Мөхит Кичүбаев

Мөхит Кичүбаев
М.Ә. Кичүбаев (1910-1979). 1943 ел
Туганда бирелгән исеме:	Мөхит Әхрар улы Кичүбаев
Туу датасы:	16 август 1910(1910-08-16)
Туу җире:	Пермь губернасы Кызылъяр өязе Сыскы авылы
Үлем датасы:	24 июнь 1979(1979-06-24) (68 яшь)
Үлем җире:	Казан
Һөнәре:	драма артисты
Гражданлыгы:	Русия империясе Русия империясе→ РСФСР РСФСР→ ССРБ ССРБ
Активлык еллары:	1935-1975
Бүләк һәм премияләр:	ТАССР халык артисты (1957)

Мөхит Кичүбаев, Мөхит Әхрар улы Кичүбаев, рус. Кичубаев Мухит Ахрарович (1910 елның 16 августы, Пермь губернасы, Кызылъяр өязе, Сыскы — 1979 елның 24 июне, Казан) — драма актёры, С. Өметбаев исемендәге Минзәлә татар дәүләт драма театры артисты (1936 елдан), Татарстан АССР халык артисты (1957).

Тәрҗемәи хәле

1910 елның 3 (16) августында Пермь губернасы Кызылъяр өязе (хәзерге Свердловск өлкәсе Кызылъяр округы) Сыскы авылында туган. Махсус театр белеме юк. Сәхнә эшчәнлеген һәвәскәр актёр буларак, БАССРда башлый. Чистай колхоз-совхоз театрында бер ел эшли, 1936 елдан Минзәлә колхоз-совхоз театрында (1957 елдан Минзәлә татар дәүләт драма театры, 1996 елдан Сабир Өметбаев исемендәге Минзәлә татар дәүләт драма театры). Минзәлә театрына нигез салучыларның берсе.
Колхоз-совхоз театрларының Беренче бөтенсоюз фестивалендә катнаша (Мәскәү, 1939).
Бөек Ватан сугышына алына. Алманнарга әсир төшә, юлда барганда, багана артына посып калып, әсирлектән кача. Каты яраланып, 1942 елда театрга әйләнеп кайта. 3нче дәрәҗә Дан ордены белән бүләкләнә.

1979 елның 24 июнендә Казанда вафат. Казанның татар зиратында җирләнгән.

Иҗаты

Киң амплуалы, музыкага сәләтле артист. Тормышчан дөреслеккә туры килгән, шулай ук җырлы образлар иҗат итә. Р. Ишморат, Г. Насрый һ.б. әсәрләре буенча куелган спектакльләргә үзе көйләр яза, җырлар иҗат итә, халык уен коралларында (думбыра, итальян мандолинасы) уйный, концерт программалары белән чыгыш ясый.

Уйнаган рольләре

Госман — «Козгыннар оясында» Шәриф Камал Гаяз — «Чаткылар» Таҗи Гыйззәт Ярулла — «Мактаулы заман» Таҗи Гыйззәт Рәшит — «Гөлзада» Риза Ишморат Зариф — «Ил өчен» Риза Ишморат Мансур — «Якын дус» Риза Ишморат Шаһнияз — «Куендагы елан» Әсгать Мирзаһитов Гобәй — «Һәйкәл» Әхсән Баян Ямали — «Әниләрем-бәгырь кисәкләрем» Абдулла Каһһар Арчи — «Намус» Г. Д. Мдивани Шәйхенур — «Язылмаган законнар» Юныс Әминов

Бәдри — «Галиябану» Мирхәйдәр Фәйзи Юныс — «Хаҗи әфәнде өйләнә» Шәриф Камал Прохор — «Васса Железнова» А. М. Горький Яичница — «Өйләнү» Н. В. Гоголь Паратов — «Бирнәсез кыз» А. Н. Островский Дороднов — «Кичеккән мәхәббәт» А.Н. Островский Сөләйман — «Аршин мал алан» Гозәер Хаҗибәков Вәли — «Башмагым» Х. Ибраһимов Фәтхи — «Акчарлаклар» Шәриф Камал Закир — «Идел буенда» Гамир Насрый Морат — «Рәйхан» Нәкый Исәнбәт

Хәтер

Минзәлә шәһәренең Садак бистәсендә яңа төзелгән урамга Кичүбаев тыкрыгы (рус. переулок Кичубаева) исеме бирелгән.

Бүләкләре, мактаулы исемнәре

• ТАССР атказанган артисты
• 1957 ТАССР халык артисты
• 3нче дәрәҗә Дан ордены

Гаиләсе

Хатыны Рәбига Шакирова, Минзәлә театры актрисасы.

• кызлары Илһамия (23.11.1945), театр музее мөдире (2015).

Чыганаклар

1. Татарский энциклопедический словарь. Казань: Институт татарской энциклопедии АН РТ, 1999. ISBN 0-9530650-3-0
2. Театральная энциклопедия. Том 3. (глав. ред. П. А. Марков). М.: Советская энциклопедия, 1964.
3. Гыймранова Д.Ә. Сабир Өметбаев исемендәге Минзәлә татар дәүләт драма театры. К., 2007.

Сылтамалар

• М.Ә. Кичүбаев турында «Кино-театр.ру» сайтында(рус.)
• М.Ә. Кичүбаев «Театр и история» сайтында(рус.)