рус. Екатеринбург
Байрак[d]
Flag of Yekaterinburg (Sverdlovsk oblast).svgCoat of Arms of Yekaterinburg (Sverdlovsk oblast).svg
Сурәт
Нигезләнү датасы 1723
Рәсми исем Екатеринбург
Кушамат/тәхәллүс Ёбург
... хөрмәтенә аталган Екатерина I
Демоним Ékaterinbourgeois[1], Iekaterinbourgeois[1], Ékaterinbourgeoise[1] һәм Iekaterinbourgeoise[1]
Дөнья кисәге Азия
Дәүләт Flag of Russia.svg Россия
Нәрсәнең башкаласы Свердлау өлкәсе, Урал федераль округы, Уральская Республика[d], Екатиринбур шәһәре муниципаль берәмлеге[2], Урал өлкәсе, Екатиринбур өязе, Свердлау бүлгесе, Екатеринбургская область[d] һәм Екатиринбур губернасы[d]
Административ-территориаль берәмлек Екатиринбур шәһәре муниципаль берәмлеге
Хөкүмәт башлыгы Евгений Вадимович Ройзман[d]
Халык саны 1 468 833 (2018)[3][4]
Административ бүленеше Екатиринбурның Ленин районы, Екатиринбурның Югары Исәт районы, Екатиринбурның Тимер юл районы, Екатиринбурның Орҗоникидзе районы, Екатиринбурның Киров районы, Екатиринбурның Октябрь районы һәм Екатиринбурның Чкалов районы
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 237 метр
Сәгать поясы UTC+05:00
Кардәш шәһәр Сан-Хосе (Калифорния), Ферентино, Филибә[d][5] һәм Вупперталь
Бүләкләр
Ленин ордены
ХФӘ билгесе [jɪkətʲɪrʲɪnˈburk]
Мәйдан 468 км²
Почта индексы 620000–620999
Рәсми веб-сайт ekburg.ru​(рус.)
Харита сурәте
Коллаж
Һәйкәлләр исемлеге Список памятников культурного наследия Екатеринбурга (центр)[d], Список памятников культурного наследия Екатеринбурга (пригороды)[d], Список памятников культурного наследия Екатеринбурга (окраины)[d] һәм Культурное наследие России/Свердловская область/Екатеринбург (утраченное)[d]
Феноменның икътисады экономика Екатеринбурга[d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Җирле телефон коды 343
Commons-logo.svg Екатеринбург Викиҗыентыкта

Екатеринбург (тат. يكاتيرينبور, Екатеринбург[6], 1924 — 1991 елларда Свердловск; себ.тат. Цыбар-тора) — Свердловск өлкәсенең административ үзәге, халык буенча Россиядә дүртенче шәһәр.

2020 елның 2 июленнән — «Хезмәт даны шәһәре»[7].

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Урынлаштыру[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Екатеринбург Ауразиянең үзәк өлешендә, Урал тауларының көнчыгыш битләвендә, Исәт елгасының ике ярында, Мәскәүдән 1667 километр көнчыгыштарак урнашкан.

Екатеринбургдан эре шәһәрләр кадәр ераклыгы (автоюллар буенча)
Flag of Kirov (Kirov oblast).svg Киров ~ 833 км
Flag of Perm.svg Пермь ~ 356 км		 Flag of Serov (Sverdlovsk oblast).png Серов ~ 356 км
Flag of Nizhny Tagil (Sverdlovsk oblast).png Түбән Тагил ~ 140 км		 Flag of Tobolsk.svg Тубыл ~ 571 км.
Flag of Kazan (Tatarstan).png Казан ~ 908 км
Flag of Izhevsk (Udmurtia).svg Ижау ~ 618 км
Җилләр розасы
 Flag of Tyumen (Tyumen oblast) (2005).png Төмән ~ 325 км
UfaFlag.svg Уфа ~ 520 км
Flag of Orenburg.png Ырынбур ~ 892 км		 Flag of Chelyabinsk.svg Чиләбе ~ 225 км
Flag of Magnitogorsk (Chelyabinsk oblast).svg Магнитогорски ~ 461 км		 Flag of Kurgan (Kurgan oblast).svg Курган ~ 381 км
Flag of Omsk.svg Омск ~ 954 км

Сәгать поясы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Map of Russia - Yekaterinburg time zone.svg

Екатеринбург халыкара стандарт буенча Yekaterinburg Time Zone (YEKT) сәгать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +6:00 гә тигез.

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Уртача еллык температура — +3 °C
  • Уртача еллык җил тизлеге — 2,9 м/с
  • Уртача еллык һава дымлылыгы — 71%
Екатеринбург климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Абсолют максимум, °C 5,6 9,4 17,3 28,8 33,4 35,6 38,8 37,2 31,9 24,7 13,5 8,6 38,8
Уртача максимум, °C −9,1 −6,8 1 9,8 17,4 23 24,4 21,1 14,5 6,8 −2,8 −7,9 7,6
Уртача температура, °C −12,6 −11,1 −3,8 4,3 11,3 17,1 19 15,9 9,8 3,4 −5,8 −11 3
Уртача минимум, °C −15,7 −14,5 −7,6 0 6,2 12,1 14,4 11,9 6,4 −0,7 −8,3 −13,7 −0,7
Абсолют минимум, °C −44,6 −42,4 −39,2 −21,8 −13,5 −2,3 1,5 −1 −9 −26,6 −39,2 −46,7 −46,7
Явым-төшем нормасы, мм 26 20 20 28 50 74 89 72 58 39 33 28 537

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1840[8] 1856[9] 1897[9] 1913[9] 1926[9] 1931[9] 1939[9] 1959[10] 1970[11] 1979[12] 1989[13] 2002[14] 2010[15]
15 779 ~16 900 ~43 200 ~53 500 ~134 800 ~223 800 ~423 000 778 602 1 025 045 1 211 172 1 364 621 1 293 537 1 350 136

Милли состав[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Милләт 2002[16] 2010[17]
руслар 87,4% 89,1%
татарлар 3,8% 3,7%
украиннар 1,5% 1,1%
башкортлар 1,1% 1,0%

Екатеринбург агломерациясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Екатеринбург агломерациясе — халык саны буенча Россиянең дүртенче агломерациясе. Халык саны — 2,2 млн кешедән артык. Агломерациянең беренче поясына Югары Пышма, Среднеуральск, Березов, Әрәмәле шәһәрләре, икенче поясына Первоуральск, Ревда, Полевской, Сысерть, Новоуральск шәһәрләре керә.

Эчке бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ekb all districts.png
  1. Югары Исәт районы
  2. Тимер юл районы
  3. Орджоникидзе районы
  4. Киров районы
  5. Октябрь районы
  6. Чкалов районы
  7. Ленин районы

Шәһәрдә туган күренекле кешеләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Татар матбугаты[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

яңарт | SPARQL |сурәтләр тап


Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  2. ↑ ОКТМО
  3. ↑ https://web.archive.org/web/20180726010024/http://www.gks.ru/free_doc/doc_2018/bul_dr/mun_obr2018.rar
  4. ↑ 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Федераль дәүләт статистикасы хезмәте.
  5. ↑ https://www.plovdiv.bg/en/about-plovdiv/побратимени-градове/
  6. ↑ http://etomesto.com/map-kazan_tassr-1921/?x=52.994278&y=56.523365
  7. ↑ Указ о присвоении почётного звания Российской Федерации «Город трудовой доблести»
  8. ↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 http://www.mojgorod.ru/samarsk_obl/samara/index.html
  10. ↑ 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  11. ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  12. ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  13. ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  14. ↑ 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  15. ↑ Чыганакка җибәрү хатасы: Неверный тег <ref>; для сносок gks.ru не указан текст
  16. ↑ 2002 ел сан алу базасы
  17. ↑ 2010 ел сан алу базасы

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Commons-logo.svg Викиҗыентыкта? Екатеринбург
Чыганагы — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Екатеринбург&oldid=2860936