Пермь: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Пермь latin yazuında])
Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Derslek (бәхәс | кертем)
33 974 үзгәртергә
к Derslek юнәлтү калдырмыйча Перьм сәхифәсен Пермь итеп күчерде
Derslek (бәхәс | кертем)
33 974 үзгәртергә
46.48.204.223 (бәхәс) кулланучысының 2426779 төзәтмәсе кире кагылды
Тамга: кире кайтару
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
{{ТП
{{ТП
|халәт = шәһәр
| халәт = шәһәр
|татар исеме = Пирем
| татар исеме = Пермь
|чын исем =
| чын исем =
|ил = Русия
| ил = Русия
|герб=Coat of Arms of Perm.svg
| герб = Coat of Arms of Perm.svg
|байрак=Flag of Perm.svg
| байрак = Flag of Perm.svg
|герб киңлеге =
| герб киңлеге =
|байрак киңлеге = 160
| байрак киңлеге = 160
|lat_deg = 58|lat_min = 00|lat_sec = 50
| lat_deg = 58|lat_min = 00|lat_sec = 50
|lon_deg = 56|lon_min = 14|lon_sec = 56
| lon_deg = 56|lon_min = 14|lon_sec = 56
|CoordAddon = type:city(1120000)_region:RU
| CoordAddon = type:city(1120000)_region:RU
|CoordScale =
| CoordScale =
|ЯндексХарита = http://maps.yandex.ru/map.xml?mapID=1000&mapX=55.769959&mapY=49.146824&descx=55.769959&descy=49.146824&scale=6&slices=1&text=Казань
| ЯндексХарита = http://maps.yandex.ru/map.xml?mapID=1000&mapX=55.769959&mapY=49.146824&descx=55.769959&descy=49.146824&scale=6&slices=1&text=Казань
|ил харитасы зурлыгы = 350
| ил харитасы зурлыгы = 350
|төбәк харитасы зурлыгы =350
| төбәк харитасы зурлыгы = 350
|район харитасы зурлыгы =
| район харитасы зурлыгы =
|төбәк төре = Республика
| төбәк төре = Республика
|төбәк = Пирем крае
| төбәк = Пермь крае
|төбәк җәдвәлдә =
| төбәк җәдвәлдә =
|район төре = Шәһәр бүлгесе
| район төре = Шәһәр бүлгесе
|район = Пирем
| район = Пермь
|район җәдвәлдә =
| район җәдвәлдә =
|җәмгыять төре =
| җәмгыять төре =
|җәмгыять =
| җәмгыять =
|җәмгыять таблицада =
| җәмгыять таблицада =
|ил харитасы =
| ил харитасы =
|төбәк харитасы =
| төбәк харитасы =
|район харитасы =
| район харитасы =
|эчке бүленеш = 7 район
| эчке бүленеш = 7 район
|башлык төре = Мэр
| башлык төре = Мэр
|башлык =
| башлык =
|нигезләү датасы = 1723
| нигезләү датасы = 1723
|беренче телгә алу = 1647
| беренче телгә алу = 1647
|элеккеге исемнәр =
| элеккеге исемнәр =
|халәт =
| халәт =
|мәйдан = 799,68 <ref name="GKS">[http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst57/DBInet.cgi]</ref>
| мәйдан = 799,68 <ref name="GKS">[http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst57/DBInet.cgi]</ref>
|биеклек төре =
| биеклек төре =
|ТП мәркәзе биеклеге = 171
| ТП мәркәзе биеклеге = 171
|климат =
| климат =
|рәсми тел = урыс теле
| рәсми тел = урыс теле
|халык саны = 1 041 876
| халык саны = 1 041 876
|исәп елы = 2016
| исәп елы = 2016
|сәгать кушагы = +4
| сәгать кушагы = +4
|DST =
| DST =
|телефон коды = +7 342<ref>http://zvonka.net/russia/city1010.html</ref>
| телефон коды = +7 342<ref>http://zvonka.net/russia/city1010.html</ref>
|почта индексы = 614xxx
| почта индексы = 614xxx
|почта индекслары =
| почта индекслары =
|автомобил коды = 59, 81, 159
| автомобил коды = 59, 81, 159
|Commons-та төркем =
| Commons-та төркем =
|сайт =http://www.gorodperm.ru/
| сайт = http://www.gorodperm.ru/
| add2n = Бүләкләр
| add2n = Бүләкләр
| add2 = {{Ленин ордены|тип=шәһәр}}
| add2 = {{Ленин ордены|тип=шәһәр}}
| add1n = Шәһәр көне
| add1n = Шәһәр көне
| add1 = [[12 июнь]]
| add1 = [[12 июнь]]
}}
}}'''Пирем'''{{чыганагы}} ({{lang-ru|Пермь}}{{чыганагы}}, {{lang-koi|Перем}}, {{lang-kv|Перым}}) ([[1940]]—[[1957]] елларда — '''Молотов''') – [[Рәсәй]] шәһәре, [[Пирем крае]] үзәге.
'''Пермь''' ({{lang-ru|Пермь}}, {{lang-koi|Пермь}}, {{lang-kv|Перым}}) ([[1940 ел|1940]]—[[1957 ел]]ларда — '''Молотов''') — [[Русия]] шәһәре, [[Пермь крае]] үзәге.


[[Халык саны]] – 1 041 876 кеше ([[2016]]).
[[Халык саны]] — 1 041 876 кеше ([[2016 ел|2016]]).


== География ==
== География ==
=== Урынлаштыру ===
=== Урынлаштыру ===
Пирем [[Русия]]нең Аурупа өлеше көнчыгышында, Чулман елгасының ике ярында, [[Мәскәү]]дән 1382 километр төньяк-көнчыгыштарак урнашкан.
Пермь [[Русия]]нең Аурупа өлеше көнчыгышында, Кама елгасының ике ярында, [[Мәскәү]]дән 1382 километр төньяк-көнчыгыштарак урнашкан.

=== Сәгать поясы ===
=== Сәгать поясы ===
[[Рәсем:Map of Russia - Yekaterinburg time zone.svg|left|100px]]
[[Рәсем:Map of Russia - Yekaterinburg time zone.svg|left|100px]]
Пирем халыкара стандарт буенча [[Екатиринбур вакыты|Yekaterinburg Time Zone (YEKT)]] сәгать поясында урнаша. Бу сан, [[UTC]] системасы буенча исәпләгәндә, +6:00 гә тигез.
Пермь халыкара стандарт буенча [[Екатиринбур вакыты|Yekaterinburg Time Zone (YEKT)]] сәгать поясында урнашкан. Бу сан, [[UTC]] системасы буенча исәпләгәндә, +6:00 гә тигез.


=== Климат ===
=== Климат ===
<div style="width:90%">
<div style="width:90%">
{{Шәһәр климаты
{{Шәһәр климаты
|Шәһәр=Пирем
|Шәһәр=Пермь
|Источник=[http://pogoda.ru.net/climate/28224.htm Погода и климат]
|Источник=[http://pogoda.ru.net/climate/28224.htm Погода и климат]
| Гый_ур=-12.8 | Гый_ур_явым=44
| Гый_ур=-12.8 | Гый_ур_явым=44
Юл номеры - 113: Юл номеры - 115:


== Тарих ==
== Тарих ==
XVII гасырда бу җирләр Строгановлар сәүдәгәрләрнең биләмәсе булган.
[[XVII гасыр]]да бу җирләр Строгановлар сәүдәгәрләрнең биләмәсе булган.


1647 елда хәзерге Пирем урыныда Ягошиха пүчинкәсе телгән алына.<ref>http://www.permonline.ru/perm/history.htm</ref> [[1723 елның]] [[15 май|4 (15) маенда]] аның тирәсендә ''Ягошиха бакыр эретү заводы'' төзелеше башланган. Бу дата Пиремнең нигезләнү көне булып санала.
[[1647 ел]]да хәзерге Пермь урынында Ягошиха пүчинкәсе телгән алына.<ref>http://www.permonline.ru/perm/history.htm</ref> [[1723 ел]]ның [[15 май|4 (15) маенда]] аның тирәсендә ''Ягошиха бакыр эретү заводы'' төзелеше башланган. Бу дата Пермьнең нигезләнү көне булып санала.


[[1780 ел]]да ''Ягошиха бакыр эретү заводы '''''Пирем''' шәһәренә үзәгертеп корыла һәм ул [[Пирем губернасы]] үзәге итеп тәгаенләнә.
[[1780 ел]]да ''Ягошиха бакыр эретү заводы '''''Пермь''' шәһәренә үзәгертеп корыла һәм ул [[Пермь губернасы]] үзәге итеп тәгаенләнә.


19 гасырда Пирем берничә металлургия, кәгазь һәм ут көймәләрне (парахут) эшләп чыгаручы заводлар белән, [[1860-еллар]]да 20 мең халкы яшәгән эре сәүдә һәм сәнәнгать үзәгенә әверелгән. 1870 елда шәһәрдә опера театры ачылган, ә [[1871 ел]]да [[Русия империясе|Русиядә]] иң беренче [[фосфор]] заводы корылган. [[1916 ел]]да [[Пирем дәүләт университеты]] ачылган.
[[XIX гасыр]]да Пермь берничә металлургия, кәгазь һәм ут көймәләрне (параход) эшләп чыгаручы заводлар белән, [[1860-еллар]]да 20 мең халкы яшәгән эре сәүдә һәм сәнәнгать үзәгенә әверелгән. [[1870 ел]]да шәһәрдә опера театры ачылган, ә [[1871 ел]]да [[Русия империясе|Русиядә]] иң беренче [[фосфор]] заводы корылган. [[1916 ел]]да [[Пермь дәүләт университеты]] ачылган.


Русиядә [[Русия ватандашлар сугышы|Ватандашлар сугышы]] башлаганнан соң, Пирем, анда сугыш кирәк-яраклары фабрикалары булганга, һәр ике як өчен мөһим пункт булып киткән. 1918 елның 25 декабрендә Анатолий Пепеляев җитәкчелегендәге Себер Ак Армиясе шәһәрне басып алды. [[1919 ел]]ның [[1 июль|1 июлендә]] шәһәр [[Кызыл Армия]]се тарафыннан [[Пирем операциясе (1919)|кире кайтарылган]].
[[Русия ватандашлар сугышы]] башлаганнан соң, Пермь, анда сугыш кирәк-яраклары фабрикалары булганга, һәр ике як өчен мөһим пункт булып киткән. [[1918 ел]]ның [[25 декабрь|25 декабрендә]] Анатолий Пепеляев җитәкчелегендәге Себер Ак Армиясе шәһәрне басып алды. [[1919 ел]]ның [[1 июль|1 июлендә]] шәһәр [[Кызыл Армия]]се тарафыннан [[Пермь операциясе (1919)|кире кайтарылган]].


=== Совет дәвере ===
=== Совет дәвере ===
[[1930-еллар]]да Пирем бу дәверендә төзелгән авиация, көймәләр төзү, һәм химия заводлары белән эре индустриаль үзәгенә әверелгән. [[Бөек Ватан сугышы]] дәверендә, Пирем [[Советлар Берлеге]]ндә артиллерия җитештерүнең бер мөһим үзәге булган.
[[1930-еллар]]да Пермь бу дәверендә төзелгән авиация, көймәләр төзү, һәм химия заводлары белән эре индустриаль үзәгенә әверелгән. [[Бөек Ватан сугышы]] дәверендә, Пермь [[Советлар Берлеге]]ндә артиллерия җитештерүнең бер мөһим үзәге булган.


== Эчке бүленеш ==
== Эчке бүленеш ==
Юл номеры - 137: Юл номеры - 139:


== Икътисад ==
== Икътисад ==
Пирем, халык саны буенча [[Екатиринбур]], [[Чиләбе]] һәм [[Уфа]]дан кечерәк булса да, Урал шәһәрләре арасында иң зур сәнәгый җитештерү күләменә ия.
Пермь, халык саны буенча [[Екатиринбург]], [[Чиләбе]] һәм [[Уфа]]дан кечерәк булса да, Урал шәһәрләре арасында иң зур сәнәгый җитештерү күләменә ия.

⚫
Пермь крае сәнәгатенең 35% өлеше край үзәгендә урнашкан.<ref>http://www.gorodperm.ru/en/economy/industry/</ref> Электр энергетикасы, нефть һәм газны эшкәртү, химия, нефтехимия, урман эшкәртү, полиграфия һәм азык-төлек сәнәгатьләре үсеш алганнар.


⚫
Пирем крае сәнәгатенең 35% өлеше Пиремдә урнашкан.<ref>http://www.gorodperm.ru/en/economy/industry/</ref> Электр энергетикасы, нефть һәм газны эшкәртү, химия, нефтехимия, урман эшкәртү, полграфия һәм азык-төлек сәнәгатьләре үсеш алганнар.
=== Транспорт ===
=== Транспорт ===
Пирем [[Транссебер магистрале]]нең мөһим тимер юл төене булып санала. Биредән Төньяк Уралга, Үзәк Русиягә һәм Ерак Көнчыгышка тимер юл сызыклары баралар. [[Чулман елгасы]] Пиремне [[Аурупа]] су юллары белән тоташтыра. Бу [[Ак диңгез|Ак]], [[Балтыйк диңгезе|Балтыйк]], [[Кара диңгез|Кара]], [[Азак диңгезе|Азак]] һәм [[Каспий диңгезе|Каспий]] диңгезләре портларына йөкләрне яңадан төяүсез ташырга мөмкинлек бирә.
Пермь [[Транссебер магистрале]]нең мөһим тимер юл төене булып санала. Биредән Төньяк Уралга, Үзәк Русиягә һәм Ерак Көнчыгышка тимер юл сызыклары баралар. [[Кама елгасы]] Пермьне [[Аурупа]] су юллары белән тоташтыра. Бу [[Ак диңгез|Ак]], [[Балтыйк диңгезе|Балтыйк]], [[Кара диңгез|Кара]], [[Азак диңгезе|Азак]] һәм [[Каспий диңгезе|Каспий]] диңгезләре портларына йөкләрне яңадан төяүсез ташырга мөмкинлек бирә.

⚫
Пермь янында халыкара Большое Савино аэропорты урнашкан.


⚫
Пиремгә Большое Савино аэропорты бар.
== Мәгариф ==
== Мәгариф ==
Пирем мәгариф үзәге булып санала; фәнни институтарның кайберләре Русия Фәннәр академиясенең Урал филиалына берләштергәннәр.
Пермь мәгариф үзәге булып санала; фәнни институтарның кайберләре Русия Фәннәр академиясенең Урал филиалына берләштергәннәр.

⚫
Пермь берничә югары уку йорты урнашкан: Пермь дәүләт университеты<ref>http://www.psu.ru/?a=0&lang=Eng&m=008</ref>, Пермь дәүләт техника университеты, Пермь дәүләт педагогия университеты, Пермь дәүләт табибият акдемиясе, Пермь дәүләт фармацевтика акдемиясе, Пермь дәүләт авыл хуҗалыгы акдемиясе, Пермь дәүләт сәнгать һәм мәдәният акдемиясе, Пермь дәүләт хореография мәктәбе, [[Югары икътисад мәктәбе]]нең Пермь филиалы һ.б. Биредә шулай ук өч хәрби уку заведенияләр урнашкан.


⚫
Пирем берничә югары уку йорты урнашкан: Пирем дәүләт университеты<ref>http://www.psu.ru/?a=0&lang=Eng&m=008</ref>, Пирем дәүләт техника университеты, Пирем дәүләт педагогия университеты, Пирем дәүләт табибият акдемиясе, Пирем дәүләт фармацевтика акдемиясе, Пирем дәүләт авыл хуҗалыгы акдемиясе, Пирем дәүләт сәнгать һәм мәдәният акдемиясе, Пирем дәүләт хореография мәктәбе, [[Югары икътисад мәктәбе]]нең Пирем филиалы һ.б. Биредә шулай ук өч хәрби укуханә урнашкан.
== Кардәш шәһәрләр<ref>http://www.gorodperm.ru/info/about/Brothers/</ref> ==
== Кардәш шәһәрләр<ref>http://www.gorodperm.ru/info/about/Brothers/</ref> ==
* {{Байрак|Франция}} '''[[Амневиль]]''', [[Франция]] 
* {{Байрак|Франция}} '''[[Амневиль]]''', [[Франция]] 
Юл номеры - 170: Юл номеры - 175:
* [[Рөстәм Нугаев]], боксчы.
* [[Рөстәм Нугаев]], боксчы.
* [[Равил Исмәгыйлев]], рәссам.
* [[Равил Исмәгыйлев]], рәссам.
* [[Мигъдәт Хәнҗәров]], Омск драма театры директоры (1962-1988).
* [[Мигъдәт Хәнҗәров]], Омск драма театры директоры (1962—1988).


== Искәрмәләр ==
== Искәрмәләр ==
Юл номеры - 177: Юл номеры - 182:
{{rq|stub|image}}
{{rq|stub|image}}


{{Пирем крае}}
{{Пермь крае}}
{{Русиянең зур шәһәрләре}}
{{Русиянең зур шәһәрләре}}
{{Татарлар саны буенча Русия торак пунктлары}}
{{Татарлар саны буенча Русия торак пунктлары}}
{{Башкортлар саны буенча Русия торак пунктлары}}
{{Башкортлар саны буенча Русия торак пунктлары}}


[[Төркем:Пирем крае]]
[[Төркем:Пермь крае]]
[[Төркем:Пирем крае шәһәрләре]]
[[Төркем:Пермь крае шәһәрләре]]
[[Төркем:Русия субъектлары башкалалары]]
[[Төркем:Русия субъектлары башкалалары]]
[[Төркем:Миллионлы шәһәрләр]]
[[Төркем:Миллионлы шәһәрләр]]

24 фев 2020, 15:42 юрамасы

Пермь
рус. Пермь
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы 4 (15) май 1723
Сурәт
Рәсми исем Пермь
... хөрмәтенә аталган Пермская земля[d] һәм Biarmia
Демоним пермяк, пермячка, пермяки һәм пермячки
Нигезләүче Строгановы[d] һәм Василий Никитич Татищев[d]
Рәсми тел рус теле
Дөнья кисәге Европа
Дәүләт  Россия
Нәрсәнең башкаласы Пермь крае һәм Пермь районы
Административ-территориаль берәмлек Пермь крае
Сәгать поясы UTC+05:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Чулман
Иң көнчыгыш ноктасы 57°59′11″ т. к. 55°47′58″ кч. о.
Иң төньяк ноктасы 58°10′41″ т. к. 56°18′57″ кч. о.
Иң көньяк ноктасы 57°52′03″ т. к. 56°10′48″ кч. о.
Иң көнбатыш ноктасы 58°07′12″ т. к. 56°33′47″ кч. о.
Иң югары ноктасы Мемориальный комплекс на горе Вышка[d]
Хөкүмәт башлыгы Дмитрий Иванович Самойлов[d][1]
Канунбирү органы городская дума[d]
Югары мәхкәмә органы городской суд[d]
Халык саны 1 027 153 (1 гыйнвар 2023)
Административ бүленеше Дзержинский район[d], Индустриальный район[d], Кировский район[d], Ленинский район[d], Мотовилихинский район[d], Орджоникидзевский район[d], Свердловский район[d] һәм Новые Ляды[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 171 метр[2] һәм 90 метр
Кардәш шәһәр Луивилл, Оксфорд[3], Дуйсбург, Амневиль, Агриҗенто, Чиңдау һәм Реальмонте
Нәрсә белән чиктәш Пермь районы, Краснокамск районы һәм Добрянка районы
Алыштырган Егошиха[d]
Бүләкләр
Ленин ордены
Мәйдан 799,68 ± 0,01 км²
Почта индексы 614000–614999
Рәсми веб-сайт gorodperm.ru​(ингл.)​(рус.)
Өстәмә тышкы мәгълүматлар чыганагы opendata.perm.ru
Харита сурәте
Һәйкәлләр исемлеге Список памятников культурного наследия Перми[d]
Беренче язма телгә алу 1780
Максималь температура 37,2 °C[4]
Минималь температура −47,1 °C
Җирле телефон коды 342
Шәрәфле ватандашлар төркеме Төркем:Пермь шәһәренең мактаулы гражданнары
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Пермь Викиҗыентыкта

Пермь (рус. Пермь, коми-перм. Пермь, коми Перым) (1940—1957 елларда — Молотов) — Русия шәһәре, Пермь крае үзәге.

Халык саны — 1 041 876 кеше (2016).

География

Урынлаштыру

Пермь Русиянең Аурупа өлеше көнчыгышында, Кама елгасының ике ярында, Мәскәүдән 1382 километр төньяк-көнчыгыштарак урнашкан.

Сәгать поясы

Пермь халыкара стандарт буенча Yekaterinburg Time Zone (YEKT) сәгать поясында урнашкан. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +6:00 гә тигез.

Климат

Пермь климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Абсолют максимум, °C 4,3 6,0 15,0 27,3 34,6 35,4 36,6 37,2 30,7 22,5 11,9 4,5 37,2
Уртача максимум, °C −9,3 −7,6 0,1 8,7 16,9 22,5 24,2 20,5 13,9 5,9 −3,1 −8 7,1
Уртача температура, °C −12,8 −11,6 −4,2 3,6 10,4 16,5 18,7 15,3 9,8 3,0 −5,8 −11,1 2,7
Уртача минимум, °C −16,2 −15,1 −8,2 −0,9 5,4 11,1 13,3 10,9 6,2 0,5 −8,4 −14,2 −1,3
Абсолют минимум, °C −44,9 −40,8 −34,8 −23,5 −13 −3,4 1,3 −1,9 −7,8 −25,2 −38,5 −47,1 −47,1
Явым-төшем нормасы, мм 44 30 28 36 59 79 69 76 72 64 55 45 657

Тарих

XVII гасырда бу җирләр Строгановлар сәүдәгәрләрнең биләмәсе булган.

1647 елда хәзерге Пермь урынында Ягошиха пүчинкәсе телгән алына.[5] 1723 елның 4 (15) маенда аның тирәсендә Ягошиха бакыр эретү заводы төзелеше башланган. Бу дата Пермьнең нигезләнү көне булып санала.

1780 елда Ягошиха бакыр эретү заводы Пермь шәһәренә үзәгертеп корыла һәм ул Пермь губернасы үзәге итеп тәгаенләнә.

XIX гасырда Пермь берничә металлургия, кәгазь һәм ут көймәләрне (параход) эшләп чыгаручы заводлар белән, 1860-елларда 20 мең халкы яшәгән эре сәүдә һәм сәнәнгать үзәгенә әверелгән. 1870 елда шәһәрдә опера театры ачылган, ә 1871 елда Русиядә иң беренче фосфор заводы корылган. 1916 елда Пермь дәүләт университеты ачылган.

Русия ватандашлар сугышы башлаганнан соң, Пермь, анда сугыш кирәк-яраклары фабрикалары булганга, һәр ике як өчен мөһим пункт булып киткән. 1918 елның 25 декабрендә Анатолий Пепеляев җитәкчелегендәге Себер Ак Армиясе шәһәрне басып алды. 1919 елның 1 июлендә шәһәр Кызыл Армиясе тарафыннан кире кайтарылган.

Совет дәвере

1930-елларда Пермь бу дәверендә төзелгән авиация, көймәләр төзү, һәм химия заводлары белән эре индустриаль үзәгенә әверелгән. Бөек Ватан сугышы дәверендә, Пермь Советлар Берлегендә артиллерия җитештерүнең бер мөһим үзәге булган.

Эчке бүленеш

  1. Дзержинский районы
  2. Индустриаль районы
  3. Киров районы
  4. Ленин районы
  5. Мотовилиха районы
  6. Орджоникидзе районы
  7. Свердлов районы

Икътисад

Пермь, халык саны буенча Екатиринбург, Чиләбе һәм Уфадан кечерәк булса да, Урал шәһәрләре арасында иң зур сәнәгый җитештерү күләменә ия.

Пермь крае сәнәгатенең 35% өлеше край үзәгендә урнашкан.[6] Электр энергетикасы, нефть һәм газны эшкәртү, химия, нефтехимия, урман эшкәртү, полиграфия һәм азык-төлек сәнәгатьләре үсеш алганнар.

Транспорт

Пермь Транссебер магистраленең мөһим тимер юл төене булып санала. Биредән Төньяк Уралга, Үзәк Русиягә һәм Ерак Көнчыгышка тимер юл сызыклары баралар. Кама елгасы Пермьне Аурупа су юллары белән тоташтыра. Бу Ак, Балтыйк, Кара, Азак һәм Каспий диңгезләре портларына йөкләрне яңадан төяүсез ташырга мөмкинлек бирә.

Пермь янында халыкара Большое Савино аэропорты урнашкан.

Мәгариф

Пермь мәгариф үзәге булып санала; фәнни институтарның кайберләре Русия Фәннәр академиясенең Урал филиалына берләштергәннәр.

Пермь берничә югары уку йорты урнашкан: Пермь дәүләт университеты[7], Пермь дәүләт техника университеты, Пермь дәүләт педагогия университеты, Пермь дәүләт табибият акдемиясе, Пермь дәүләт фармацевтика акдемиясе, Пермь дәүләт авыл хуҗалыгы акдемиясе, Пермь дәүләт сәнгать һәм мәдәният акдемиясе, Пермь дәүләт хореография мәктәбе, Югары икътисад мәктәбенең Пермь филиалы һ.б. Биредә шулай ук өч хәрби уку заведенияләр урнашкан.

Кардәш шәһәрләр[8]

Партнӗр шәһәрләр

Шәһәрдә туган күренекле шәхесләр

Искәрмәләр

  1. ↑ http://www.gorodperm.ru/structure/structure-msu/head/
  2. ↑ http://perm-map.ru/map833552_0_1.htm
  3. ↑ https://ura.news/news/1052536858
  4. ↑ http://www.pogodaiklimat.ru/climate/28224.htm
  5. ↑ http://www.permonline.ru/perm/history.htm
  6. ↑ http://www.gorodperm.ru/en/economy/industry/
  7. ↑ http://www.psu.ru/?a=0&lang=Eng&m=008
  8. ↑ http://www.gorodperm.ru/info/about/Brothers/


Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:

Калып:Башкортлар саны буенча Русия торак пунктлары

Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Пермь&oldid=2427082