Екатеринбур

Екатеринбур
Ил	Русия
Регион	Свердлау өлкәсе
Координатлар	56°50'0"N, 60°35'0"E
Нигезләнгән	1723 ел
Элеккеге исемнәр	1924 елга хәтле — Екатеринбур 1991 елга хәтле — Свердлау
Мәйдан	491 км²
Климат	киметүче-континенталь
Рәсми тел	Урыс теле
Халык саны	1 377 738 кеше (2012) кеше
Халык тыгызлыгы	2806 кеше/км² кеше/км²
Агломерация	2 180 864
Милли состав	урыслар татарлар украинлар немецлар һ. б.
Дини состав	христианнар мөселманнар иудеилар һ.б.
Сәгать кушагы	UTCUTC+6
Телефон коды	+7 343
Почта индексы	620XXX
Рәсми сайт	екатеринбург.рф/
Кардәш шәһәрләр	Сан-Хосе (Калифорния), Ферентино[d] һәм Филибә[d]
Кардәш шәһәрләр	Сан-Хосе (Калифорния), Ферентино[d] һәм Филибә[d]
Бүләкләр

Екатеринбур (тат. يكاتيرينبور, Екатиринбур, 1924 — 1991 елларда Свердлау) — Свердлау өлкәсенең административ үзәге, халык буенча Русиядә дүртенче шәһәр.

География

Урынлаштыру

Екатеринбур Ауразиянең үзәк өлешендә, Урал тауларының көнчыгыш битләвендә, Исәт елгасының ике ярында, Мәскәүдән 1667 километр көнчыгыштарак урнашкан.

Екатеринбурдан эре шәһәрләр кадәр ераклыгы (автоюллар буенча)
			Киров ~ 833 км Пирем ~ 356 км	Серов ~ 356 км Түбән Тагил ~ 140 км	Тубыл ~ 571 км.
			Казан ~ 908 км Ижау ~ 618 км		Төмән ~ 325 км
			Өфә ~ 520 км Ырынбур ~ 892 км	Чиләбе ~ 225 км Магниттау ~ 461 км	Курган ~ 381 км Омск ~ 954 км

Сәгать поясы

Екатеринбур халыкара стандарт буенча Yekaterinburg Time Zone (YEKT) сәгать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +6:00 гә тигез.

Климат

• Уртача еллык температура — +3 °C
• Уртача еллык җил тизлеге — 2,9 м/с
• Уртача еллык һава дымлылыгы — 71%

Екатеринбур климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Абсолют максимум, °C	5,6	9,4	17,3	28,8	33,4	35,6	38,8	37,2	31,9	24,7	13,5	8,6	38,8
Уртача максимум, °C	−9,1	−6,8	1	9,8	17,4	23	24,4	21,1	14,5	6,8	−2,8	−7,9	7,6
Уртача температура, °C	−12,6	−11,1	−3,8	4,3	11,3	17,1	19	15,9	9,8	3,4	−5,8	−11	3
Уртача минимум, °C	−15,7	−14,5	−7,6	0	6,2	12,1	14,4	11,9	6,4	−0,7	−8,3	−13,7	−0,7
Абсолют минимум, °C	−44,6	−42,4	−39,2	−21,8	−13,5	−2,3	1,5	−1	−9	−26,6	−39,2	−46,7	−46,7
Явым-төшем нормасы, мм	26	20	20	28	50	74	89	72	58	39	33	28	537

Халык

1840	1856	1897	1913	1926	1931	1939	1959	1970	1979	1989	2002	2010
15 779	~16 900	~43 200	~53 500	~134 800	~223 800	~423 000	778 602	1 025 045	1 211 172	1 364 621	1 293 537	1 350 136

Милли состав

Милләт	2002	2010
урыслар	87,4%	89,1%
татарлар	3,8%	3,7%
украиннар	1,5%	1,1%
башкортлар	1,1%	1,0%

Екатеринбур агломерациясе

Екатеринбур агломерациясе — халык саны буенча Русиянең дүртенче агломерациясе. Халык саны — 2,2 млн кешедән артык. Агломерациянең беренче поясына Югары Пышма, Среднеуральск, Биризау, Әрәмәле шәһәрләре, икенче поясына Первоуральск, Ревда, Полевской, Сысерть, Новоуральск шәһәрләре керә.

Эчке бүленеш

1. Югары Исәт районы
2. Тимер юл районы
3. Орджоникидзе районы
4. Киров районы
5. Октябрь районы
6. Чкалов районы
7. Ленин районы

Шәһәрдә туган күренекле кешеләр

• Ирина Колмогорцева (1930-2015), рәссам, Тукай премиясе (2015) лауреаты.
• Марат Әкбәров, тимеракята шуучы.
• Николай Хәбибуллин, хоккейчы.
• Руслан Насыйбуллин, кылычбаз.
• Дамир Хәмәдиев, футболчы.
• Олег Хәфизов, язучы.
• Марат Галимов, футболчы.
• Лилия Нәҗметдинова, спортчы, тренер (нәфис гимнастика), ТР атказанган физик тәрбия хезмәткәре.
• Әлфия Нәзметдинова, гимнаст.
• Роберт Ямьлеханов, футболчы.
• Евгений Дәүләтшин, футболчы һәм тренер.

Татар матбугаты

яңарт | SPARQL |сурәтләр тап

• Алмашка!
• Методик җыентык
• Социализм юлы
• Урал тавышы
• Шәпи агай
• Яшь коммунар

Моны да карагыз

• Екатеринбур метрополитены
• Свердлау татар театры

Сылтамалар

	Викиҗыентыкта? Екатеринбур

• Рәсми сайт